به گزارش خبرگزاری تسنیم از یاسوج، کشور ایران و به تبع آن استان کهگیلویه و بویراحمد به دلیل مساعدت شرایط اقلیمی و عوارض سطحی زمین فرهنگ کوچ نشینی از خصایص عمده آن می باشد، اگر چه در حال حاضر به دلیل تحول سریع صنعتی و تاثیرات متقابل آن بر زندگی جوامع و گروه های انسانی، جمعیت عشایری درصد کمتری نسبت به شهرها و روستاهای شامل می شود.
آنطور که تاریخ دانان می گویند کوچ نشینی کهن ترین شیوه زیست بشر است و تاکنون هم ادامه دارد به طوری که در عصر جدید زندگی آنان همچون زیبایی های خدادادی به عنوان یک میراث گرانبها برای جذب گردشگر نگاه می شود.
می گویند کوچ نشینی در دنیا از 70 هزار سال پیش توسط آفریقائی ها به دلیل سرمای زیاد و کم شدن آب ها آغاز شد و با عبور آنان از تنگه هرمز کوچ نشینی را نیز به مردم ایران هدیه دادند.
به قول ما ادبیاتی ها کوچ از مصدر کوچیدن به معنی نقل مکان از منطقه ای به منطقه ای دیگر با خانه ای به خانه ای دیگر گرفته شده است واژه ای که به تنهایی فایده ای ندارد و باید همراه با ایل و عشایر باشد تا برای انسان های خوش ذوق مفهوم پیدا کند.
شاید این جمله را کسانی قدرت درکش را داشته باشند که با زندگی عشایری و جامعه ایلی و قبیله ای همچون مردم استان های زاگرس نشین آشنایی داشته باشند آنانی که با صدای نی، درای گوسفندان(زنگوله )، صدای چوپانان، تفنگ و قطار برنو عشایر به زیبایی های خدادادی پی می برند.
عشایر مفرد آن عشیره است به معنی انسان های که از یک شیره هستند و یا به قول ما کهگیلویه و بویراحمدی ها از یک ایل، طایفه، تیره و تش هستند.
کوچ نشینان که تنها راه امرار و معاششان از طریق دامداری و در برخی موارد نیز کشاورزی می باشد، تنها هم و غمشان کوچ از محلی به محل دیگر در پی چراگاه های طبیعی است.
کوچ نشینان در طول سال در فکر رفتن از محل به محل دیگر برای گذران هستند که در این بین چهارپایانشان وسیله ای برای انتقال سیاه چادر عشایر ار مناطق گرمسیری به سردسیری و بالعکس است.
کوچ ماشینی جایگزین کوچ نشینی
با افزایش جمعیت و توسعه شهرها و روستاها ایل راه های عشایر در برخی مواقع توسط افراد حقیقی و حقوقی تصرف شده اند به طوری که این امر سبب کوچ ماشینی عشایر باقی مانده شده است.
دیگر همه ایرانیان اگر با زندگی عشایری آشنایی هم نداشته باشند ولی دام عشایر را در جاده های مواصلاتی دیده اند که چگونه عشایری که باید حداقل در برخی مواقع یک ماه در مسیر ییلاق و قشلاق بسر می برد و آرام آرام دام هایش از مراتع به طور منطقی استفاده می کرد چگونه در کمتر از شاید در برخی موارد 24 ساعت به مقصد می رسد.
اسکان عشایر درد بی درمان کوچ نشینی
البته هم این ها به کنار چیزی که بیشتر از همه جامعه شناسان، تاریخ نویسان و حتی طبیعت گردان را نگران می کند طرح اسکان جامعه عشایری است که توسط متولی این جامعه پر تلاش که به نوعی زحمت تامین گوشت و لبنیات مورد نیاز جامعه را می کشند، پیگیری می شود.
سازمان امور عشایر طرحی را به عنوان طرح اسکان عشایر دارد به طوری که در یک منطقه زمین مورد نیاز را تهیه و خدمات رفاهی ارائه می شود تا عشایر یکجا نشین شوند و دیگر خبری از زندگی زیبای کوچ نشینی نباشد.
تداوم زندگی کوچ نشینی مستلزم تامین علوفه
اساس اقتصاد زندگی کوچ نشینی جز دامداری متکی بر چیز دیگری نیست و این دام به طور حتم نیازمند علوفه و خوراک دامی است که امروزه به دلیل عدم حمایت دولت و در برخی مواقع جلوگیری اداره منابع طبیعی از چرای دام ها در مراتع و گران شدن داروهای دامپزشکی شاهد کاهش دام عشایر هستیم.
هر چند بنا به بررسی های خبرنگار تسنیم در یاسوج، عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد می گویند: به دلیل نبود علوفه، بی آبی و گران شدن داروهای دامپزشکی مجبوریم دام خود را تعدیل کنیم چون در غیر اینصورت زیان های زیادی را متضرر می شویم.
سرتیپ رکنی از عشایر دریلا بویراحمد می گوید: در گذشته 200 میش داشتم که بنا به بی علفی، بی آبی و نداشتن توانایی خرید داروهای دامپزشکی مجبور شدیم به 30 راس آنها را تعدیل کنم.
او می گوید: برای تهیه داروی مورد نیاز دام هایمان مجبوریم از بازار آزاد خرید کنیم و به دلیل عدم سرکشی دامپزشکی خودمات بدون نسخه پزشک تجویز می کنیم.
400 خانوار کهگیلویه و بویراحمد با بحران کم آبی مواجه هستند
مدیرکل امور عشایر کهگیلویه و بویراحمد گفت: 400 خانوار عشایری در 10 منطقه عشایر نشین این استان از جمله زیلایی بویراحمد، کوه سیاه و تنگ ماغر بهمئی با بحران کم آبی مواجه هستند.
مجید علیپور افزود: هم اکنون بیش از 1500 خانوار عشایر در این استان با تانکر به طور سیار آبرسانی می شوند که این 400 خانوار به دلیل سخت گذر بودن راه ارتباطی و نبود تانکر امکان آبرسانی به طور مطلوب نیست.
کاهش 30 درصدی اعتبارات آبرسانی سیار به عشایر کهگیلویه و بویراحمد
مدیرکل امور عشایر کهگیلویه و بویراحمد گفت: اعبتارات امسال آبرسانی سیار به مناطق عشایری نسبت به اعتبارات سال گذشته در این بخش 30 درصد کاهش دارد.
سال گذشته برای آبرسانی سیار به مناطق عشایری این استان 180 میلیون تومان در نظر گرفتند که همین اعتبارات جوابگو نبود ولی متاسفانه امسال در این زمینه با کاهش 30 درصدی روبرو هستیم.
وی با اشاره به اینکه به طور حتم امسال برخی مناطق عشایری با مشکل تامین آب شرب مواجه می شوند،افزود: انتظار می رود در این زمینه مسئولان چاره اندیشی کنند.
عشایر دو منطقه کهگیلویه و بویراحمد دیگر کوچ نمی کنند
مدیرکل امور عشایر کهگیلویه و بویراحمد از پیشنهاد مطالعه طراحی سایت 2 منطقه عشایری دلی اولادعلی مومن و خان احمد گچساران خبر داد.
علیپور خاطرنشان کرد: اداره کل امور عشایر سایت را طراحی و آماده اجرا می کند و در اختیار عشایر قرار می دهد و طبق قانون در شورای برنامه ریزی بر اساس آئین نامه ساماندهی، دستگاه های خدمات رسان باید نسبت به ارائه خدمات لازم اقدام کنند.
مدیرکل امرو عشایر کهگیلویه و بویراحمد گفت: با هماهنگی های انجام شده بنیاد مسکن انقلاب اسلامی نسبت به تهیه و اجرای طرح هادی سایت های اسکان عشایر و احداث زیرساخت ها اقدام می کند.
علیپور خاطرنشان کرد: اسکان اختیاری عشایر روندی است که با خواست عشایر متقاضی اسکان و مطالعه منطقه مورد تقاضا شروع و تا اسکان و توسعه اشتغال برای عشایر ادامه می یابد.
عرضه 416 هزار از دام های عشایر در بازار کهگیلویه و بویراحمد
وی افزود: عشایر این استان سالانه قابلیت 416 هزار راس دام را به بازار دارند.
علیپور تصریح کرد: جامعه عشایری استان سالانه قابلیت عرضه 94 هزار راس گوسفند و بره، 320 هزار راس بز و بزغاله و 2 هزار و 600 راس دام سنگین از جمله گاو و گوساله را به بازار دارد.
وی با اشاره به اینکه 53 هزار و 816 هکتار از اراضی کشاورزی این استان در اختیار جامعه عشایری است، بیان کرد: عشایر استان 4 هزار و 640 هکتار باغ و قلمستان دارند.
علیپور با اشاره به اینکه عشایر این استان بیش از یک میلیون راس دام دارند، اظهار کرد: میزان گوشت تولیدی در کهگیلویه و بویراحمد 13 هزار و 66 تن است که بیش از 60 درصد آن توسط عشایر تولید می شود.
سرقت بیش از 200 هزار راس دام عشایر در کشور
معاون توسعه و عمران سازمان امور عشایر از سرقت سالانه بیش از 200 هزار راس دام عشایر در زمان ییلاق و قشلاق خبر داد.
میر ولی صفر زاده به تسنیم، می گوید: عشایر ایران 24 میلیون راس دام دارند که انتظار می رود در زمان کوچ امنیت انان تامین شود.
اسکان بیش از 29 هزار خانوار عشایری در کشور
وی عنوان کرد: تاکنون 29 هزار و 500 خانوار عشایری در کشور اسکان یافته اند.
صفر زاده خاطرنشان کرد: از این تعداد 23 هزار خانوار در برنامه چهارم توسعه و 6 هزار و 500 خانوار در دو سال نخست برنامه پنجم اسکان یافتند.
وی بیان کرد: با برنامه ریزی های انجام شده باید تا پایان برنامه پنجم توسعه 32 هزار خانوار عشایری در تمام نقاط کشور اسکان داده شوند.
صفر زاده ابراز کرد: 50 درصد اعتبارات استانی سازمان امور عشایر و تمام اعتبارات ملی این سازمان طی سال های اخیر هزینه اسکان عشایر شده است.
گزارش و عکس از سجاد نوبهار
انتهای پیام/