به گزارش خبرگزاری تسنیم از اهواز، دانشگاهها به عنوان موتور محرک هر جامعه میباشند که در صورت تنظیم بودن این موتورها حرکت جامعه هم به سوی قلههای پیشرفت وسعادت منظم و یکنواخت خواهد بود.
برای اینکه گوشههایی از منظومهٔ اندیشه امام خامنهای درباره دانشگاهها را بررسی کنیم، گفتوگویی با مسئول دفترنهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاههای استان، حجت الاسلام و المسلمین سید محسن شفیعی که سابقه چندین سال حضور در دانشگاهها را در کارنامهٔ خود دارد ترتیب دادیم.
گفتوگوی ما با حجت الاسلام شفیعی را بخوانید:
تسنیم: در ابتدا برای شروع میخواستم نکته ای که برایم جالب بود بپرسم اینکه چه در حوزه دانشگاه و چه در مسایل مختلف امام خامنهای پیشگام و علمدار ورود به عرصههای نوین و بکر هستند، دلیل این موضوع چیست؟
حجت الاسلام شفیعی: بله به نکته خوبی اشاره کردید. یکی از ویژگیهای شخصیتی امام خامنهای پیشگامی و پیش دستی ایشان در فضاهایی جدید است.
فضاهای که گاهی ما یا از آن غافل هستیم و یا به صورت واداده تصور میکنیم به ما تعلق ندارند. مثلاً در حوزهٔ شعر و ادبیات دیدارهای حضرت آقا با شعرا خود باعث گشایش یک عرصه جدید برای انقلاب شده است.
ورود ایشان به مقولهٔ روشنفکری دینی یا مردم سالاری دینی باعث شد یک نسخهٔ دینی از مردم سالاری و قرائت متین و ارزشمندی از جایگاه علوم در حوزهٔ مدیریت اجتماعی در عرصه سیاست ایجاد گردد.
امام خامنه ای مانع ایجاد نسخه جعلی مردم سالاری شدند
تسنیم: در بحث مردم سالاری ورود معظم له را چگونه ارزیابی می کنید؟
حجت الاسلام شفیعی: امام خامنهای با ورود به مقوله مردم سالاری دینی مانع از ایجاد یک نسخه جعلی در این زمینه شدند. حضرت آقا مانع از مصادره این مفاهیم دینی از سوی افرادی شدند که با طرح شعار مردم سالاری میخواستند به نوعی نظام را با چالش مواجه کنند.
توجه کنید که ایشان نائب امام عصر(عج) و مسئول دین و دنیای مردم است و به لطف الهی در این مسیر با صلابت و حکمت و تدبیر عمل کرده است.
تسنیم: امام خامنهای بطور مرتب در دیدار با دانشگاهیان بر مقوله پیشرفت علمی تاکید دارند علت این تاکید چیست؟
حجت الاسلام شفیعی: پیشرفت و مقوله تولید علم از عرصههایی است که امام خامنهای بسیار بر روی آن تاکید میکنند و در دیدار با دانشگاهیان مرتب بر این موضوع اصرار دارند.
برای پی بردن به علت این همه تاکید باید در ساکن باید خود ماهیت دانشگاهها را بشناسیم. به نظرم همه منصفان براین مسئله صحه میگذارند که در مسائل دانشگاه، دلسوزتر از رهبری در کشور کسی نیست.
این بحث پیشرفت علمی که رهبری بر آن تاکید دارند به خاطر این است که علم و علم آموزی عزت آفرین است و این تاکید به خاطر نگاه و بینش عمیقی است که ایشان دارند چرا که در روایات داریم که امام رائد است یعنی دیدهبان است. این پیشرفت علمی باید دغدغهٔ اصلی جامعه دانشگاهی باشد.
تسنیم: ارتباط امام خمینی(ره) با دانشگاه و دانشگاهیان چگونه بود؟
حجت الاسلام شفیعی: در تاریخ و سیره امام میبینیم شخص حضرت امام خمینی (ره) از دهه 40 در شمار گروهها و جمعیت هدف خود دانشجویان را مد نظر قرار میدهند و به طور مرتب بر وحدت حوزه و دانشگاه تاکید میکنند و مرتب میگویند طلبه و دانشجو.
شما فرض کنید اگر امام خمینی (ره) این بحثها را مطرح نکرده بودند، واقعاً چه شکافی بین این دو قشر ایجاد میشد؟ شکافی که به هیچ شکلی قابل جبران نبود.
تسنیم اهواز: در مسایل دانشگاه با وجود تاکید امام خامنهای چرا مسوولین ارشد نظام در دانشگاهها حضور پیدا نمیکنند؟
حجت الاسلام شفیعی: یکی از گلایههای دانشگاهیان عدم حضور مسوولان ارشد نظام در دانشگاه ها برای پاسخگویی به سوالات و مطالبات آنها است.
من سال 1384 در دیداری که جامعه دانشگاهی با حضرت آقا داشتند، در محضر ایشان تقاضا کردم مسئولان ارشد کشور ملزم شوند که به دانشگاهها بیایند و این حضور هم به شکل همگن سازی شده باشد یعنی مثلاً وزیر کشاورزی در دانشکدههای کشاورزی حضور پیدا کند یا وزیر راه و شهرسازی در دانشکدههای مهندسی و به تناسب هر مسئولی در جمعهای تخصصی دانشجویی حضور پیدا کند و با نسل جوان و دانشگاهیان ارتباط پیدا کند.
این در حالی است که میبینیم این حضرت آقا هستند که بیشترین حضور را در دانشگاهها دارند و مسایل دانشگاه را پیگیری میکنند و دیگر مسئولان و کارگزاران ارشد و میانی نظام در این عرصه و صحنه غائب هستند.
اساتید در دیدار با امام خامنه ای از اشراف ایشان بر دانشگاه ها حیرت زده بودند
تسنیم: فضای این دیدار رهبری با دانشگاهیان چگونه است؟
حجت الاسلام شفیعی: در همین دیدار ماه رمضان امسال اساتید با مقام معظم رهبری بنده هم حضور داشتم بعد از جلسه با برخی از اساتید که صحبت میکردم، از فضای بسیار صمیمی و علمی و اشراف رهبری بر مسائل ریز و درشت دانشگاهها متحیر شده بودند.
یکی از اساتید به من گفت صحبتهای حضرت آقا آن چنان دقیق و موشکافانه بود که گویی همین امروز ایشان در دانشگاه تشریف داشتهاند!
تسنیم: تاکید مکرر و فراوان امام خامنهای بر مسئله پیشرفت، بر جریان دانشگاهها چه تاثیری دارد؟
حجت الاسلام شفیعی: اینکه نایب امام زمان و ولی امر مسلمین پیگیر پیشرفت و جهاد علمی در دانشگاهها هستند، یک افتخار است.
ایشان امروز علمدار و مشوق و مروج اصلی جریان پیشرفت علمی در کشور هستند که یک امتیاز برای جامعه علمی محسوب میشود. در کشورهای دیگر این را سراغ نداریم و هنوز تاریخ، جنگهای بین علم و کلیسا را در اروپا فراموش نکرده است.
این در صورتی است که در نظام مقدس اسلامی شخص اول مملکت از پیشرفت علمی به شدت حمایت میکنند که این برای دانشگاهها یک سرمایه بینظیر است.
تسنیم: این تاکیدات مقام معظم رهبری در پیشرفت علمی کشور تا چه اندازه مفید بوده است؟
حجت الاسلام شفیعی: بسیار مفید و تاثیرگذار بوده است و اکنون وضعیت پیشرفت علمی کشور طوری است که حتی دشمنان نیز به آن اذعان دارند و به آن معترف هستند.
مثلاً در قضیه شبیه سازی و تکثیر سلولهای بنیادی که آن مرد بزرگ علمی و چهرهٔ پر افتخار جامعه دانشگاهی شهید دکتر کاظمی آشتیانی آن را به نتیجه رساند برخی از مجلات غربی نوشتند که پیروز اصلی این جریان آیت الله خامنهای است.
مجلات علمی دنیا نوشتند که پیشرفتهای علمی در ایران با حمایت و پشتیبانی رهبر دینی آنان صورت میگیرد و هر بردی در این عرصه به نفع ایشان است.
تسنیم: امام خامنهای بر مسئله سیاسی شدن دانشگاهها تاکید و اصرار دارند، این چه تفاوتی با سیاست زدگی و سیاست بازی دارد؟
حجت الاسلام شفیعی: قبل از اینکه بگویم چه تفاوتی بین سیاست زدگی و دانشگاه سیاسی که رهبری بر آن توجه و تاکید دارند وجود دارد، باید عرض کنم شخص رهبر فرزانه انقلاب پیشتاز و مروج توسعه سیاسی در دانشگاهها هستند.
در همین دیدار اخیر با اساتید ایشان اشاره کردند که دانشگاه باید سیاسی باشد و فرمودند که من خودم منادی دانشجوی سیاسی بوده و هستم.
این مسئله را ببینید آقا کی مطرح کردند در دورهای که برخی به شدت دنبال این بودند که دانشگاه آرام و ساکن و سر به زیر باشد، حضرت آقا در این برهه وارد شدند و آن جمله را که خدا لعنت کند آن کسانی را که نمیگذارند دانشگاه سیاسی شود را بیان کردند.
ایشان معتقد هستند دانشجو باید بین این دو مقوله تفکیک قائل شود. دانشجو باید آگاهی و تحلیل سیاسی داشته باشد و از جریان امور آگاهی داشته باشد در عین حال بازیچه جریانات و گروهها و سلائق قرار نگیرد.
تسنیم: مسوولین آموزش عالی برای اینکه این پیشرفت علمی تداوم پیدا کند چه کارهایی را باید انجام دهند؟
حجت الاسلام شفیعی: اولا باید نکتهای را متذکر شوم، اقتضای مردم سالاری دینی جا به جایی مدیران است و باید این را با سربلندی اعلام کنیم. چرا که مردم در پای صندوقهای رای حاضر شده رای دادهاند و این رای مردم قابل احترام است و باید به آن تمکین شود.
اما مسئولین نظام به ویژه مسئولین آموزش عالی باید توجه داشته باشند این تغییر مدیریتها به این معنی نیست که هر کاری که مدیران قبلی انجام دادند باید مدیران فعلی آن را نیمه کاره رها کنند و یا هر سیاستی که آنها انجام دادند غلط بوده است و برعکس آن اقدام صحیح است، این نگاه، نگاه علمی نیست.
مدیران فعلی باید با حسن ظن و صفای باطن کارهای خوب گذشته را ارتقا دهند و اشکالات گذشته را مرتفع سازند و البته اگر برنامه جدید و ابتکاری دارند نیز، آن را به میدان آورند.
تسنیم: جامعهٔ دانشگاهی در قبال این پیشرفت علمی چه وظایفی دارند؟
حجت الاسلام شفیعی: به نظر بنده حضرت آقا در جایگاه نائب امام زمان نمیگذارند حرکت و پیشرفت علمی کند یا متوقف شود. حتی در این دیدار اخیر ایشان با اساتید میبینیم ایشان میفرمایند توقف این شتاب علمی خود به منزله عقب گرد است.
به نظر حقیر این همه تاکید ایشان بر مسئله پیشرفت علمی، بوی حکم شرعی میدهد. جامعه دانشگاهی موظف است مقوله پیشرفت علمی را به منزله حکم شرعی پیگیری نماید. این حرکت سربلندی و افتخار به همراه دارد.
تسنیم: امام خامنهای از این عرصه به جهاد علمی تعبیر کردند، این به چه معناست؟
حجت الاسلام شفیعی: تعبیر جهاد علمی در بیان حضرت آقا به این معنی است که عرصه، عرصهٔ جهاد است. بنابراین خدمت گزار ان این عرصه مجاهدین و فرماندهان هستند.
حتی کسانی که در این عرصه جان خود را تقدیم میکنند شهید جهاد علمی هستند. شما جایگاه بزرگانی همچون دکتر شهریاری، دکتر علیمحمدی، دکتر کاظمی آشتیانی، مهندس احمدی روشن و مهندس رضایینژاد را ببینید که در میان شهدا چه جایگاه رفیع و بلندی دارند و رهبر عزیز و جامعهٔ ما آنان را با عنوان مبارک شهید علمی مینویسند.
تسنیم: برای آنکه به پیشرفت برسیم باید تولید علم کنیم ولی میبینیم در دانشگاهها تولید علم به تولید مقالهISI و پایان نامههای تکراری و غیر کاربردی معنی شده است، حتی امام خامنهای هم بر مطلوب نبودن این مسئله تاکید دارند، نظر شما در این مورد چیست؟
حجت الاسلام شفیعی: در مقولهٔ پایان نامهها و مقالات باید اینها را آسیبشناسی کنیم که آیا مثلا هم اکنون همه راههایی که طی میکنیم علمی است؟ آیا همه این راهها کارآمد است یا نه نیاز به بازنگری دارند.
پایان نامهها از این مقوله هاست. رویکرد پایان نامه خصوصاٌ در حوزه تحقیقاتی باید پاسخگویی به نیازهای جامعه باشد. پایان نامههای تکراری و غیر کاربردی و پایان نامههایی که صرفاً خروجی نظری تصوری دارد و با واقعیتها فاصله دارند باید بازنگری شوند.
ما باید نیازها و ضرورتهای خود را به خصوص در حوزههای آب، خاک، انرژی و صنعت دقیق بشناسیم و برای آنها و رفع کاستیها و پاسخ یابی برای نیازها پایان نامه طراحی کنیم. در حوزهٔ علوم انسانی و علوم اجتماعی هم همین طور است.
باید مسایل و معضلات اجتماعی را شناسایی کنیم و پایان نامههایی در جهت رفع این مشکلات مهندسی کنیم.
تسنیم: از قبول دعوت و فرصتی که در اختیار ما قرار دادید متشکریم.
گزارش از اکبربهاری
انتهای پیام/