بهانه بنیاد کارنگی برای استمرار اشغال افغانستان توسط نیروهای آمریکایی
خبرگزاری تسنیم: کارشناس مسائل غرب آسیا در بنیاد کارنگی بر این باور است که آمریکا و ناتو در افغانستان می‌توانند مانع تکرار بحران عراق در افغانستان شوند و از پاگرفتن مجدد طالبان در افغانستان پیشگیری کنند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از بنیاد کارنگی، کارشناس این اندیشکده مدعی است که قندهار ظرفیت تبدیل شدن به فلوجه‌ای برای افغانستان را دارد و باید با استمرار حضور نیروهای ناتو و آمریکا در این کشور، از بروز رخداد‌های عراق در این کشور جلوگیری شود.
هنگامی که شورشیان گروه دولت اسلامی عراق و شام، داعش، در 10 ژوئن بر نیروهای امنیتی عراقی غالب شده و موصل را به تصرف درآوردند، خبر آن دنیا را شگفت‌زده کرد. البته کسانی که در مورد قومیت‌گرایی و قبیله محوری در عراق چیزهایی می‌دانستند، شش ماه پیش از این با آغاز حوادث در فلوجه، وقوع چنین امری را دور از انتظار نمی‌دانستند.
نیروهای خارجی در دسامبر 2011 عراق را ترک کردند اما نه صرفاً به این دلیل که خواهان چنین کاری بودند. چند ماه پیش از خروج، رهبران جبهه ائتلاف از نوری مالکی نخست وزیر عراق خواستند تا بازه زمانی توافقنامه‌ای را که به نیروهای خارجی حاضر در عراق مصونیت قضایی می‌داد، تمدید کنند؛ این درخواست برای استمرار حضور بین‌المللی، درخواستی نامنعطف بود. مصونیت تمدید نشد و نیروهای خارجی از عراق خارج شدند.
حال عراقی‌ها خواهان بازگشت کمک‌های خارجی هستند، از جمله پشتیبانی هوایی، اما این اتفاق به این راحتی رخ نخواهد داد. اهداف بر اساس اطلاعاتی به هنگام و قابل اتکا شناسایی می‌شوند و حملات با کمک نیروهای حاضر در میدان هدایت می‌شوند؛ نیروهایی که در سال 2011 در عراق باقی ماندند شاید بتوانند این کار را انجام دهند. اما احتمال بازگشت کمک خارجی وجود دارد. در حالی که آمریکا و دیگران شرایط انجام چنین کمکی را مشخص می‌کنند، روس‌ها نیمی از یک اسکادران هواپیماهای جنگنده سو25 را در اختیار عراق گذاشته است.
برخی پیش‌بینی کرده‌اند که افغانستان هم پس از خروج نیروهای ناتو در دسامبر 2014، به تدریج به سرنوشت عراق دچار می‌شود. این پیش‌بینی استدلال‌های نهفته در پس خود را دارد، اما دلایلی وجود دارد که توضیح می‌دهد چرا افغانستان باید از بروز خطایی که در عراق رخ داد جلوگیری کند و اجازه ندهد کمک‌های خارجی به امری ضروری تبدیل شود.
اول اینکه هیچ پیروز قطعی در افغانستان از منازعه بیرون نخواهد آمد. زمانی که نیروهای ائتلاف عراق را در سال 2011 ترک کردند، خشونت حاصله تنها بخش کوچکی از خشونت‌های سال 2006 و 2007 بود؛ جنبش‌های شورشی همچون القاعده و داعش پیشتر از این در سال 2008 نیرو محرکه خود را از دست داده بودند. در حالی که طالبان در شرق و جنوب افغانستان مناطق قابل توجهی را در اختیار دارد. در حالی که نیروهای امنیتی عراقی قادرند با نیروهایی که با حکومت عراق مصالحه نمی‌کنند به طور مؤثر درگیر شوند، نیروهای افغان چنین توانایی را در سراسر کشور ندارند. کابل همچنان به دنبال دریافت کمک‌های امنیتی خارجی خواهد بود.
دوم اینکه افغانستان هرگز به استقلال اقتصادی نمی‌رسد در حالی که هزینه سنگینی را صرف امنیت خود می‌کند. ذخایر نفتی عراق اقتصاد پس از جنگ این کشور را حرکت می‌دهند اما اقتصاد افغانستان یک دهم اندازه اقتصاد عراق حجم دارد. سایه اقتصادی یکی از وجوه زندگی روزمره در افغانستان است و تجارت مواد مخدر مهمترین عنصر این اقتصاد. در حالی که عراق می‌تواند به لحاظ اقتصادی دوام بیاورد، اما چندین سال و حتی چندین دهه کمک اقتصادی خارجی و اصلاحات اقتصادی نیاز است تا اقتصاد افغانستان را به سمت کارآمدی راهنمون شود.
سوم اینکه افغان‌ها واقعاً و در ظاهر خواهان کمک خارجی هستند. در نوابر 2013 لوئی جرگه توافق کرد که برای نیروهای خارجی قرارداد مصونیت امضا کند، توافقنامه‌ای که عراقی‌ها آن را رد کردند. به رغم عدم حمایت حامد کرزی از تصمیم لوئی جرگه، به نظر می‌رسد که نیروهای خارجی در این کشور باقی بمانند. باراک اوباما در ماه مه اعلان کرد که 10 هزار نفر از نیروهای آمریکا پس از سال 2014 در افغانستان باقی می‌مانند و نشان داد که احتمالاً دو کاندیدای ریاست جمهوری که در افغانستان در حال رقابت هستند به او اطمینان داده‌اند.
جامعه بین‌المللی نیز خود را فعلاًً متعهد به ماندن می‌داند. وزرای خارجه ناتو هفته گذشته دیداری داشته و در مورد مأموریت ناتو پس از سال 2014 در افغانستان تصمیم‌گیری کردند. مأموریت ضد تروریسم مجزای آمریکا در این کشور، با عنوان عملیات آزادی پایدار، نیز توانمندی‌های اطلاعاتی و عملیات‌های ویژه در این کشور را تقویت می‌کند. حتی رئیس جمهور ولادمیر پوتین خواهان آن است که ناتو کار خود را در افغانستان به اتمام برساند و روسیه خواهان فروش هواپیما و تجهیزات به نیروی هوایی افغانستان بود، حتی پیش از بحران در سوریه و اوکراین.
اتفاقاتی که در شبکه‌های قبیله‌ای و فرقه‌ای عراق رخ داد و باعث سقوط فلوجه شد به راحتی ممکن است در قندهار، زادگاه طالبان و شماری از پایگاه‌های حمایتی ایشان در میان پشتون‌ها رخ دهد. اما اگر کمک‌های خارجی قطع نشود و اشتباهات عراق در زمینه همکاری در افغانستان رخ ندهد، قندهار به فلوجه‌ای برای افغانستان تبدیل نمی‌شود.
انتهای پیام/ع
