محمد اسحاقی در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، با بیان اینکه موضوع جمعیت از مسائل مهم برای همه جوامع از گذشتههای دور تا کنون هم از نظر فرهنگی، اجتماعی و هم از نظر سیاسی و امنیتی و حفظ و بقای یک ملت قابل اهمیت است اظهار داشت: ملتهایی که به این موضوع توجه نداشته باشند به مرور با چالشهایی مواجه میشوند که در مشکلات و رقابتهایی که صورت میگیرد عقب میمانند.
وی اضافه کرد: گاهی اوقات هستیِ آن ملت به خاطر کمی جمعیت با چالش مواجه میشود و میبینیم که در طول تاریخ برخی ملتها در این منازعات از صحنه تاریخ محو شدند؛ لذا مطالعات جمعیتی و توجه به آمار جمعیت و چالشهای آن اهمیت دارد؛ در کشور ما هم از گذشتههای دور و از قبل از انقلاب برنامههایی برای کاهش جمعیت ایران در دست اجرا بوده است که می توان گفت از سال 1320 به بعد میتوان انواع برنامههایی که با هدف کاهش جمعیت با آنکه تعداد جمعیت ایران چندان بالا نبود، مشاهده کرد که مورد پیگیری کشورهای استعماری بود.
معاون برنامهریزی و هماهنگی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: در بعد از انقلاب با شروع جنگ تحمیلی مدتی این موضوع متوقف ماند و بعد در برنامه اول توسعه هدفگذاری شد که قرار بود از نرخ 6/4 به نرخ زیر 4 فرزند در سال 90 برسیم که در سال 71 به این عدد رسیدیم؛ لذا شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید بر اصلاح سیاستها داشت و سیاستهایی را به تصویب رساند و در کشور موج جدیدی برای توجه به ابعاد مختلف جمعیتی به وجود آورد.
اسحاقی ادامه داد: در حال حاضر تقریباً میتوان گفت که از نظر گفتمان حاکم بر موضوعات جمعیتی قریب به اتفاق جمعیتشناسان و جامعهشناسان و مسئولان به اهمیت این موضوع پی بردند و سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری هم چون یک سیاستهای منطقی است و از منظرهای مختلف به موضوع جمعیت نگاه شده و درآن زیرساختهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است کمک کرد تا با عزم جدی به سمت اصلاح شاخصهای جمعیتی برویم که اگر این روند اصلاح نشود، وضعیت مطلوبی نه تنها نداریم، بلکه نگرانکننده میشود.
وی یادآور شد: بخشی از این نگرانیها مربوط به کاهش موالید است، یعنی در آینده خانوادهها از حجم کمتری برخوردار میشوند و دیرازداواجکردن و کمفرزندآوری منجر به تشکیل خانوادههای کوچک میشود و بحرانهای خانوادهای که به انسان برمیگردد به وجود میآید و از این نظر قابل توجه است؛ یعنی اگر به بُعد فردی هم نگاه نکنیم، در بُعد خانوادگی با چالشهای زیادی مواجه میشویم که تنهابودنِ انسان و کاهش حجم خانوادهها و حذف برخی خانوادهها و افراد نتیجه ان خواهد بود.
معاون برنامهریزی و هماهنگی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: اینطور که پیش میرود برخی خانوادهها با تکفرزندی به مرور مضمحل میشوند که بحران خانواده ایجاد میشود، انسانهایی که در خانواده کمجمعیت از نظر فرهنگی و اجتماعی مشکلات روحی و ورانی پیدا میکنند دچار مشکلات زیادی خواهند شد.
اسحاقی گفت: برخی یموارد هم به حجم کلی جمعیت برمیگردد، با این روند با کاهش شدید نروی فعال و کارِ جوان مواجه میشویم که از منظر توسعه اقتصادی هم مهم است، چون سالمندی افزایش مییابد و جامعه وابسته میشود و با این وضعیت نمیتوان نیازهای سالمندان را تامین کرد. در این صورت کشور هم از نظر اقتصادی و هم از نظر علمی و آموزشی و اجتماعی با مشکل مواجه میشود؛ به عبارتی وقتی یکچهارم جمعیت کشور فعال باشد و بقیه در قشر سالمند یا کودک و نوجوان باشند، آن حجم فعال نمیتواند نیازهای این دو قشر را تامین کنند.
وی با بیان اینکه یکی از عوامل رکود در کشورهای اروپایی به همین کاهش جمعیت مربوط است تاکید کرد: جمعیت فعال آنها روز به روز رو به کاهش گذاشته شده است و لذا آنها مجبور شدند برای حفظ نیروی کار خود مهاجر بپذیرند که چالشهای خود را به دنبال دارد.
معاون برنامهریزی و هماهنگی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: الان نرخ سالمندی جامعه به 8 درصد رسیده است و از طرفی سرعت سالمندی که در دورههای زمانی 30 تا 40 سال در کشورهایی مانند فرانسه طی میشود در ایران طی 15 تا 20 سال طی میشود؛ یعنی طی 15 تا 20 سال آینده میزان سالندی جامعه از 8 درصد به 15 درصد میرسد که مرحله اول سالمندی هست و مرحله دوم هم با 15 سال طی میشود که بالای 24 درصد جامعه، سالمند میشوند که این هم از چالشهای بزرگ است؛ در این جاست که سیاستهای تشویقی فرزندآوری به کمک کشورها آمده است که تاثیرات آنها در درازمدت است.
انتهای پیام/