به گزارش خبرگزاری تسنیم، به نقل از ایران هسته ای، دولت باراک اوباما به دلیل اجتناب از درگیری سیاسی با کنگره، قصد ندارد برای لغو تحریم های کنگره علیه ایران پس از توافق نهایی تلاش کند و صرفا به تعلیق این تحریم ها بسنده خواهد کرد.
روزنامه نیویورک تایمز در مقاله ای خبر داده است که دولت باراک اوباما به دلیل اجتناب از درگیری سیاسی با کنگره، قصد ندارد برای لغو تحریم های کنگره علیه ایران پس از توافق نهایی تلاش کند و صرفا به تعلیق این تحریم ها بسنده خواهد کرد.
«ایران هسته ای» ترجمه کامل مقاله نیویورک تایمز را به سبب اهمیت آن منتشر می کند.
این مقاله روز یکشنبه 27 مهر 1393 (19 اکتبر 2014) به قلم دیوید سانجر نوشته شده است.
***
هیچکس نمی داند آیا دولت اوباما ظرف پنج هفته آینده موفق خواهد شد توافقی با ایران منعقد سازد که بسیاری ها در کاخ سفید آنرا مهمترین قرارداد دوره ریاست جمهوری وی می دانند، توافقی که مانع از دستیابی ایران به توانایی ساخت سلاح هسته ای شود. اما کاخ سفید یک تصمیم مهم اتخاذ کرده است و آن اینکه در صورت حصول توافق، باراک اوباما رئیس جمهور تا جایی که بتواند مانع از رای گیری کنگره در آن مورد خواهد شد.
با اینکه مذاکره کنندگان هنوز در مورد تعداد سانتریفیوژهای عملیاتی مجاز در ایران و مکانهای مورد بازدید بازرسان بحث می کنند، به گفته مقامات آمریکایی و ایرانی، ایرانیان تلویحا گفته اندکه، حداقل بطور موقت، «تعلیق» تحریم های سختی را که به شدت درآمد نفتی آنها را کاهش داده و روابط بانکی شان را با غرب قطع کرده است، خواهند پذیرفت. به گفته مقامات رسمی، وزارت خزانه داری آمریکا در یک مطالعه مفصل که آن را علنی نکرده است، به این نتیجه رسیده است که اوباما از اختیارات لازم برای تعلیق اکثریت وسیع آن تحریم ها بدون آنکه نیاز به رای کنگره باشد، برخوردار است.
اما اوباما نمی تواند آن تحریم ها را به طور دائم لغو کند. فقط کنگره قادر به چنین کاری است. حتی اگر دموکراتها ماه آینده بر سنا مسلط شوند، مشاوران اوباما به این نتیجه رسیده اند که احتمالا در این رای گیری شکست خواهند خورد.
یک مقام رسمی عالی رتبه گفت: ما در توافق جامعی که طی چند سال حاصل شود، در پی قانون کنگره نیستیم.
مقامات کاخ سفید می گویند کنگره نباید از این طرح متعجب شود. آنها به مباحثات اوایل امسال در کنگره اشاره دارند که مذاکره کنندگان ارشد بهترین راه تضمین پیروی ایران از تعهداتش را تعلیق گام به گام تحریم ها می دانستند؛ با درک ضمنی اینکه رئیس جمهور می تواند آن تحریم ها را با همان سرعتی که لغو می کند، باز گرداند.
برنادت میهن سخنگوی شورای امنیت ملی روز جمعه گفت: «ما این مسئله را روشن کرده ایم که هرگونه رژیم تحریم های بین المللی و آمریکا ابتدا تعلیق خواهد شد و لغو تحریم ها فقط منوط به آن است که IAEA (آژانس بین المللی انرژی اتمی) تایید کند ایران معیارهای جدی اساسی را رعایت کرده است. ما باید مطمئن شویم که تمکین ایران واقعی است و طی یک دوره زمانی دوام دارد».
اما بسیاری اعضاء کنگره آن طرح را تلاش دولت اوباما برای کنار نگاه داشتن آنها (از این موضوع) می دانند. برخی مقامات اسرائیلی نیز همین دیدگاه را دارند و رای کنگره را بهترین راه برای محدودکردن هر نوع قراردادی می دانند که اوباما ممکن است منعقد نماید.
میهن می گوید: «کنگره در سیاست ما در قبال ایران نقش دارد» اما اعضاء کنگره خواهان نقشی وسیع تر از مشورت و توصیه اند. هر توافقی بین ایران و کشورهای طرف مذاکره با آن - آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین- یک پیمان رسمی نخواهد بود و بدین ترتیب به دو سوم رای سنا نیاز نخواهد داشت.
سناتور رابرت منِندز دموکرات نیوجرسی و رئیس کمیسیون روابط خارجی سنا آخر هفته گذشته گفت: «اگر یک قرارداد احتمالی بطور اساسی و عملی برنامه تسلیحات هسته ای غیرقانونی ایران را برنچیند، انتظار دارم کنگره واکنش نشان دهد. در هیچ توافقی نمی توان به ایران اجازه داد در آستانه تبدیل به یک دولت هسته ای باشد». وی از حامیان قانون تشدید تحریم ها در صورت عدم حصول توافق تا بیست و چهار نوامبر بوده است.
سناتور جمهوری خواه مارک کِرک از ایلی نویز و از منتقدان برجسته مذاکرات گفت: «کنگره به رئیس جمهور اجازه نخواهد داد تحریم هایی را که با رای قاطع در سنا بر ضد ایران تصویب شد، بطور یکجانبه لغو کند»، وی به رای گیری سال 2010 اشاره داشت که به موجب آن سخت ترین مجموعه تحریم ها اعمال شد.
چنین اظهارنظرهایی دولت اوباما را نگران ساخته است و این مسئله را خاطرنشان می کند که برای حصول توافق با ایران، اوباما نه یک مذاکره بلکه سه مذاکره را باید پشت سر بگذارد.
اول، مذاکره بین مذاکره کنندگان اوباما و تیم تحت رهبری محمد جواد ظریف وزیر خارجه زبده ایران. دوم، مذاکره بین ظریف و نیروهایی در تهران که هیچ نفعی از حصول توافق عایدشان نمی شود و تحت رهبری بسیاری اعضاء سپاه پاسداران و بسیاری روحانیون قرار دارند. بازیگر مهم در آن تلاش آیت الله علی خامنه ای (رهبر معظم ایران) است که مجددا معیارهای خاصی برای هر توافقی صادر کرده است، از جمله نهایتا توسعه تقریبا ده برابری برنامه غنی سازی اورانیوم در ایران. سوم، مذاکره بین اوباما و کنگره.
ظریف تابستان گذشته در مصاحبه ای گفت که کار اوباما برای متقاعد کردن کنگره «سخت تر» از کار او در قبولاندن یک قرارداد در تهران است. این گفته ممکن است رجزخوانی باشد اما شاید کاملا غلط نباشد.
بسیاری جزئیات مذاکرات همچنان مخفی است. وندی شرمن مذاکره کننده ارشد (آمریکا) و معاون وزیر خارجه در امور سیاسی که نامزد اصلی برای احراز سمت مقام دوم وزارت خارجه در ماه آینده است، با رهبران کنگره به توافق رسید که در زمانی که مذاکرات جریان دارد، از گزارش علنی در کنگره اجتناب ورزد و در عوض گزارشهای محرمانه ای در کمیسیونهای اصلی کنگره ارائه خواهد داد.
اما این مسئله روشن است که درکنار سرنوشت بزرگترین مراکز هسته ای ایران- نطنز و فوردو، محل غنی سازی اورانیوم، و یک راکتور آب سنگین در اراک که بسیاری نگرانند که بتواند پلوتونیوم قابل کاربرد در سلاح تولید کند، مذاکرات با دقت بر نحوه تعلیق تحریم ها متمرکز بوده است. از نظر آمریکایی ها تحریم ها بزرگترین اهرم فشار برای آنها است. بسیاری ایرانیان عادی آنها را موضوع اصلی مذاکرات می دانند که (لغو آنها) می تواند به تقویت اقتصاد، ارتباط مجدد با جهان و پایان یافتن انزوای ایران بیانجامد.
به همین علت، بسیاری ها بهترین گزینه اوباما را در صورت عدم حصول توافق تا ضرب الاجل تعیین شده، ادامه مذاکره می دانند، احتمالی که هم مقامات ایرانی و هم آمریکایی مطرح کرده اند.
کریم سجادپور از بنیاد کارنگی برای صلح بین الملل می گوید: «از حالا تا سال 2017، هدف اوباما این است که از تولید یک بمب ایرانی و بمباران ایران جلوگیری کند. اگر کنگره تصویب تحریم های بیشتر را لازم بداند، بهترین راه برای اینکار ایجاد بازدارندگی خواهد بود، در اصل بگوید که در صورت از سرگیری فعالیتهای متوقف شده ایران، تحریم های جدیدی اعمال می شود».
اما اوباما نیز تحت فشار است. ترکهایی در رژیم تحریم ها در حال بروز است. بهار امسال به دولت اوباما درباره افزایش خرید نفت ایران توسط چین که تضعیف تحریم ها بنظر میرسد، هشدار داده شد. اخیرا ارقام دوباره کاهش یافته است. بااین وجود این مسئله موضوع گفتگوهای پشت پرده بین مقامات آمریکایی و چینی است. خواست ایرانیان بسیار فراتر از تعلیق تحریم های تحت رهبری آمریکا است.آنها همچنین خواستار خاتمه قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل اند که صادرات مواد «دارای کاربرد دوگانه» را که هم مصارف غیرنظامی دارند و هم قابل کاربرد در برنامه های هسته ای و موشکی اند، ممنوع می کنند. آن قطعنامه ها یک مبنای حقوقی در اختیار آمریکا و متحدانش قرار داد تا خواستار بازرسی محموله های ارسالی به ایران شوند که ممکن است بخشی از یک برنامه مخفی باشد.
در درون آژانس های اطلاعاتی آمریکا بزرگترین نگرانی این است که اگر ایران احساس کند تاسیسات کنونی اش بیش از حد تحت کنترل قرار دارد، بار دیگر به روشهای مخفی برای دستیابی به فناوری هسته ای روی آورد؛ خرید آن از کره شمالی یا ساخت آن در یکی از صدها تونل خود.
یک مقام عالی رتبه اطلاعاتی گفت: «اخیرا از این چیزها زیاد ندیده ایم. اما طی ده سال گذشته سه برنامه مخفی در ایران کشف کرده ایم و دلیلی وجود ندارد که فکر کنیم چهارمین مورد وجود ندارد».
انتهای پیام/