به گزارش خبرگزاری تسنیم از مهریز، شهرستان مهریز به عنوان یکی از شهرهای تاریخی و باستانی و از جمله شهرهای بسیار قدیمی استان یزد بشمار میرود، وجود آثار ارزشمند تاریخی در نقاط مختلف این شهر دلیل محکمی بر این مدعاست.
همچنین با توجه به کاوشهای اخیر در منطقه بهادران مهریز و بدست آوردن ظروف مفرغی و نیز سنگ نوشتههای بسیار قدیمی می توان تاریخچه پیدایش مهریز را به سالهای بسیار دورتر از این در نظر گرفت.
مهریز ناحیهای است شامل مجموعهای از روستاهایی که نام قدیم آنها مهریجود بوده و به مهرنگار دختر انوشیروان نسبت داده شده است.
شهر مهریز از اتصال محلات پراکنده توسط باغات و اراضی مزروعی به وجود آمده است، محلات مهم شهر مهریز عبارت از استهریج، بغدادآباد، مزویر آباد، منگاباد و مهرپادین هستند.
مهمترین روستاهای شهرستان مهریز هم سریزد، میرک آباد، عصمت آباد، باغ دهوک، حسین آباد، مزرعه هرفته، خورمیز سفلی و علیا، مدوار، ارنان، تنگ چنار، منشاد، بهادران، بنادک سادات، علی آباد، چهلگزی، گردکوه، مهدی آباد، کریم آباد و سرو به شمار میآیند.
اگر در مرکز مهریز بالای یک بلندی قرار بگیریم و یا با استفاده از عکس هوایی شهر به بررسی کلی ویژگیهای منطقه بپردازیم، مشاهده میکنیم این شهر در مرکز دایرهای قرار دارد که محیط آن را ارتفاعات بلند و کوتاهی تشکیل میدهند.
قدیمیترین آثار تمدن منطقه در کوههای اطراف روستای سرو و ارنان است، از آثار بدست آمده در این منطقه از جمله تخته سنگ حجاری شده بر میآید که قدمت آن به بیش از ده هزار سال قبل از میلاد میرسد.
بدون تردید ابنیه تاریخی و آثار باستانی شهر مهریز از جمله مظاهر ذوق و هنر ایرانی بشمار میرود، وجود این آثار علاوه بر این که نمونهای بارز از استعداد و کوشش مردم مهریز را بدست میدهد قدمت این سرزمین را نیز به خوبی نمایان میسازد.
در شکلگیری و تکوین فرهنگ بومی منطقه همانند سایر مناطق کویری کشور، طبیعت و مبارزه انسانهای واحد نشین آن را باید از عوامل اساسی و تعیین کننده به شمار آورد.
بافت معماری و ویژگیهای شهر مهریز که یکی از روشنترین جلوههای فرهنگ و شناسنامه گویای زندگی کویری است، به شدت متأثر از اقلیم ناسازگار و مصداق عینی مقاومت در مقابل کویر و حفظ حیات در این شرایط آب و هوایی است.
وجود دهها اثر تاریخی از جمله مساجد، رباطها، قلعهها، آب انبارها، بازارچهها، کاروانسراها، قناتها، بادگیرها و سردابهها، کوچههای پیچ در پیچ و دیوارهای بلند همگی نشان از پیش روی فرهنگ و تمدن در گستره طبیعت قهار این شهر است.
بادگیر، سردابه، دیوارهای قطور، سقفهای گننبدی و دیگر آثار معماری، مشخصه بارزی در این زمینه است.
از سوی دیگر سادگی در سبک و نوع معماری از ویژگیهای قابل توجه معماری منطقه است که بی شک متأثر از نوع مصالح مورد استفاده ( خشت و گل) و تأثیر عوامل اقتصادی و فرهنگی مانند قناعت مردم منطقه است.
این ویژگیها امروز از محیط پیرامون و زمینههای فعالیت، ابزار مناسبی پدید آورده و در جهت نیازها، رفاه و آسایش بیشتر، ابزار مورد استفاده را تحول و تکامل بخشیده است.
جایگزینی وسایل مدرن و راحتی بخش زندگی منجر به ضعف کارکرد عناصر مختلف معماری شده و تا حدودی ساخت آنرا نیز دستخوش تحول کرده است.
این تحولات در اشکال جدید از کمرنگ شدن مکانیزم مقابله با کویر شروع شده و با رعایت جنبههای تزیینی و پیچیدگی نسبی در سبک معماری ادامه یافته است.
از بین رفتن بادگیر، بلندی ساختمانها، استفاده از آجر به جای خشت و گل و تغییر فضا داخلی محلهای سکونت و تبعیت از اشکال مدرن خانهسازی از آن جملهاند.
این روند اجتناب ناپذیر به مرور فرهنگ معماری منطقه را از قابلیتهای برجسته همسازی و انطباق با محیط تهی نموده و بافتهای ناهمگون و دوگانهای در فضای زیستی پدید آورده است.
در مساکن جدید، عملکردهای سنتی سکونت از میان رفته و در جهت بهرهگیری از وسایل رفاهی جدید شکل گرفته است.
انتهای پیام/ ب