انتقاد هاشمی رفسنجانی از دولت دومخرداد، احمدینژاد و عدمحضور سران قوا در جلسات مجمع
خبرگزاری تسنیم: رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ضمن انتقاد از دولت دوم دوم خرداد و احمدینژاد گفت: سران ۳ قوه عضو مجمع تشخیص هستند اما همیشه در جلسات شرکت نمیکنند.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام پیش از ظهر امروز در همایش تبیین سیاستهای کلی نظام و نظارت بر حسن اجرای آن، طی سخنانی با اشاره به شکلگیری مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: اولین مسئله این است که چطور شد که این نهاد بدیع بعد از انقلاب در کشور ما به وجود آمد. زمانی که ما قانون اساسی را تدوین میکردیم هیچکس چنین انتظاری نداشت و هیچ بحثی از مجمع تشخیص مصلحت نظام و حتی ولایت فقیه نبود اما واقعیتهای میدانی ما را به این نتیجه رساند که با توجه به تغییر بنیادین نظام، خلئی در نظام وجود دارد، البته قبل از ما، خود امام راحل هم به این نتیجه رسیده بودند.
وی با بیان اینکه نظامهای قبلی هیچگاه مقید نبودند که نظام خود را در چارچوب احکام اسلامی اداره کنند، ادامه داد: بهجز زمان پیامبر اکرم(ص)، خلفای اسلامی که بعد از پیامبر(ص) آمدند و حتی حکومتهای شیعی مانند آلبویه هیچگاه چنین چیزی وجود نداشت اما ماهیت این حکومتها این نبود که مسلمانان و شیعیان حاکم باشند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، تهیه و تدوین قانون اساسی را یک تحول عمده عنوان کرد و اظهار داشت: کسانی که پیشنویس قانون اساسی را آماده کردند، حقوقدانان مجرب کشور بودند و بعد از آن هم در شورای انقلاب شخصیتهای سابقهدار و مهم انقلاب حضور داشتند. ما بعد از بررسی پیشنویس قانون اساسی آن را خدمت امام و مراجع تقلید فرستادیم و آنها در این خصوص نظر دادند اما هیچ بحثی از مجمع تشخیص و حتی ولایت فقیه نبود.
هاشمی رفسنجانی تصریح کرد: این بحث نخستین بار در مجلس خبرگان قانون اساسی مطرح شد و صحبتهای زیادی وجود دارد که چهکسی برای اولین بار این مسئله را مطرح کرد. نظارت و اختیارات ولایت فقیه در آنجا مطرح شد اما باز هم بحثی از مجمع تشخیص نبود. پس از گذشت 10 سال از انقلاب بنبستهایی به وجود آمد؛ خصوصاً در مجلس اول که ما باید قوانین مادر را تصویب میکردیم. بسیاری از این قوانین به شورای نگهبان میرفت اما آنها مصوبه مجلس را نمیپذیرفتند و آن را به مجلس بازمیگرداندند. باز هم پیش میآمد که مجلس، نظر شورای نگهبان را نمیپذیرفت و گاهی ما به امام شکایت میکردیم که ایشان به شورای نگهبان تذکر میدادند و جزئیات حل میشد.
وی افزود: در نهایت ما باید جایی را داشتیم که این بنبست را میشکست؛ به ما اطلاع دادند که امام چنین فکری دارند و برای رفع اختلافات میان مجلس و شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت تشکیل شد و مبنای آن این است که اگر مصلحتی برای نظام تشخیص داده شد، این مصلحت میتواند قانون اساسی و حتی فتاوای شرعی را دور بزند. شورای نگهبان به قوانین و احکام شرع مقید بود و تفسیر خاص خودش را ارائه میداد و این مشکلات پیش میآمد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با تأکید بر اینکه با تشکیل مجمع آن بنبست شکست، خاطرنشان کرد: عبور از چیزی که همه پذیرفتهاند کار مشکلی بود اما امام با درایت خود این کار را انجام دادند و با یک بیانیه اعضای مجمع را انتخاب کردند، البته با ما هم مشورت میکردند. آییننامه مجمع را نیز خود امام تصویب کردند؛ به ما گفتند: آییننامه تهیه کنید، اما آییننامهای که ما تهیه کرده بودیم بسیار محدود بود. ایشان گفتند: اینطور نمیشود، و آییننامه ما را نپذیرفتند. تأکید ایشان بر این بود که مجمع باید در هر مسئلهای که بتواند آن مسئله را بررسی کند، وارد شود. ما هم نظر ایشان را پذیرفتیم و بهگونهای عمل کردیم که نه به مجلس آسیبی وارد شود و نه جایگاه شورای نگهبان خدشهدار شود.
هاشمی رفسنجانی تصریح کرد: تا زمانی که امام بودند ما چیزی بهنام سیاستهای کلی به این صورت نداشتیم و اشکالی که پیش آمد این بود که چون جهتگیری خاصی در خصوص بخشهای مختلف وجود نداشت نوعی ناهماهنگی در کشور ایجاد شد. البته با نظر امام(ره)، قانون اساسی را اصلاح کردیم و فقط میتوانستیم آنچه را امام گفته بودند در قانون اساسی وارد کنیم لذا این سیاستهای کلی، سابقه ندارد و بسیاری از مدیران از این مسئله مطلع نیستند و ما باید در اجرا یک راه عملیاتی داشته باشیم.
وی با اشاره به واگذار شدن نظارت به رهبری بر اساس قانون اساسی ادامه داد: قانون اساسی میگوید که نظارت باید با مشورت مجمع تشخیص مصلحت نظام باشد و تأکید میکند که این نظارت بهعهده شخص رهبری است اما اگر ایشان میخواستند خودشان نظارت کنند، نظارت بسیار محکمتر و جدیتر بود. ایشان خودشان گفتند که با توجه به مشکلاتی که ممکن است پیش بیاید و دستگاه عریض و طویلی برای نظارت نیاز داشتند، تأکید کردند که نظارت به مجمع تشخیص مصلحت واگذار شود چرا که مجمع خودش میداند چهچیزی را تصویب کرده است. اولین میدان ما مجلس و قوانینی است که نمایندگان تصویب میکنند. ما معتقد بودیم که نباید قوانین و سیاستهای کلی با مصوبات مجلس اختلاف داشته باشد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: ما با این شرایط وارد شدیم، مثلاً وقتی برنامه یا بودجه از مجلس میآید و حتی شورای نگهبان هم آن را تأیید میکند میبینیم که تخلف از سیاستهای کلی بسیار زیاد است. اما وقت بسیار محدودی داریم و باید در مدت زمان کوتاهی به شورای نگهبان اطلاع دهیم که آنها را رفع کند، عملاً قابل اجرا نیست و ما تعداد اندکی را در نظر میگیریم و در کمیسیون نظارت بررسی میکنیم که بسیار هم زمانبر است. بالاخره به جایی میرسیم که به شورای نگهبان ابلاغ میکنیم و آنها هم به مجلس بازمیگردانند. در اینجا مجلس نمیتواند نظر مجمع را نپذیرد چرا که شورای نگهبان اختلاف خود با مجلس را به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع داده و وقتی ما نظر خود را بر مبنای مغایرت اعلام کردیم، شورای نگهبان باید آن را به مجلس ابلاغ کند.
هاشمی رفسنجانی افزود: یکی از اقدامات بدیعی که در دنیا انجام شد تهیه تدوین سیاستهای کلی بود.
وی با بیان اینکه مشکل ما در نگارش آییننامه نظارت، با قوای سهگانه بود، تصریح کرد: آنها میخواستند نظارت را محدود کنند اما ما میخواستیم نظارت بهطور جدی صورت گیرد. این مشکل در دوره خاتمی وجود داشت و ما جلسات متعددی با افرادی که وی میفرستاد، برگزار میکردیم اما هیچیک از آنها راهی برای جدی گرفته شدن نظارت ارائه نمیکرد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه اگر دولتی به این بخش تمایل نداشته باشد، این مشکل شدیدتر است، گفت: این اتفاق در دولت آقای احمدینژاد رخ داد؛ او خیلی صریح میگفت: من اصلاً مجمع را قبول ندارم، و ابایی از زدن این حرف نداشت، مثلاً در خصوص سند چشمانداز، دولت هرکاری که میخواست انجام میداد. برنامه چهارم بر مبنای سند چشمانداز نوشته شده بود اما از آنجایی که دولت وقت این مبنا را قبول نداشت آن را بهطور صحیح و درست اجرا نکرد. بعد از 5 سال ارزیابی مجلس نشان میداد که فقط 23 درصد برنامه اجرا شده بود در حالی که اگر برای دولت، جریمه و زندانی هم نبود خود به خود همین مقدار انجام میشد و همه کار خود را انجام میدادند.
هاشمی رفسنجانی افزود: ما یک بار این آییننامه را اصلاح کردیم و خدمت رهبری فرستادیم اما برای اینکه این آییننامه قویتر شود، 4 سال خدمت ایشان ماند چرا که ایشان دائم مشورت میکنند. آییننامه جدی و جامعی در خصوص سیاستهای کلی تصویب و ابلاغ کردند ولی با ما مشورت نشد، زیرا میدانستند که ما ملاحظه دستگاههای اجرایی را میکنیم اما ایشان قاطع هستند.
وی تصریح کرد: امروز همان قوانین در دستگاههای ما جاری است و یک مدیر چارهای جز اجرای آن سیاستها ندارد. ما تاکنون هیچ فشاری به دستگاههای اجرایی وارد نکردیم و فقط از دستگاهها گزارش میخواهیم. در صورت نیاز یک بار بازمیگردانیم و میگوییم اصلاح کنید اما اگر اصلاح نشد به رهبری ارجاع میدهیم و ایشان خودشان تصمیمگیری لازم را انجام میدهند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با تأکید بر اینکه هیچ کیفری در نظارتهای مجمع وجود ندارد و بخش عمده آن پیشگیری است، اظهار داشت: آییننامه مجمع چنین اختیاری به ما نمیدهد و ناظر اصلی رهبری هستند که ما بهنیابت از ایشان نظارت میکنیم. مسئله مهمتری که داریم انبوه مقرراتی است که هرروز در دولت تصویب میشود و ما فرصت نداریم همه این مقررات را بررسی کنیم.
هاشمی رفسنجانی با اعلام "ما تابع مصلحت هستیم و این مسئله مهمی در نظارت ماست" ادامه داد: ما هیچ اعتباری برای نظارت جدید نداریم و با یک تشکیلات کوچک هزینههای فراوانی داریم. ما فکر میکنیم که باید همه دستگاهها دلسوز نظام باشند و هزینه اضافی بر نظام تحمیل نکنند. باید در این مسئله دقت فراوانی صورت گیرد که البته ممکن است اشکالاتی هم داشته باشد. ما بسیاری از شاخصها را تصویب کردیم و کمیسیون نظارت مجمع تشخیص در جلسات خود به این شاخصها میپردازد.
وی گفت: سران 3 قوه عضو مجمع تشخیص هستند اما همیشه در جلسات شرکت نمیکنند. وزیر یا رئیس دستگاه مربوطه در صورت لزوم در جلسات شرکت میکنند. ما مسائل مختلف را بهطور جامع و ملی بررسی میکنیم اما در اجرا دچار مشکلاتی هستیم. ممکن است ساعتها روی یک بند بحث شود که طبق آییننامه هم هرکس میتواند آزادانه نظر خود را مطرح کند. امیدواریم راهی که آغاز شده ادامه یابد چرا که بهنفع همه است.
انتهای پیام/*