استقبال مردم خاوران از تعزیه: «نورچشمان، شده نزدیک رَوی کرب و بلا...»

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، بیست‌و یک سال اجرای تعزیه در فرهنگسرای خاوران باعث شده است که مردم این منطقه هرساله همزمان با دهه اول محرم برای تماشای تعزیه و عزاداری سید‌الشهدا(ع) به این مکان بیایند.

گروه تعزیه شهید فلاحی که این روزها در خاوران به اجرای تعزیه می‌پردازد، قدمتی 50 ساله در شهرستان گرمسار داشته و اکنون نیز 16 سال است که در دهه اول محرم به خاوران می‌آیند. روز گذشته تعزیه «حجه الوداع» (حرکت امام حسین(ع) از مدینه به سوی مکه) اجرا شد. محل اجرای تعزیه سکویی در وسط سالن انتظار فرهنگسرا است، خوشبختانه به دلیل فضای راحتی که جهت نشستن مخاطبان در نظر گرفته شده بود، مخاطبان با هر سنی تا پایان تعزیه را تماشا کردند.

این مجلس پس از مرگ معاویه و جانشینی پسرش یزید آغاز می‌شود، یزید خود را امیرالمونین می‌نامد و به حاکم مدینه دستور می‌دهد تا از امام حسین(ع) نیز بیعت بگیرد، ولید امام (ع) را به خانه خود دعوت می‌کند و درخواست یزید را مطرح می‌کند که ایشان نمی‌پذیرند. برای اینکه از جنگ، خونریزی و تفرقه جلوگیری نماید تصمیم می‌گیرد به اتفاق خانواده برای انجام فریضه حج و زیارت خانه خدا به سوی شهر مکه حرکت می‌کنند و سفر از ماجرای خود را آغاز می‌کنند.

در این تعزیه شبیه‌خوانی حضرت محمد(ص)، امام حسین(ع)، حضرت زینب(س)، حضرت ابوالفضل (ع)، حضرت ام‌البنین(س)، حضرت سکینه(س)، حضرت علی‌اکبر(ع)، حضرت فاطمه صغری(س) و ولید خوانده می‌شود. نسخه این تعریه بر اساس نسخه میر عزا است. میر عزا کاشانی نامی است که در میان صدها تعزیه‌سرای گمنام که کوشیده‌اند به واقعة عاشورا بپردازند، می‌درخشد. اطلاعات زیادی درباره میر عزا در دست نیست. نام او سید مصطفی کاشانی، مشهور به میر عزا بوده و آوازة شهرتش در هنر تعزیه به دارالخلافة ناصری رسیده و به دعوت ناصرالدین شاه به تهران آمده است.

او مدتی در تکیه دولت با تعزیه‌خوانان تهران به سر برد و محبوبیتی پیدا کرد، اما سرودن و اجرای مجلس ترکمن‌وار، که در آن گروهی راهزن به زائران حضرت امام ‌رضا(ع) یورش برده و اموالشان را به غارت بردند، به مذاق سلطان صاحبقران خوش نیامد و ناامنی ایران را که یکی از نقاط عطف مجلس ترکمن‌وار بود؛ بر نتافت و میر عزا را عزل کرد.

نسخه‌های تعزیه میرعزا چیزی حدود 365 نسخه است، کاتب بیشتر نسخه‌های او مشهورترین و معتبرترین تعزیه‌گردان عصر هاشم فیاض بوده که از طریق نوه میر عزا، میرغم به دست فیاض رسیده است. به هر امروزه یکی از ضعف‌های بارز و جدی هنر تعزیه عدم سرایش نسخه‌های تعزیه است. مسئله‌ای که نیازمند عزم جدی هنرمندان این عرصه و مسئولان را می‌طلبد تا با کارشناسی و تحقیق درست شاهد آفرینش نسخه‌هایی با نگرشی جدید باشیم. در هیمن راستا مرتضی نمکی، سرپرست گروه تعزیه شهید فلاحی که این وزها در فرهنگسرای خاوارن به اجرای تعزیه می‌پردازد می‌گوید:«بسیار از جوانان هم اکنون خواستار فعالیت در تعزیه هستند، اما امکانات و جایگاه خاصی برای هنر تعزیه دیده نشده است. نسخه‌ای که ما اجرا کردیم نیز پیش زمینه میرعزا است که البته سه سال پیش با حضور کارشناسان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اصلاحات لازم را انجام دادیم و برخی کلماتی که برای آن زمان بوده است و الان نامفهوم است، تغییر داده‌ایم و به نوعی آن را به روز کردیم.»

تعزیه امروز در میان مردم بسیار مهم و قابل احترام است و علاقه مردم به تماشای این هنر فاخر باعث شده گروه‌های تعزیه با تمامی بی‌مهری‌های بسیار در طول تاریخ هیچگاه از ادای دین خود به سالار شهیدان حضرت اباعبدالله(ع) پا پس بکشند، به همین دلیل این روزها نیز هر کجا صدای طبل، شیپور، کرنا و سنج آن را می‌شنوند، شتابان به سویش می‌روند. اشعار تعزیه، اشعاری قوی هستند و به تعبیر سیدمحسن هاشمی، شاعران تعزیه، حافظ‌ها و سعدی‌های زمان خود بوده‌اند، در همین مجلسس حجه الوداع نیز شبیه حضرت محمد(ص) می‌گوید:«نورچشمان شده نزدیک روی کرب و بلا/ شربت جان شهادت ز جفا نوش کنی»

به گزارش تسنیم، بیست‌ویکمین آیین تعزیه‌خوانی ویژه ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان کربلا از روز یکشنبه چهارم آبان‌ماه همزمان با نخستین روز ماه محرم به مدت 13 روز در فرهنگسرای خاوران برگزار می‌شود. سرپرستی این برنامه‌ها را رجبعلی معینیان و مرتضی نمکی بر عهده دارند و ساعت آغاز هر برنامه 14:30 هر روز است.

اجراهای تعزیه فرهنگسرای خاوران با اجرای مجلس شاهچراغ از فردا، چهارم آبان ماه آغاز می‌شود و در ادامه به تعزیه حجه‌الوداع، قیس ابن مسهر، شهادت حضرت مسلم، شهادت حر، شهادت حضرت قاسم(ع)، شهادت حضرت علی اکبر(ع)، شهادت حضرت عباس(ع)، شهادت امام حسین(ع)، غارت خیمه‌ها، بازار شام و رسوایی یزید اجرا می‌شوند.

علاقه‌مندان به تماشای تعزیه‌های فرهنگسرای خاوران از چهارم آبان ماه هر روز ساعت 14:30 می‌توانند به نشانی میدان خراسان، خیابان خاوران، سه‌راه هاشم‌آباد، فرهنگسرای خاوران مراجعه کنند، حضور عاشقان اهل بیت(ع) در برنامه تعزیه‌خوانی محرم آزاد است.

انتهای پیام/