پیوند هنر و صنعت در صنایع دستی آذربایجان غربی+تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه هنر جان بخشی به اشیا بی جانی چون چوب، خلق تصاویری شگفت انگیز بر تار و پود فرش و بهره گیری درست از چرم برای ساخت تولیداتی ماندگار فعالیتی است که هنرمندان صنایع دستی آذربایجان غربی به زیبایی و ظرافت هرچه تمام تر آن را انجام می دهند.

جایگاه پر نقش و نگار صنایع دستی در این دیار و فعالیت هنرمندان و تلاشگران شاخصی که دل در گرو تولید هنرهایی اصیل و ماندگار در راستای حفظ ارزشهای ملی و میهنی خود دارند به شکلی برجسته در این استان خود نمایی می کند.

از فرش افشار تکاب، ریزماهی خوی  پیکر تراشی هنرمندان ارومیه ای گرفته تا روستای مافی کندی سلماس که تمامی اهالی روستا مجسمه سازند و از این راه کسب روزی حلال می کنند باعث شده تا صنایع دستی این استان در ردیف نخست سوغاتی های مسافرین قرار داسته باشد.

سهم به سزای این هنر صنعت در جذب گردشگر به حدی است که متولیان میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان غربی در چندسال اخیر با اتخاذ راهکارها و برنامه های حمایتی از هنرمندان و شاغلین این عرصه موجبات پویایی این هنر ارزشمند و فاخر را مهیا ساخته اند.

به گواه کارشناسان، صنایع دستی یکی از مظاهر فرهنگی و هنری محسوب می شود و نظر به این که هر فرآورده ی دستی بازگو کننده خصوصیات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی کشور محل تولید است می تواند هم عامل مهمی در شناساندن فرهنگ و تمدن به حساب آید هم آن که موجبی برای جلب وجذب گردشگران قلمداد شود.

امروزه دیگر تنها آثار تاریخی وسیله جذب توریست نبوده بلکه همراه آن فرآورده های دستی با طرحها و اصالتهای ویژه ی خود مطرح بوده و میتواند مکمل دیدنی های تارخی باشد، تا آن جا که در برخی از کشورها که مهد صنایع دستی هستند در کنار مراکز تولید عمده ی محصولات دستی، امکانات گردشگری فراهم شده تا جهانگردان ضمن اقامت در این گونه مراکز از نزدیک با چگونگی تولید مصنوعات دست ساخته آشنا شوند.

نمونه این اقدام را به راحتی می توان در کنار جاذبه های تاریخی استان مشاهده نمود به نحوی که در کنار غار سهولان و سایر ابنا تاریخی و توریستی بازارچه هایی از صنتیع دستی منطقه برپا شده است.

نقش و اهمیت صنایع دستی به عنوان هنری مقدس ، صنعتی مستقل ، بومی و اصیل با جنبه های قوی کاربردی از جهات هنری ، فرهنگی ، اقتصادی ، اجتماعی به حدی است که هنگامی که با توسعه صنعت گردشگری همراه بوده سهم شایسته و در خور توجهی در اقتصاداستان و کشور و معرفی هنر ناب و خالص ایرانی و نهایتاً زندگی اقتصادی و حیات فرهنگی ما داشته است.

صنایع‌دستی آذربایجان غربی از دو بعد هنر و اقتصاد قابل بررسی است. بعد هنری آن در برگیرنده ارزش‌ها و فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی است و یکی از راه‌های حفظ این فرهنگ و جلوگیری از اشاعه فرهنگ غرب و اتکا به سلایق و پویایی، اندیشه، تفکر و خلاقیت ایرانی در حفظ و احیای صنایع‌دستی است و از بعد اقتصادی نیزفعالیت مستثیم بیش از 20 هزار نفر در عرصه صنایع دستی آذربایجان غربی به خوبی گویای سهم مهم این حوزه در اشتغال و نیز جذب گردشگر است.

وجود 60 رشته صنایع دستی بومی که فرش دستباف، گلیم، چوب، سفال، تذهیب و معرق از جمله مهم ترین آنها هستند در این دیار امکان سیر و سفر بی دغدغه ای را برای گردشگران فراهم نموده تا با خیالی آسوده سوغات های مورد نیازشان را تهیه کنند.

در آذربایجان غربی، صنایع دستی شهری و روستایی از گذشته‌های بسیار دور متداول بوده که در این میان هر یک از شهرهای استان به صنعت خاصی شهره هستند بطوریکه برخی از صنایع مانند قالی بافی و گلیم بافی و جاجیم بافی تقریبا در تمام نقاط استان رواج دارد.

در اطراف ارومیه گلیم، جاجیم، پیراهن بافی، کوزه‌گری، سبدبافی، کیسه حمام، سجاده و بافت چادرهای کتابی متداول است.

در شهر ارومیه ساخت مصنوعات چوبی رواج کامل دارد.

در شهرستان میاندوآب قالیبافی، حصیربافی و کوزه‌گری از صنایع قابل اهمیت است. 

شهرستان تکاب، از نواحی عمده قالیبافی آذربایجان غربی است و قالی‌های آن مشهور است.

در مهاباد بافت جوراب‌های پشمی، فرش، کلاه، دوخت لباس زنان و مردانه، پشه بنددوزی، جاجیم، سجاده و ساخت ظروف چوبی از چوب‌های جنگلی متداول است.

در شهرستان خوی بافت فرش با طرح ریز ماهی، تبدیل پشم به نخ، بافت گلیم، شال گردن، پیراهن و جاجیم از صنایع روستایی محسوب می شود.

در شهرستان ماکو قالیبافی و بافت جاجیم، گلیم، پیراهن، دستکش، جوراب، حصیر و سبد از صنایع عمده است.

ماکو از نواحی بزرگ قالیبافی آذربایجان غربی محسوب می‌شود.پولک دوزی یکی از هنرهای دستی زیبای شهرستان بوکان و مهاباد است و شاهین دژ و تکاب از نواحی عمده بافته های داری (قالی، گلیم، جاجیم) در استان محسوب می شود.

بافتن برک (به طرز محلی)، بافتن شال کمر پشمی و باشلوق نیز از صنایع دستی شهر نقده محسوب می شوند، وجود روستاها و عشایر متعدد باعث تنوع صنایع دستی در نقده شده و صنایع عشایری در این خطه رواج کامل دارد.

رودوزی‌های استان عمدتا در زمینه ممقان دوزی انجام می‌شود، تولید این هنر صنعت در انحصار زنان و دختران خانه دار است.

مواد اولیه مورد نیار نخ ابریشم رنگین پارچه است.

بیشتر محصولات این رشته در تهیه کلاه بکار می‌رود البته در حال حاضر زیرلیوانی، کمربند، کفش، جلیقه و رومیزی نیز از آن تهیه می‌شود.

در کنار این صنعت باید از صنایع چرم سازی، معرق روی چوب، رنگرزی، چاپ های سنتی و رودوزی به عنوان دیگر صنایع زنده آذربایجان غربی نام برد که به شکل های گوناگون به بازار عرضه می شوند.

انتهای پیام / ق