چه هنوز طرفین به یک پیشنویس ابتدایی دست یافته باشند و چه یک پیشنویس از قبل آمادهشده وجود داشته باشد؛ فرآیند لغو تحریمها یکی از اصلیترین اختلافاتی است که وین 5 را همانند وین4 بینتیجه به پایان برد. بنابر اظهارات آقای عراقچی، ایران نهایتا به تهیه یک جدول زمانی برای لغو تحریمها تن داده است. اما فرآیند این موضوع همچنان محل اختلاف است. کاخ سفید به بهانه نبود اختیار کافی برای لغو برخی تحریمها و طرح بحث کنگره، بازههای زمانی طولانیمدت تا سقف 20 سال را برای لغو تحریمها در نظر گرفته است. آنها در پیشنویس توافق ژنو نیز این مدتزمان را قید کرده بودند که در نهایت به برخی دلایل این قید زمانی از توافق ژنو برداشته شد. آمریکاییها بهدنبال آن هستند تا فرآیند لغو تحریم را در قالب چند فاصله زمانی تعریف و آنها را مشروط به اقدامات متقابل ایران در حوزههای استعداد غنیسازی و نیز بازرسیها کنند. اینکه فرمول توافقی در نهایت تابع چه متغیرهایی خواهد بود را باید به روزهای منتهی به 29 تیر موکول کرد. اما باید درباره یک موضوع بحث کرد؛ آقای ظریف روز جمعه و در خاتمه مذاکرات وین 5 جملهای گفت که حقیقتا محل بحث و تامل است. آقای ظریف درباره اختلافنظر پیرامون موضوع لغوتحریمها، گفت: «از نظر ما مهم نیست - به عنوان یک موضوع مذاکره - که آمریکاییها چگونه میخواهند مشکلی را که در داخل برای خودشان درست کردهاند، حل کنند. با کمال احترام این مشکل آنهاست، مشکل بنده نیست و طرف مقابل باید مشکل خود را حل کند.»بر اساس این اظهارنظر، چگونگی لغوتحریمها، مشکل آمریکاییهاست!
ما معتقدیم این حرف آقای ظریف واقعیت ندارد. نه لغوتحریم و نه فرآیند لغوتحریمها به هیچ وجه برای آمریکاییها دغدغه و مشکل نیست. وندی شرمن در همان روز نخست وین5 صراحتا گفت کاخسفید در موضوع هستهای ایران تابع تصمیمات کنگره است. آقای ظریف آمریکاییها را خوب میشناسد بنابراین به نظر میرسد این حرف او بیشتر کاربرد داخلی دارد.در داخل اما منتقدان جوابهای ثابتی برای این حرف وزیر امور خارجه دارند.
1ـ رفتار دولت چه در دوران تبلیغات آقای روحانی و چه پس از آن به وضوح این پیام را برای آمریکاییها ارسال کرد که این ایران است که نیاز مبرم به لغوتحریمها دارد. «گرهزدن اقتصاد به سانتریفیوژ» و گفتن از «خزانه خالی» نهایتا منجر به آن شد که رئیسجمهور آمریکا در ادعایی گزاف مدعی شود ریاستجمهوری آقای روحانی محصول تحریمهای اوست و تحریمها باعث آمدن ایران پای میز مذاکره شد. بنابراین زمانی که برآورد آمریکاییها منتج به اثرگذاری تحریمها و نیاز مبرم دولت ایران به رفعتحریمها شد، دیگر نه موضوع لغوتحریمها بلکه موضوع «هدم لغوتحریمها» به یک دغدغه برای آنها تبدیل شده است. آمریکاییها قطعا فرآیند کوتاهمدت برای لغوتحریمها را نخواهند پذیرفت چراکه خواستار تداوم فشار تحریمها بر ایران هستند.
2ـ محمدجواد ظریف برای ماموریت توافق هستهای، اختیارات بیسابقهای از نظام دریافت کرد. شاید بیسابقهترین امتیازات در تاریخ مراودات دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران به او داده شده است. ماموریت او با یک هدف انجام شد و آن «لغوتحریمها» بوده است. بنابراین بدیهی است فلسفه مذاکرات، «لغوتحریم» بوده است. یعنی در همان مذاکرات ژنو باید تکلیف این هدف اصلی مشخص میشد. آنچه منتقدان مفاد توافقژنو درباره نقصان این توافق درباره فرآیند لغوتحریمها میگفتند نیز اکنون آشکار شده است. توافق ژنو به هیچ وجه ضمانت لغو همه تحریمهای صورتگرفته علیه ایران را نمیدهد و متاسفانه ضعف مفرط در نگارش این توافق منجر به بهانهجوییهای متعدد آمریکاییها در به تعویق انداختن این هدف مهم شده است. قطعا اگر در توافق ژنو برگهای برنده به راحتی و در ازای 4 میلیارد دلاری که هنوز به ایران نیامده، داده نمیشد اکنون مکانیسم لغوتحریمها با مشکل مواجه نمیشد. اگر اورانیوم 20درصد ایران به ثمنبخس بخشیده نمیشد اکنون زمان مناسبی برای معامله آن با لغوتحریمها بود.
3ـ ظریف به کنایه ابراز امیدواری کرده ماه مبارک رمضان اثرگذار شود و آمریکاییها را سر عقل بیاورد. حال اگر آمریکاییها سرعقل نیامدند، وزیر امور خارجه ما چه تدبیری خواهد داشت؟ این را یادمان باشد چه توافق شود چه نه، امتیازات بیسابقهای که تاکنون برخلاف حقوق مصرح ایران در انپیتی داده شده، به هیچوجه با توجیهاتی نظیر آشکار شدن دشمنی آمریکا و عدماراده این کشور برای حل اختلاف هستهای با ایران قابلجبران نیست.
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای بازنشر میشود.