به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، به نقل از روابط عمومی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی، زنگولهسازی از جمله تولیدات متعدد و متنوع چلنگری (آهنگری سنتی) است که هنوز در شهرستان سرایان اجرا میشود.
بیشترین کاربرد زنگولهها برای حیواناتی از جمله، سگ، گوسفند و شتر است به گونهای که در جای جای میهن اسلامی صدای زنگولههای سرایان نوازشگر گوشهای دامداران و چوپانان است.
ساخت هر زنگوله سه مرحله اساسی دارد، در مرحله نخست ورق آهن مورد نیاز داخل کوره حرارت میبیند، مراحل تکمیلی بر روی آن انجام گرفته تا بدنه زنگ ساخته شود.
در مرحله دوم تیرگذاری وسط زنگ و در مرحله بعد نیز صداگیری انجام میشود که مهارت خاص خود را میطلبد.
جوشکاری و نصب مناسب تیر وسط زنگوله، جنس مرغوب و صدای دلنواز زنگولهها، مهارت خاص و منحصر به فرد زنگولهسازان سرایانی است.
آوازه و شهرت زنگولههای دستساز آهنگران سرایان از مرزهای استان فراتر رفته و در جای جای میهن اسلامی و به ویژه در شهرهای سبزوار، نیشابور، کاشمر، سرخس، تهران و تبریز نوازشگر گوشهای دامداران و چوپانان است.
صدای زنگولههای سرایان حتی به برخی از کشورهای همسایه نیز رسیده و قدمت آن با توجه به قدمت بازار قدیمی میثم به دوران صفویه تا قاجار میرسد.
چلنگری، نام قدیمی آهنگری هنری است که امروزه به نام فرفوژه معروف شده است.
ساخت هر زنگوله به طور کلی در چند مرحله صورت می گیرد که داشتن صدای خوب یکی از ویژگیهای خاص زنگوله است.
ابزار مورد استفاده در صنعت زنگولهسازی شامل سندان (پایهای معمولا از جنس سنگ یا آهن که در زیر کار قرار میگیرد، سمبه، انواع انبر، کوره، چکش، قیچی، آهن، برنج، تنوکار (ماده شیمیایی سفید رنگ برای جوش دادن قطعات)، زغال سنگ، زغال معدنی و یا زغال چوب است.
این هنر در حال حاضر به عنوان تنها رشته صنایعدستی بومی فعال در شهر سرایان است.
چلنگری (زنگولهسازی) سرایان در هفتمین اجلاس شورای سیاستگذاری ثبت آثار کشور، که در بهمن ماه سال 91 در استان سمنان برگزار شد، به ثبت میراث معنوی (فنون و دانش سنتی و صنایع دستی) کشور رسید.
انتهای پیام/