به گزارش گروه "رسانهها" خبرگزاری تسنیم، «ماراتن هسته ای در 4 هفته پایانی»عنوان یادداشت روز روزنامه قدس به قلم آرش خلیل خانه است که در آن می خوانید؛
توافق ژنو وارد آخرین ماه خود شده و بدین ترتیب تنها 4 هفته برای حصول توافق جامع هسته ای بین ایران و گروه 1+5 فرصت باقی مانده است.
4 هفته آینده روزهای تعیین کننده ای برای مذاکرات و مناقشه ای است که بیش از یک دهه ادامه داشته و هر روزهم سخت تر و پیچیده تر شده، اما با وجود همه این پیچیدگی ها و خط نشان کشیدن هایی که از دو طرف میزمذاکره دیده شده، باید گفت در هیچ مقطعی از این 10 سال احتمال و امکان توافق بدین حد عملی و نزدیک نبوده است. این واقعیتی است که در هفته های اخیر مقامهای سیاسی درگیر هم به آن اذعان کرده اند و از قضا نشانه های مختلفی نیز برای آن وجود دارد.
مهمترین دلیل اما برای درک این موضوع آن است که ایالات متحده آمریکا و تروئیکای اروپایی متحد آن در این مناقشه تنها با تغییر رویکرد خود در مذاکرات و رسیدن به نوعی واقعگرایی بود که توانستند به توافق ژنو و برنامه اقدام مشترک دست یابند و از بن بست خود ساخته در حل این مناقشه عبور کنند تا به نقطه ای برسند که امروز دست یافتن به یک راه حل معقول ممکن به نظر برسد و تنها چند گام محدود و البته مهم دیگر تا رسیدن به آن باقی مانده باشد.
این واقعگرایی را در چند حوزه می توان مورد توجه قرار داد:
نخست اینکه برنامه هسته ای ایران نه تنها به مرحله غیر قابل بازگشت رسیده که دیگر جلوی رشد آن را هم نمی توان گرفت. تجربه ممانعت از فروش اورانیوم با غنای 20 درصد به عنوان سوخت نیروگاه تهران و تولید این سوخت توسط ایران، به غرب نشان داد تصمیم های غیرمعقول تا چه حد پیامدهای بدی برای آنها دارد و امروز آنها باید همین سوخت تولید شده را به عنوان ما به ازای امتیازهایی که به ایران می دهند بپذیرند.
واقعیت دوم آن بود که چند سال تلاش سیاسی، اقتصادی و حقوقی برای تحریم ایران از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا در عمل هیچ سودی نداشت و برخلاف تصور طراحان آن، اقتصاد ایران نه تنها ورشکسته نشد که خود را با این وضع انطباق داد و در عمل تحریم ها را تا حد زیادی بی اثر کرد، ضمن اینکه تحریمهای غیر قانونی و یکجانبه آمریکا و اروپا زیان کلانی را به اقتصاد بحران زده آنها وارد کرد.
واقعیت چهارم اینکه تحریمها علیه ایران حتی پیش از توافق ژنو شکسته شده بود واین امر افزون بر آثار اقتصادی، اتحاد جبهه ضد ایرانی را در هم شکسته بود، اتحادی که حتی اگر توافق ژنو هم به شکست بینجامد دیگر قابل بازیابی نیست. افکار عمومی جهان هم دیگر نه ادعاهای غرب را درباره برنامه هسته ای ایران باور می کند و نه تهران را مقصر شکست مذاکرات خواهد دانست.
اما از سوی دیگر همین سخت تر شدن موضعگیری ها و هشدارها نسبت به اینکه فرصت زیادی تا پایان مذاکرات باقی نمانده و تکرار این جمله که تهران باید از این فرصت برای رسیدن به توافق استفاده کند نشان می دهد اتفاقا این گروه 1+5 است که بشدت نگران نتیجه این مذاکرات و شکست در آن است.
البته لازمه دیپلماسی، همین ژست گرفتن ها است، قرار نیست طرف مقابل در چنین رقابت سنگین و نفسگیری خود را مشتاق نشان دهد؛ زیرا در این صورت مذاکرات حرفه ای نخواهد بود. اما آنها که با فضای دیپلماسی آشنا هستند می دانند هرگاه مذاکراتی در این سطح به مراحل حساس و پایانی نزدیک می شود، هر یک از طرفین دیدگاه های حداکثری خود را مطرح و دنبال می کند تا در چانه زنی های نهایی در یک نقطه تعادل توافق حاصل شود.
مذاکرات هسته ای در هفته های اخیر بسیار فشرده بوده و نکته مهم اینکه این رایزنی ها در قالب گفت و گوی ایران و 1+5 انجام نشده، بلکه جریان اصلی گفت و گوها میان وزیران خارجه ایران و آمریکا و با حضور کاترین اشتون انجام گرفته است.
با وجود بی نتیجه ماندن آخرین دور از گفت وگوهای هسته ای در وین که یک ماه پیش انجام شد، از سرگیری مذاکرات کارشناسی در هفته گذشته پس از دیدار دکتر ظریف و جان کری، گواه آن است که هر دو طرف برای بهره بردن از مهلت کوتاه باقی مانده تمام تلاش خود را به کار گرفته اند، اما این امر الزاما به معنای آن نیست که حتما توافق نهایی در این یک ماه حاصل خواهد شد.
این روزها حتی گمانه زنی ها درباره امکان تمدید محدود مذاکرات هم قوی تر شده، هر چند مذاکره کنندگان و مقامهای رسمی دو کشور می گویند چنین چیزی در دستور کار نیست.
با این حال جلوگیری از رسانه ای شدن مذاکرات تصمیم درست و عاقلانه ای بود که نشان داد دو طرف در عزم خود جدی هستند. از همین رو است که وقتی «جاش ارنست» سخنگوی کاخ سفید اعلام می کند آمریکا آماده است در صورت توافق جامع با ایران تحریمها را تعلق کند و لغو آنها را پس از راستی آزمایی تعهد تهران به توافق از مسیر کنگره دنبال کند، واکنش سخنگوی وزارت خارجه ایران یادآوری این نکته به دیپلماتهای آمریکایی است که مسایل درون مذاکرات را به عرصه رسانه ای نکشانند.
با این حال اعلام چنین پیشنهادی از سوی آمریکایی ها نشان می دهد آنها درک کرده اند که باید خواسته های معقول و قانونی طرف ایرانی را بپذیرند و طبیعی است که پله پله از مواضع خود عقب بنشینند.
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای بازنشر میشود.
بازگشت به صفحه سایر رسانه ها