به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نخستین جایزه کتاب بلخ عصر امروز دوشنبه 28 بهمن ماه با حضور ابراهیمی ترکمان رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزارت ارشاد، افتخار حسین عارف رئیس موسسه فرهنگی اکو، و جمعی از فعالان فرهنگی ایران و افغانستان برگزار شد.
امین متولیان مدیر انتشارات بین المللی الهدی در این مراسم طی سخنانی که از روی متن قرائت می کرد، گفت: چندی پیش و همزمان با اوج گرفتن فعالیت همکاران عزیزم در خطه شریف افغانستان مقاله و نوشتهای از پژوهشگر فرهیخته محمد امین زواری میخواندیم که تاملی بود نمادشناختی در نامهای بلخ باستانی که در شاهنامه ذکر و درج شده است.
وی افزود: این مقاله بهانهای شد، برای خلق این ایده که این بار نام بلخ را نمادی برای فعالیت فرهنگی مشترک میان سرزمین افغانستان و ایران برگزینیم. تمرکز موسسه الهدی به محور کتاب و نشر اقتضا میکرد تا این فعالیت ذیل مقوله کتاب و نشر را نگارش سامان یابد. مجموع این بهانهها و ایدههای ذهنی تبدیل به طراحی جایزهای به نام جایزه «کتاب بلخ» شد، تا ضمن اشاعه نمادین به خطه تمدنی که مهد و مولد بسیاری از مواریث فرهنگی و تولید اسلامی درجه یک ملت شریف افغانستان و ایران است، جنبشی را در میان محققان و نویسندگان و ناشران ایرانی پدید آورد تا ظرفیتها و ظرافتهای نهفته در زیست سیاسی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی خطه افغانستان را با همت و وسعتی دو چندان موضوع تحقیق و تالیف خود قرار دهند.
متولیان تصریح کرد: بر همین منوال دبیرخانه جایزه در موسسه الهدی شکل گرفت و پس از سامان گرفتن مقدمات مرحله شناسایی و فراخوان و گردآوری و تجمیع آثار آغاز شد. پس از این مرحله آثار شناسایی شده در کمیته علمی و کارشناسی دبیرخانه در اختیار کارشناسان و محققان قرار داده شد تا پس از بررسی و امتیازدهی آثار برگزیده و منتخب مشخص شوند. حاصل این فرایند کارشناسانه انتخاب 25 اثر برگزیده است.
مدیر انتشارات الهدی با اشاره به جایزه کتاب بلخ تصریح کرد: موضوع جایزه کتاب بلخ شناسایی و انتخاب کتابهای منتشر شده در دوره حیات طیبه جمهوری اسلامی ایران است که به یکی از موضوعات سیاسی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، ادبی و هنری سرزمین و ملت شریف افغانستان پرداختهاند. امید که در دورههای آتی این جایزه وجه دو سویه بیابد و آثار نشر شده از افغانستان نیز که به ایران پرداختهاند موضوع این جایزه قرار بگیرند. آثار منتشر شده از سال 1358 تا 1390 در این دوره بررسی شدهاند، با این فرض که این جایزه دوسالانه است و بررسی آثار سالهای 90 به بعد به دوره بعدی واگذار میشود.
وی همچنین عنوان کرد: تعداد 500 کتاب طی مکانسیمهای مختلف و در حد توان دبیرخانه شناسایی و تجمیع شد و از سوی دیگر تکثر و تنوع موضوعات و گستره آنها سبب شد که شورای علمی آثار منتخب را در حوزههای مختلف مستقل و فارغ از رتبه آنها برگزیند و مشخص کند.در طول سالهای گذشته فرهیختگان و فرزانگان بسیاری بخشی از حیات پربرکت خود را در مسیر خدمت به فرهنگ مشترک افغانستان و ایران سپری کردند و به همین دلیل شورای علمی دبیرخانه مصمم شد تا در این آیین از این افراد سپاسگزاری و قدردانی کند.
متولیان گفت: تنوع و تکثر و گستره موضوعی این آثار موجب شد تا شورای علمی آثار منتخب در حوزه های مختلف را فارغ از رتبه آن ها برگزیده اعلام کند، تا در دوره بعدی رتبه بندی آثار منتخب لحاظ شود. امیدواریم با همکاری معاونت فرهنگی وزارت ارشاد از ناشران آثار برگزیده 100 جلد کتاب خریداری شود.
ابوذر ابراهیمیترکمان رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز دیگر سخنران این مراسم بود.وی در سخنانی با بیان این مطلب که افغانستان از دیرباز برای ما دست کم در حوزه ادبیات بسیار عزیز، بزرگ و مهم بوده است، به ویژه ادیبان بزرگی مه افغانستان در دامن خود تربیت کرده است فراموش شدنی نیستند، شعر افغانستان را مگر می شود فراموش کرد؟
ترکمان: برگزاری جایزه کتاب بلخ فصل نوینی در توسعه روابط فرهنگی دو کشور است
وی در ادامه به متنی که برای قرائت در این مراسم تهیه کرده بود، اشاره کرد و گفت: برگزاری جایزه کتاب بلخ، حرکتی ارزشمند و مایه امیدواری است و گامی مهم در راستای تقویت تعاملات فرهنگی بین دو کشور دوست و همسایه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری افغانستان بهشمار میرود. برگزاری این جایزه در واقع، نشانگر توجه خاص ایران به مقوله فرهنگ و ادب بوده و نویدبخش فصل نوینی در توسعه روابط فرهنگی دو کشور است.مشترکات فرهنگی ایران و افغانستان به اندازهای ریشهدار و مستحکم است که همچون روحی واحد در پیکره دو کشور دمیده شده است. این رابطه و پیوستگی در تعاملات فرهیختگان دو کشور بروز یافته و نمود این موضوع در فراوانی آثار فرهنگی تالیف شده توسط اندیشمندان دو کشور مشاهده میشود.
ابراهیمی ترکمان با اشاره به محمود افشار یزدی گفت: مرحوم یزدی پس از تالیف کتاب «افغاننامه» به صراحت اعلام کرد که بعد از علاقه به وطنم ایران، هیچ کشوری را به اندازه افغانستان دوست ندارم و بعد از افغانستان پاکستان را دوست دارم. وی در جایی دیگر گفت که ادبیات و شعر از امور معنوی و مشترک است. وحدت ادبی و فرهنگی غیر از وحدت سیاسی است که هر ملتی جداگانه برای خود دارد. افغانستان بدون تردید بخش مهمی از فرهنگ ایرانی و زبان و ادبیات فارسی است. زبان پهلوی اشکانی در خراسان بزرگ که قسمتی از آن همین افغانستان است، به عرصه رسیده و جای خود را به پهلوی ساسانی داده است. زبان دری که همین فارسی فصیح کنونی باشد، از سغد و سمرقند و بخارا و بلخ سرچشمه گرفته و در بلخ و غزنه افغانستان توسعه یافته است.
ترکمان: ایجاد سازمان فرهنگی و هنری مشترک نقطه عطفی در مسیر توسعه همگرایی بین سه کشور فارسی زبان
وی با بیان این مطلب که از روزگاران گذشته، افغانستان و ایران افتخارات مشترکی داشتهاند. گفت: در سالهای گذشته تلاشهایی برای همگراییهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در بین سه کشور ایران، تاجیکستان و افغانستان انجام شده است. امیدوارم ایجاد سازمان فرهنگی و هنری مشترک نقطه عطفی در مسیر توسعه همگرایی بین سه کشور هم فرهنگ و هم زبان باشد. گسترش و تقویت روابط میان ایران و افغانستان در زمینههای سیاسی و اقتصادی جز از مجرای دیپلماسی فرهنگی که مسیری مطئمن و پایدار برای افزایش همگرایی است، ممکن نخواهد شد. در دیپلماسی فرهنگی؛ زبان و ادبیات فارسی نقش اصلی را دارد و در این زمینه ترجمه و نشر آثار ادب فارسی و تعاملات ادبی از جایگاه ویژهای برخوردار است، چرا که هیچ زبانی در جهان بدون نگارش نمیتواند به حیات خود ادامه دهد و قلمرو خود را گسترش بخشد. این حقیقتی انکارناپذیر است که برای زنده نگاه داشتن زبان و ادبیات فارسی باید گفتمان و تولید فرهنگی داشت.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: ایده برگزاری جایزه بلخ، اقدامی نمادین از سوی ایران به پاس احترام به گستره روابط فرهنگی دو کشور و حافظ میراث معنوی و فرهنگی دو ملت بزرگ ایران و افغان است.
اجرای موسیقی هزاره ای افغانستان، تجلیل از فعالان ایرانی در موضوع افغانستان بخش دیگری از این مراسم بود.
انتهای پیام/