سوخت قاچاق در جاده‌های سیستان و بلوچستان می‌گریزد
خبرگزاری تسنیم: منظره آشنای جاده‌های جنوبی سیستان و بلوچستان گریز وانت‌های تویوتا است که سوخت قاچاق بار زده‌اند و در حالی که پلاک خودروها را با گل و پارچه پوشانده‌اند با افساری لجام گسیخته در جاده‌های استان می‌تازند
به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، قاچاق سوخت و تردد زنجیر وار خودروهای حامل سوخت در جاده‌های سراوان در جنوب سیستان و بلوچستان صحنه غریب و پنهانی نیست بلکه این خودروها در همان جاده‌های قانونی و دولتی می‌تازند و کمی مانده به پاسگاه انتظامی "گشت" به یکباره به بیراهه می‌زنند و در حالی که در ستونی از خاک محو می‌شوند ماموران و قانون را دور می‌زنند.
متاسفانه در حال حاضر بسیاری از روستاهای کوچک و خانه‌های روستائیان این منطقه به محل ذخیره سوخت تبدیل شده و اکثر رانندگان این خودروها را جوانان بیکار و فاقد گواهینامه تشکیل می‌دهد که فرار از دست پلیس را جزو افتخارات خود می‌دانند و البته تنها راه امرار معاش برای ادامه زندگی!
توقیف تعداد 2 هزار و 625 دستگاه حامل سوخت قاچاق در سال 91 به گفته سردار فهیمی‌راد فرمانده اسبق نیروی انتظامی سیستان و بلوچستان حاکی از آنست که بیش از 3 هزار الی 5 هزار خودور در امر قاچاق سوخت در جاده های استان تردد دارند.
قاچاقچیانی که از سوخت کره می‌گیرند
خشکسالی‌های چند ساله گذشته و افزایش نرخ بیکاری در شهرهای مرزی که به گفته نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی در حاضر به بیش از 40 درصد رسیده است بسیاری از مردم این منطقه و روستاییان را بر آن داشته است تا در مشک هایی که روزگاری از شیر درون آن کره استخراج می‌شد حال در آن سوخت بریزند و به آن طرف مرز حمل کنند.
از آنجا که استفاده از گالن‌های پلاستیکی برای قاچاقچیان در هنگام دستگیری دردسر ساز می شود و بر اساس تعداد آنها نسبت به جریمه و صورتجلسه توسط نیروهای انتظامی و تعزیراتی اقدام می شود حال قاچاقچیان را بر آن داشته تا سوخت قاچاق را درون مشک های پلاستیک جای داده و با استفاده از خودروهای سواری برای دور ماندن از چشم ماموران انتظامی جابجا کنند.
قاچاقچیان با بهره‌گیری از این شیوه در هنگام تعقیب و گریز با نیروهای انتظامی نسبت به پاره کردن مشک‌ها و جاری ساختن سوخت قاچاق بر کف جاده اقدام می‌کنند تا پس از دستگیری مدرکی برای اثبات جرم باقی نماند اما حکایت جاده‌ای لغزنده و به دنبال آن واژگون شدن خودروهای سواری بیگانه همچنان در این محورها باقی است.
ترفند استفاده از مشک‌های پلاستیکی برای مردم استان و نیروهای انتظامی شیوه غریب و پنهانی نیست زیرا در حال حاضر بسیاری از فروشندگان مواد پلاستیکی نیز در سطح شهر زاهدان و سراوان فروش مشک را برای قاچاق سوخت در سر در مغازه خود تبلیغ می‌کنند و در تهیه اسباب و لوازم سوخت قاچاقچیان را همراهی می‌کنند.
نفت کش های چهارپا
سودای قاچاق سوخت در مرزهای سیستان و بلوچستان و سود ناشی از فروش سوخت تا آنجا پیش رفته است که چهار پایان نیز پایشان به این مسیر باز شده است.
قاچاقچیان سوخت که برای فرار از قانون و کاهش خطرات ناشی از دستگیری هر روز به دنبال شگردی تازه برای قاچاق سوخت هستند در این میانه از حیواناتی هم چون الاغ برای حمل سوخت در مناطق کوهستانی بهره می برند.
مناطق جالق، بم پشت و کله گان از توابع شهرستان سراوان از جمله نقاطی است که نقش حیوانات برای حمل سوخت قاچاق پررنگ تر از انسان‌ها است و همین موضوع موجب شده تا این چهارپایان از قیمت خودرو های داخلی سبقت گرفته و تا مرز 12 میلیون تومان به خرید و فروش برسند.
افزایش نرخ بیکاری و عدم مهارت در بسیاری از مردم روستایی در این مناطق موجب شده است تا برای دست و پا کردن لقمه نانی جسم خود را به باک های بنزین تبدیل کنند و با پیمودن راه های صعب العبور از حمل چند لیتر بنزین لقمه نانی برای فرزندان خود فراهم سازنند.
استفاده از زنان که جداره لباس‌های آنها با باک‌های سوخت و جیب‌های بزرگ برای این منظور طراحی شده است حکایتی تلخ از جدال برای ادامه حیات در سیستان و بلوچستان دارد که هنوز قانون بازدارنده و یا برنامه ای برای توقیف باک اضافی آن هم بر روی انسان ها توسط قانون گذار دیده نشده است.
شیشه های خالی آب معدنی و نوشابه در مناطق مرزی به ویژه در سراوان این روزها حکم زباله را ندارد بلکه نقش همان باک را در پوشش لباس محلی ایفا می‌کند تا از این رهگذر و در مسیری طاقت فرسا لقمه نانی از فروش چند لیتر سوخت حاصل شود.
فرار از قانون
ایوب دهواری یکی از رانندگان ادارات دولتی در سراوان در این رابطه می‌گوید: خودروهای سوخت قاچاق به صورت کاروانی و در قالب گروه‌های 10 الی 15 خودرو در جاده‌های استان حرکت می‌کنند و حتی برای مشغول کردن پلیس به تصادفات ساختگی با دیگر خودروها دست می‌زنند تا راه را برای دیگر قاچاقچیان هموار کنند.
وی در گفتگو با مهر بیان داشت: رانندگان خودرو های حامل سوخت قاچاق هیچ واهمه ای از قانون ندارند و حتی برای فرار از دام پلیس گالن‌های سوخت را به وسط جاده پرتاب می کنند تا با ایجاد لغزندگی موجب انحراف و بازدارندگی خودرو های پلیس از ادامه تعقیب شوند.
وی بیان داشت: آنها با تزریق سوخت گازوئیل در اگزوز خودرو ابری از دود در پشت سر خود در جاده‌ها ایجاد می‌کنند تا از هوای دود آلود برای فرار بهره بگیرند.
67 درصد خودرو های سنگین فعالیت ندارند
رییس شرکت پخش فراورده‌های نفتی منطقه زاهدان در همین رابطه ابراز داشت: بررسی خودروهای عمومی سنگین و مجهز به دستگاه ردیاب نشان می‌دهد که 67 درصد آنها در استان هیچ فعالیتی نداشته و به قاچاق سوخت مبادرت می ورند.
دادخدا اعتصامی در گفتگو با مهر بیان داشت: تعداد 5 هزار و 268 خودرو در سیستان و بلوچستان مجهز به دستگاه جی.پی.اس یا ردیاب هستند که بررسی عملکرد آنها نشان می‌دهند که این خودرو به رغم هیچ فعالیتی اما سوخت و سهمیه گازوئیل خود را دریافت می‌کنند.
وی ادامه داد: 67 درصد از از این تعداد خودرو حتی در یک ماه حرکت نداشته اند و 12 درصد نیز نیمه فعال بوده و در طی ماه تنها 100 تا 500 کیلومتر حرکت داشته اند.
وی ابراز داشت: تنها 19 درصد این خودروها دارای فعالیت بوده و حرکت آنها بیش از 500 کیلومتر در ماه ثبت شده است.
وی بیان داشت: در همین راستا مقرر شده است تا تیمی متشکل از پلیس راهور، سازمان صنعت، معدن و تجارت و شرکت پخش فراورده‌های نفتی خودروهای غیرفعال و خوابیده را شناسایی و طبق قانون نسبت به ابطال کارت سوخت آنها اقدام کند.
اعتصامی با بیان اینکه به منظور پیشگیری از قاچاق سوخت طرح نصب جی.پی.اس بر روی خودرو های عمومی سنگین در جنوب استان به طور کامل به اجرا درآمده است افزود: با وجود اینکه مقرر بود هر خودروی فاقد دستگاه ردیاب سهمیه سوخت آن به میزان 50 درصد کاهش پیدا کند اما برخی از فشارهای سیاسی مانع این تصمیم شده است.
به نام سیستان و بلوچستان به کام دیگران
هر زمان که صحبت از قاچاق سوخت به میان می‌آید به دلیل همان اشتباهات تاریخی که تاکنون رسانه ملی در معرفی از چهره سیستان و بلوچستان تکرار کرده است صحنه های تعقیب و گریز خودروهای حامل سوخت قاچاق و افراد دخیل در این موضوع به همان لباس‌های محلی و ساکنان این استان ختم می‌شود اما واقعیت اینست که به گفته مسئولان 80 درصد سوخت قاچاق از استان های سایر کشور به سیستان و بلوچستان حمل می شود.
تعداد زیادی از ساکنان استان‌های همجوار این استان و حتی مرفه نشینان پایتخت کارت‌های سوخت خودروهای خود را به سیستان و بلوچستان می‌فرستند تا از این آب گل آلود که در نهایت به نام این استان تمام می شود برای خود ماهی بگیرند.
کشف و ضبط تانکر های 24 هزار لیتری سوخت درماه گذشته توسط نیروهای انتظامی که در شهرستان نیکشهر و ایرانشهر در حالی که از پالایشگاه مستقیم برای توزیع در خارج از شبکه حمل می شد و خودرو های باری متعلق به سایر شهرهای کشور در کنار پل‌ها مشغول تخلیه سوخت اضافی هستند خود گواه اینست که سیستان و بلوچستان تنها نام قاچاق سوخت را یدک می‌کشد.
جانشین دبیر کمیسیون برنامه‌ریزی، هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز استانداری سیستان و بلوچستان در این رابطه با بیان اینکه 80 درصد سوخت قاچاق از استان های دیگر و همجوار وارد این استان می شود می‌گوید: سیستان و بلوچستان تنها گذرگاه و محل ذخیره سوخت قاچاق است نه تامین کننده سوخت.
محمد محبی در گفتگو با مهر بیان داشت: بررسی‌ها و برآوردهایی که از طریق مراجع مربوط به دست آورده‌ایم نشان می‌دهد روزانه حدود 3میلیون لیتر فرآورده‌های سوختی از استان سیستان و بلوچستان خارج می‌شود درحالی که کل گازوئیل توزیع شده در سطح استان روزانه یک میلیون و 350 هزار لیتر نفت گاز است که بین بخش های مختلف مصرف کننده سوخت نظیر صنایع و معادن و نیروگاه‌ها و خودروهای درون شهری و برون شهری و غیره توزیع می شود.
امرار معاش بیشترین انگیزه برای قاچاق
بیکاری، عدم توانمندی و مهارت‌های لازم برای اشتغال، خشکسالی، سود قابل ناشی از فروش سوخت، عدم موفقیت طرح فروش سوخت توسط مرزنشینان و تعطیلی بازارچه های مرزی از جمله دلایل مهمی است که بسیاری از مردم این استان به ویژه روستائیان را به فروش و قاچاق سوخت سوق داده است.
در سراوان بیش از 60 هزار مرزنشین در شعاع 20 کیلومتری مرز زندگی می‌کنند که برخی به دلیل نبود منبع درآمد اقدام به کارهای کاذب از جمله فروش و قاچاق سوخت دست می زنند.
در ایران مرزهای باز و غیر قابل کنترلی وجود دارد و از طرفی با وجود بررسی‌های بسیار برای اشتغالزایی مرز نشینان اما هنوز آنها اشتغال ثابتی ندارند و به ناچار از فرصت‌هایی که ناشی از تفاوت قیمت حامل‌های انرژی در بین مرزها است استفاده کرده و از پرداختن به قاچاق در حوزه سوخت برای امرار معاش خود استفاده می‌کنند.
این ضرورت توجه بیشتر مسئولان را می‌طلبد با توجه برخورداری شهرستان سراوان از بازارچه‌های مرزی کوهک و جالق باید از این بهره و امتیاز برای ایجاد اشتغال و تامین معیشت مرزنشینان استفاده کرد.
فزایش فزاینده قاچاق سوخت از مرزهای شرقی که معلول تفاوت فاحش قیمت سوخت در ایران با کشورهای همجوار است، علاوه‌بر ضربات شدیدی که بر پیکره اقتصاد منطقه و کشور وارد می‌سازد، زمینه‌ساز ایجاد یک بحران کاذب و خطرات ناشی از آن شده است.
نیاز به تعریف مشاغل جدید
استاندار سیستان و بلوچستان در این راستا معتقد است که مبارزه و توقیف خودرو های سوخت و یا تعقیب و گریزهایی که ممکن است به قیمت جان انسانی تمام شود تنها راه مقابله با این مشکل نیست.
علی اوسط هاشمی در گفتگو با مهر بیان داشت: بسیاری از این افراد قاچاق و حمل سوخت را شغل خود تعریف کرده اند و لذا هنگامی که تصمیم داریم شغل آنها را با ابزار های قانونی بگیریم باید پیش از آن شغل دیگری تعریف و ایجاد کنیم.
وی اظهار داشت: یکی از راه های حل این مشکل هدف قرار دادن استان توسط مدیران و برنامه‌ریزان برای تبدیل به مقصد سفر ایرانیان و توسعه جاذبه‌های گردشگری است.
وی افزود: سیستان و بلوچستان به دلیل جاذبه‌های بی‌شمار گردشگری پتانسیل تبدیل به یکی از نقاط گردشگری ایران و حتی جهان را دارد که متاسفانه تاکنون به زیرساخت های آن در این راستا توجه جدی نشده است.
وی وجود اثار منحصر به فرد باستانی از جمله شهر سوخته و یا قلعه‌های به جای مانده در نقاط مختلف بلوچستان و نیز جاذبه‌های گردشگری از جمله کوه تفتان، نخلستان ها و یا چشمه های آب گرم و گل‌افشان‌ها را گوشه‌ای از پتانسیل های موجود برای بهره گیری در تولید ثروت ملی و ایجاد مشاغل جدید دانست.
وی گفت: با توجه به این ظرفیت ها و جلب نظر بسیاری از ایرانیان برای بازدید از این جلوه های طبیعی و ایجاد مشاغل جدید در روستاها و شهرهای استان رفتار های سخت و شکننده جای خود را به کارهای نرم و هنرمندانه خواهد داد.
گذرگاه سوخت قاچاق
جانشین دبیر کمیسیون برنامه ریزی، هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز استانداری سیستان و بلوچستان با بیان اینکه اقداماتی از جمله جاده سازی و انسداد فیزیکی در مرزهای سراوان توسط سپاه و مرزبانی در حال انجام است افزود: اگر انسداد دیواری به طور کامل در مرز های جنوبی استان شکل بگیرد دیگر شاهد بحث قاچاق سوخت نخواهیم بود اما مسئله این است که ما هزار و 300 کیلومتر مرز خاکی داریم.
محمد محبی یادآور شد: 80 درصد از فرآورده های قاچاق از سایر استان‌ها به شهرستان‌های سیستان و بلوچستان منتقل می شود و سپس به سایر روستاها و نقاط مرزی انتقال می یابد وتوسط شبکه های قاچاق به آن سوی مرزها به ویژه پاکستان که مصرف کننده اصلی نفت گازاست انتقال می یابد.
وی افزود: حل مشکلات معیشتی مرزنشینان یکی از نکات مهمی است که در صورت توجه به آن و فعال سازی بازارچه ها می‌توان از آن برای کاهش فعالیت‌های قاچاق سوخت استفاده کرد.
محبی بیان داشت: چالش‌های پیشِ روی موجود در بحث مربوط به بحران سوخت می‌طلبد تا با نگاه جامع و ملی درصدد حل آن برآییم چراکه مبارزه با تخلفات ناشی از خروج فرآورده‌های نفتی و انتقال غیرمجاز آن به سایر مبادی و قاچاق آن به کشورهای همسایه از عهده یک دستگاه یا یک نهاد خاص خارج است و متوقف کردن روند روبه رشد آن نیازمند برنامه ای جامع و شفافیت در بیان شرح وظایف هر دستگاه یا نهاد است.
منبع:مهر
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.
