خبرگزاری تسنیم-راحله قبادی: امروز، 13 روز از برگزاری سیودومین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر میگذرد، جشنوارهای که به زعم مخاطبان و هنرمندان آن اگر از سال گذشته بدتر نباشد، بهتر هم نیست.
اگر مشکلات جشنواره فجر به طور کامل بررسی شود و یا اینکه این جشنواره با فیلم فجر و دیگر جشنوارههای فجر مقایسه شود، شاهد طوماری بلند بالا از اشکالهای ریز و درشت در تمامی مسائل خواهیم بود، اشکالهایی که همه از آن آگاه هستند، اما هیچگاه به فکر اصلاح آن نیستند، اشکالهای که به گفته یکی از مدیران تئاتر کشور اصلا جنبه مادی ندارد و با یک تغییر کوچک و حتی جابهجایی تحولی عظیم را در چشم منتقدان، مخاطبان و هنرمندان به وجود میآورد. به عنوان مثال مسئله نظم اجراها و ورود و خروج مخاطبان، هر ساله یکی از حواشی اصلی جشنواره است، اگر تیتر چند روز گذشته رسانههای مجازی و مکتوب را مرور کنید، 80 درصد آنها به بی نظمی، تاخیر در اجراها، ورود و خروج، جعل کارت خبرنگاری و... اشاره دارد. در اکثر اوقات هم پاسخ مسئولان جشنواره به این حواشی این است که «جشنواره است دیگر».
امسال اجراهای جشنواره طولانیتر از همیشه در حال انجام است و البته تنوع آن بسیار، اما خوشبختانه استقبال از تمامی آثار هم در حد بالایی بود و اگر کسی روی زمین ننشسته است، حداقل هیچ صندلی سالنی هم خالی نمانده است، البته برخی از دانشجویان کمی به قیمت بلیطها اعتراض داشتند و میگفتند«به صورت میانگین روزانه 10 نمایش روی صحنه میرود و اگر یک دانشجو بخواهد از میان آثار روزانه دو نمایش را ببیند، 28 نمایش میشود که به صورت میانگین هر نمایش با تخفیف دانشجویی حدود 5 هزار تومان برای او تمام میشود و در کل باید 140 هزار تومان پرداخت کند.»
لطفا همین سالنی که داریم را بازسازی کنید
از این معادله میتوان دریافت که یک دانشجو حداقل باید 150 هزار تومان تنها برای تماشای نمایشهای جشنواره بدون احتساب ایاب و ذهاب، تغذیه و... هزینه کند، اگر در مقام مقایسه با فیلم فجر برآییم، بالاترین میزان بلیطهای فیلم فجر در یک سری 11 تایی 77 هزار تومان و پایین ترین آن 22 هزار تومان است که اگر دانشجویان بخواهند هر سه سری 11 تایی را با قیمت پایین بگیرند در کل 66 هزار تومان باید پرداخت کنند. البته این موضوع هیچ ارتباطی به کیفیت و خوب و بد بودن تئاتر و فیلم نسبت به یکدیگر ندارد، بلکه به میزان تسهیلات و برنامهریزی باز میگردد که در دو جشنواره وجود دارد.
اگر از مسائل مالی بگذریم به سالنهایی میرسیم که اگر نمایشی بیش از 60 دقیقه در آن اجرا شود باید انتظار هر اتفاقی را داشت، از خرد شدن شیشههای پرژکتورها تا گرما و هوای نامطبوع سالن که دیگر نمیتوان آن را تحمل کرد. تازه اینجاست که همه فریاد میزنند سالن جدید و پردیس تئاتر بیاستفاده نمیخواهیم، لطفا همین سالنی که داریم را بازسازی کنید.
سیودومین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر این روزها در حال برگزاری است و تا سه روز دیگر به کار خود پایان میدهد، اما واقعا باید برای این جشنواره فکری اساسی کرد، دیگر نمیشود تنها بگوییم اتفاقات خوبی در جشنواره رخ میدهد، اما در زمان برگزاری با وضعیتی نا همگون مواجه شد. البته به گفته قادر آشنا، برنامهریزی کلان در این حوزه صورت گرفته است، او میگوید «نظامنامه و چشمانداز چهار ساله جشنواره تئاتر فجر از 5 ماه پیش آماده است که مورد تایید معاون اسبق هنری قرار گرفته و در حال حاضر نیز در اختیار علی مرادخانی است تا تغییرات نهایی و نظرات او اعمال شود.»
تنزل؛ چیزی که جشنواره به جشنواره در تئاتر فجر تکرار میشود
هنرمندان تئاتر معتقد هستند، شأن و جایگاه هنر تئاتر اگر بالاتر از دیگر هنرها از جمله سینما نباشد، بدون شک کمتر نیست، پس حداقل باید مدیران تلاش کنند طوری برنامهریزی کنند که در امور عادی و ظاهری جشنواره هم هنرمندان و هم مخاطبان راضی باشند. یکی از مخاطبان مستمر تئاتر در تالار حافظ میگوید«تئاتر فجر امروز بیش از اینکه باید به فکر ورود و خروج مخاطبان باشد، کمی به فکر محتوای آثار باشد که هر روز نازلتر میشوند.»
داریوش مؤدبیان، از هنرمندان پیشکسوت تئاتر معتقد است که جشنواره تئاتر فجر نیازمند بازنگری فوری با حضور هنرمندانی است که همواره کار تئاتر میکنند، او تاکید میکند گاهی اوقات جلساتی برگزار میشود که حضور هنرمندان در آن تنها به منزله چهره آنها است نه اطلاعاتی که از شرایط روی صحنه بردن یک نمایش در فضای عمومی یا جشنواره دارند. مؤدبیان میگوید«قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران میگوید که قانون ما براساس خون بهای شهداست. خونشان را برای این مملکت دادهاند تا ما بتوانیم در این جهت حرکت کنیم و امروز آزادنه کار کنیم، اما 10 سال از تصویب قانون اساسی نمیگذرد که رهبر معظم انقلاب اعلام میکنند این قانون باید بازنگری شود و دوباره مجلسی تعیین میشود تا بند به بند قانون را دوباره بررسی کنند و درباره آن صحبت میکنند و تغییراتی که براساس تجربهها بدست آمده را اعمال میکنند. اکنون نیز وقتی ما میبینیم که در اساسنامه و برنامهریزی تئاتر فجر مشکلاتی وجود دارد باید آن را تغییر یا اصلاح کنیم، وقتی در سطح کلان مملکتی چنین تصمیمی از سوی شخص اول نظام گرفته میشود، واقعا تغییر در ساختار جشنواره تئاتر فجر چقدر ترس دارد و یا اینکه چقدر حساس است؟»
آنچه که از صحبتهای هنرمندان و حتی مخاطبان تئاتر بر میآید اقدامی اساسی در تغییر رویکرد جشنواره از مسائل اجرایی تا محتوای نمایشهای حاضر در جشنواره حکایت دارد. البته «بخش محتوایی مسئلهای است که نیاز دارد حتی در اجراهای عموم نیز به شدت جدی گرفته شود.» این سخنی است که بخش قابل توجهی از هنرمندان و اصحاب رسانه بعد از تماشای بخشی از نمایشهای این دوره جشنواره بر زبان میرانند. متاسفانه برخی مخاطبان و حتی هنرمندان معتقد هستند، اجراهای تئاتر ما یا یک آدابته و ترجمه ضعیف از یک متن خارجی است. یا اینکه مشکلات درونی و خاص یک نویسنده که خودش هنوز نتوانسته در دنیای واقعی راهکاری برای آن بیابد، باعث این ضعف در تئاتر شده است. برخی به اسم پایان بیشتر به دنبال حل مشکل خود هستند تا اجرای یک نمایش تفکر برانگیز اجتماعی، البته در این میان آثار معدودی هم به دغدغه مردم میپردازند، اما مجال اجرای کافی و هزینه تبلیغات لازم را ندارند و چراغ خاموش اجرایشان شروع و به پایان میرسد.
سیودومین جشنواره تئاتر فجر، تا دو روز دیگر به پایان میرسد و انتظار هنرمندان و مخاطبان تئاتر این است که معاونت هنری ارشاد و مرکز هنرهای نمایشی برنامهریزی جدی خود را در زمینه برطرف کردن اشکالات اساسی بزرگترین جشنواره تئاتری کشور بررسی و اعمال کنند.
ادامه دارد ...
انتهای پیام/