به گزارش خبرگزاری تسنیم، یک نهضت مردمی برای آنکه به اهداف خود برسد باید ضمن ارزیابی مستمر و شناسایی نقاط مثبت و منفی خویش راه آینده را با دیدگان باز و در پرتو رفع نقایص طی کند. انقلاب اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. باید از خود انتقاد کنیم و ببینیم آیا راه را درست پیمودهایم یا نه؟ اگر درست طی کرده ایم در کجای راه قرار داریم و تا مقصد چقدر فاصله است و اگر درست نبوده چگونه باید به راه اصلی بازگردیم؟ این ارزیابی و قضاوت، دو شرط اساسی دارد؛ اول رعایت انصاف و پرهیز از حب و بغض و دیگر داشتن اطلاعات کافی. یکی از مباحث اساسی در بررسی هر انقلابی، بحث اهداف آن انقلاب است. آیا اساساً انقلابها در جستجوی اهدافی شکل گرفتهاند و یا میتوان برای آنها پس از گذشت مدت زمانی از تاریخ وقوعشان اهدافی متصور شد؟ این پرسش، مسألهای است که در مورد انقلاب اسلامی نیز به صورت جدی خود را نشان میدهد. گرچه در موضوع انقلاب ایران دو نکته وجود دارد که جایگاه بحث را کمی متفاوت میکند؛ اول فرهنگی بودن این انقلاب و تکیه آن بر اهداف مشخصی از جنس باور و اعتقاد و دوم پایبندی آن به راهکارهای مبتنی بر فرآیندهای مردمی، به جای جنگ و مبارزه مسلحانه است.
انقلاب اسلامی برای رسیدن به اهداف متعالی خود نیازمند جنبش نرمافزاری و توسعه اندیشه معنوی در گستره دانش بشری است. به بیان دیگر اصالت انقلاب اسلامی ایران دو بُعد نظری(فکری) وعملی دارد؛ در بعد نظری آرمانها و رهیافت های این انقلاب غیروارداتی و محصول جامعه و تاریخ ایران است. ایرانی که از هزار و چهارصد سال قبل، اسلام را پذیرفته و عقاید اسلامی به عنصر اصلی فرهنگ و ملیت آن تبدیل گردیده است. در بُعد عملی نیز مردم با توکل به خدا و استعانت از نیرو و استعداد خویش بدون کمکهای مالی و تسلیحاتی شرق و غرب به پیروزی رسیدند. در واقع آنچه در بعد عملی مطرح می شود، یکی از اهداف مهم این انقلاب عظیم و مهمترین آرمان رهبر فقید آن است که می فرماید؛ «انقلاب ایران آغاز یک حرکت و تحولی در سطح جهان است تا ضمن بر انداختن حاکمیت های ظالمانه بشری، نهایت اسلام را به عنوان مترقی ترین مکتب، جایگزین مکاتب بشری و مادی نماید» این جنبش فکری، همان گونه که در روشِ بزرگانی همچون شهید مطهری، بهشتی، مفتح و ... بوده و اصل انقلاب را تحقق بخشیده حضورش در تحقق اهداف انقلاب نیز ضرورت دارد. در مطالعه میزان و چگونگی تحقق اهداف انقلاب باید به موارد زیر توجه کرد:
شناخت اندیشه های مرجع در حوزه تئوری انقلاب: تحقق اهداف متعالی انقلاب تنها از مسیر ژرف کاوی در آثار و نظرات اندیشه های مرجع و صاحبان تئوری انقلاب اسلامی یعنی بزرگانی همچون امام خمینی(ره)، شهید مطهری و... شکل می گیرد. لذا می بایست به جای آنکه ذهن خود را درگیر آرای دانشمندان غربی(که دارای نظریاتی با مبانی مادی هستند) کنیم علوم انسانی، اقتصاد، فلسفه، هنر و ادبیات را با مبانی تفکر معنوی سامان دهیم.
اهداف انقلاب اسلامی: نگاه حداقلی یا حداکثری؟ مسلماً انقلاب اسلامی ایران نه تنها برای فروپاشی رژیم پهلوی، که به منظور بنا نهادن ساختارهای نوین اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در چارچوب ارزشها واحکام اسلامی شکل گرفت. حقیقت این است که اندیشه پردازان انقلاب اسلامی، هرگز به نگاه حداقلی در انقلاب یعنی سقوط طاغوت قانع نبودند و در تبیین اهداف و آرمان های انقلاب بسیار فراتر از آن میاندیشیدند. بر این اساس اگر بخواهیم اندیشه انقلاب اسلامی را جهانی سازیم، مجبوریم در جهت حل مشکلات بینشی و خلاء معنوی جهان امروز به زبان رایج علمی صحبت کنیم. بدین سان انقلاب اسلامی می تواند ارزش های معنوی را به شهر آشفته دانش بشری تسری داده و با رشد و کمال علمی و معنوی انسان، بنای بی بنیاد علوم سکولار را فرو ریخته و حیات فردی و جمعی را متحول ساخته و به کمال تمدن سازی برسد.
فرآیند پنج گانه تحقّق اهداف انقلاب اسلامی: فرآیند تحقّق اهداف انقلاب اسلامى، یک فرآیند طولانى و البته دشوار است. در این مسیر انسان به طور نسبى به اهداف نزدیک مى شود؛ اما تحقّق آنها، بسیار طولانى است. بنا به تعبیر مقام معظم رهبری تحقق اهداف انقلاب اسلامی فرآیندی پنج مرحله ای دارد؛ مرحله اول «انقلاب اسلامی» و مرحله دوم نیز «تشکیل نظام اسلامی» است. با این تفسیر انقلاب اسلامی، هم اکنون از این دو مرحله عبور کرده است. ایشان مرحله سوم تحقق اهداف انقلاب را «تشکیل دولت اسلامی» دانسته و معتقدند انقلاب اسلامی هم اینک در این گام قرار دارد. لذا علاوه بر تشریح و تبیین مرحله سوم، تکالیف مردم و مسئولین در این مرحله باید به آنها یادآوری شود. ایشان، مراحل چهارم و پنجم را «تشکیل کشور اسلامی» و «تشکیل دنیای اسلامی» ذکر نموده که برای رسیدن به آنها، وظایف و انتظاراتی از مردم و کارگزاران نظام اسلامی توقع می رود.
صدور انقلاب: اصطلاح «صدور انقلاب» ساخته امام خمینی(ره) و پرداخته استراتژیست های جمهوری اسلامی، به حقیقتی نظر دارد که انقلاب را مکلّف به توجه امور مسلمانان و مستضعفان جهان نموده و ایدئولوژی انقلاب را به دیگر کشورها به عنوان مدل جدیدی از تغییرات بنیادین صادر می نماید. در اوایل انقلاب در چگونگی راهبرد صدور انقلاب، بحث های بسیاری مطرح بود تا اینکه امام تکلیف این بحث ها را با تأکید بر «صدور معنوی انقلاب» یکسره کردند. از آن پس تا به حال، دولت ها کمابیش، اصل صدور انقلاب را با استفاده از چهار استراتژی؛ الگوسازی، آموزش، تبلیغ و آگاه سازی و حمایت از نهضت های آزادی بخش پیش برده اند.
برآورد اهداف انقلاب به وسیله پرسش و تحلیل گفتار: راههای مختلفی برای برآورد اهداف انقلاب وجود دارد؛ یکی از این راهها پرسش از رهبران انقلاب و مردم(به ویژه عدهای که در زمان انقلاب بودهاند) و تحلیل گفتار آنان است. پرسش از نسل بعدی انقلاب نیز راهکار مهمی است که سبب شناخت نظرات نسل بعد از انقلاب در مورد اهداف پدرانشان و همچنین پیوند بین آنها می شود. پاسخ علمی و دقیق به این سوالات میتواند میزان تحقق اهداف انقلاب و راه پیش رو را مشخص نماید؛ آیا انقلاب اسلامی ایران در تحقق اهداف خود موفق بوده است؟ آیا نتایج این انقلاب با آرمان های آن انطباق دارد؟ آنچه براثر رخداد انقلاب حاصل شد، چه میزان با اهداف مردم، رهبران و اندیشه پردازان انقلاب فاصله دارد؟ و...
تحقق عینی اهداف انقلاب بیش از هر چیز به همدلی، اخلاص، خودباوری، رشد فکری و علم و تجربه مدیریتی در سطوح گوناگون جامعه نیاز دارد. اینک که سی و چند سال از عمر نهضت می گذرد ماییم و انقلاب اسلامى که یادگار امام و شهداست. ماییم و رهبرى که درخروش و خلوص و درایت و صلابت، جانشین شایسته امام راحل است. ماییم و نسلى جوان که ذخیره انقلاب است. ماییم و جنگ فرهنگ ها و جبهههاى متعدد سیاسى، نظامى، فرهنگى و اقتصادى در برابر انقلاب که این مرحله، بیش از گذشته، بصیرت وآمادگى مىطلبد. اگر ما پیمان نشکنیم و عوض نشویم، نه بیم شکست انقلاب هست، نه خوف سست شدن بنیانهاى آن و نه هراس به ثمر نرسیدن اهدافش. رسالت رساندن این نهضت به صاحب اصلی آن بر دوش ماست. پیمان بستگان با آرمان دهه فجر باید بیش از این تلاش و تحرک و همبستگى نشان دهند تا کارهای بر زمین مانده انقلاب به سرانجام رسیده و زمینه تحقق اهداف متعالی آن فراهم گردد.
منبع:روزنامه خراسان
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای بازنشر میشود.