به گزارش خبرنگار خبرگزاری تسنیم، حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در آستانه آغاز دوره جدید شورایعالی انقلاب فرهنگی، با صدور حکمی، بر مدیریت راهبردی چالشهای حوزه فرهنگ با «استفاده کامل و کارآمد و هم افزا از همه فرصتها و ظرفیتها»، «مهار تهدیدها و آسیبها با نگاه حکیمانه و معقول» و «مواجههی هوشمندانه با معارضههای مهاجمان و ستیزهگران» بهعنوان تکالیف اصلی شورایعالی انقلاب فرهنگی تأکید کردند.
ایشان همچنین 7 اولویت کاری شورایعالی انقلاب فرهنگی از جمله پیگیری تصمیمات و مصوبات قبلی و اجرای سریع آنها، مواجهه فعال و مبتکرانه با جبههبندی هواداران فرهنگ انقلابی و اسلامی و معارضان عنود آن، پیگیری جدی پیشرفت و شتاب حرکت علمی و فناوری، و تحول و نوسازی در نظام آموزشی و علمی کشور بویژه تحول در علوم انسانی را مشخص کردند.
یحیی یثربی پژوهشگر فلسفه و عرفان و استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی در گفتوگو با تسنیم، دیدگاه خود را در خصوص تبیین برخی از فقرات مطرح شده در حکم اخیر مقام معظم رهبری به شورایعالی انقلاب فرهنگی را مطرح کرد که در ادامه میآید:
این استاد بازنشته دانشگاه گفت: ما سابقا در دنیای محدودی خودمان زندگی میکردیم و چندان با فرهنگهای مختلف در ارتباط نبودیم. بنابراین از این جهت مشکلی هم وجود نداشت، هر کسی در محیط محدود خود زندگی میکرد و با دانشی که نسبت به امور و اجتماع خود داشت، زندگی میکرد و با دیگران کاری نداشت و دیگران هم با آنها کاری نداشتند. اما در دنیای جدید که عصر جهانی شدن است چه بخواهیم و چه نخواهیم جهان به صورت دهکده یا شهر کوچک درآمده است که همه کس نسبت به هر چیزی خبر دارد در نتیجه ما نمیتوانیم بدون توجه و به راحتی سر خود را به زیر بیاندازیم و با فکر و فرهنگ خودمان زندگی کنیم. حال این پرسش پیش میآید که چرا جهان به این صورت شد و فرهنگهای دیگر ملل به ذهن و زندگی ما راه پیدا کرد!
سازمانهای فرهنگی باید بهروز شوند
وی ادامه داد: همانگونه که نمیتوانیم بدون برق زندگی کنیم، نمیتوانیم نسبت به دموکراسی بیتفاوت باشیم این مقوله از بیرون به درون جامعه ما وارد شده است؛ همانند ماهواره، اینترنت، رسانههای مختلف و وسایل ارتباطاتی عجیب و غریب. اینها بشر را با فکر و فرهنگ خودش راحت نمیگذارد و رسوخ اندیشه و افکار غربی جوانان ما را به سمت و سویی دیگر کشانده است. به عنوان مثال کشف حجاب در برابر حجاب به میدان آمده است. برای دختری که در خانواده متدین تربیت شده، از هزاران راه، بیحجابی تبلیغ میشود دیگر حجاب در برابر چشم او تحقیر میشود، حال تکلیف او چیست!
یثربی اظهار کرد: همانگونه که میبینید مسائلی چون حقوق بشر، آزادیهای اجتماعی و فردی در کشورهای آزادیخواه رخ عیان نموده و از این موضوعات با استفاده از تبلیغات باخبر شدهاند. در حالیکه در زمان قدیم تنها با فرهنگ خودشان زندگی میکردند. افکار و اندیشههای جدید در ذهن جوانان پدیدار گشته است،.
این پژوهشگر برجسته علوم انسانی گفت: با توجه به شرایط و وضع موجود در قرن 21 ما میتوانیم دو روش را در پیش بگیریم. یک روش این است همانند گذشته زندگی کنیم و بگوییم ما هیچ تغییری نمیکنیم و بر اساس فکر و فرهنگ خود پیش میرویم و هر اتفاقی که پیرامون ما رخ میدهد به ما مرتبط نیست؛ روش دیگر اینکه فرهنگ خود را بهروز کنیم. در حالیکه امروزه میبینیم چنین اتفاقی در بخشهایی از جامعه رخ نداده است و به سمت بهروز شدن پیش نمیروند. صدا و سیما یکی از این سازمانهاست، که با توجه به دولتی و فرهنگی بودن، همچنان روزگار خود را درک نکرده است. حتی جلسهای که برای تولید و محتوای فیلمهای شاخص تشکیل شده بود و در آن حضور داشتم، بیان کردم که باید در درجه اول روزگار خودتان را درک کنید، تولید و محتوای فیلم باید پیامی برای جهان داشته باشد، صرفا گذشته را با دلخواه خود گزارش کردن دردی را دوا نمیکند.
باید دعوت رهبر انقلاب به فرهنگ را لبیک گفت
یثربی تصریح کرد: این مقدمه را برای این عرض کردم که بگویم باید به ندای مقام معظم رهبری که یک دعوت بزرگ است، لبیک گفت و این امر بسیار مهمی است. زیرا ایشان از مسئولان فرهنگی جامعه میخواهند که بهروز باشند و در بازآرایی نیروهای فرهنگی بکوشند. به روز شدن نیازمند تحول است. اگر بخواهم این موضوع را مصداقی بیان کنم، باید بگویم که تصور کنید که موزیسینی در برنامهای آهنگی را نواخته است، ماه بعد در جلسهای دیگر همان آهنگ را تکرار نمیکند، بلکه آهنگ بهروز و جدیدتری را تولید میکند. دورانی که در آن زندگی خود را سپری میکنیم، دوران تولید است. تولید یعنی هر روز اتفاقات و موضوعات جدید بوجود آید. ما نباید به گذشته و موجودی حال حاضر خود قناعت کنیم، باید هر روز چیز جدیدی خلق کنیم.
اگر نتوانیم از نظر فرهنگی خود را بهروز کنیم، مورد تهاجم فرهنگهای بهروز شده قرار میگیریم
استاد بازنشته دانشگاه علامه طباطبایی افزود: وقتی هر روز در دنیای ارتباطات و تکنولوژی با امکانات جدید و بهروز شده، رو به رو هستیم و مدلهای گوناگون از مصنوعات، تولید میشود مسلما به دنبال مدل بالاتری هستیم؛ فرهنگ هم به همین شیوه است، حتی در سخنان مقام معظم رهبری این نکته بنیادین وجود دارد که میفرمایند «یکنواخت در برابر دنیای امروز زندگی نکنید» حتی در این زمینه حدیثی ذکر شده، که میفرماید: «وای بر کسی که دو روز از زندگیاش مساوی و شبیه به هم باشد». اگر ما یک روز، یا یک ساعت از زندگیمان مساوی باشد با روز یا ساعت گذشته، باید به حال خود تاسف بخوریم. در دنیایی که لحظه به لحظه تغییر و تحول در آن شکل میگیرد و هر روز اندیشهای جدید جای اندیشه دیروز را میگیرد و موج جدید وارد کشورمان میشود، اگر ما نتوانیم خود را بهروز کنیم، حتما عقب خواهیم ماند و زیان خواهیم کرد و مورد تهاجم فرهنگهای جدید قرار خواهیم گرفت.
صفبندی فرهنگی باید به طور مدوام صورت جدید به خود بگیرد
وی ادامه داد: با توجه به اینکه هر روز جاذبههای جدیدی توجه جوانان ما را جلب میکند، اینهمه مراکز فرهنگی ما، که یکی از آنها صدا و سیما است، هنوز نتوانستهاند نیازهای فرهنگی جوانان را درک کنند. ما در دنیای امروز باید فکر، فلسفه، حرف، حمله و حتی دفاع بهروز داشته باشیم. ما حتی در بحث خداشناسی باید موضوعات امروزی را بیان کنیم. بنابراین باید صفبندی فرهنگی مدوام صورت جدید به خود بگیرد، یعنی صفبندی که دیروز داشتهایم باید امروز آن را بهروز کنیم و متناسب با شرایط تحول روز تدوین کنیم. وقتی دیروز اطلاعی به دنیا دادیم، امروز باید اطلاعات جدیدتری به دنیا ارائه کنیم. باید در برابر تهاجم ضد اسلام و حتی آنهایی که به عنوان رقیب اسلام هر روز توطئه میچینند، اقدامات بهروز و جدیدی داشته باشیم.
فرهنگمان را باید متناسب با اندیشههای اسلامی بهروز کنیم
یثربی اظهار کرد: دنیای امروز همانند یک بازار عمومی شده است و همه به آنجا میآیند تا جنس خود را عرضه کنند و مردم با توان آگاهی و انتخاب خود به دنبال بهترین جنس هستند. هیج تعصبی هم ندارند که این محصول تولید کجاست! حوزه اندیشه و فرهنگ نسبت به گذشته تحولات زیادی کرده است، در قدیم این شرایط نبود، این گونه ارتباطها شکل نگرفته بود، مثلا پایتخت صفویه اطلاعی از اروپا نداشت و اروپا هم خبری از اینجا نداشت. اما در دنیای جدید که عصر ارتباطات است همه موجودی ما پیشروی غربیها قرار میگیرد و موجودی آنها نیز مانند آواری بر سر جامعه و جوانان ما فرو میریزد. در اینجا چارهای که باید بیاندیشیم این است که فرهنگ خودمان را متناسب با اندیشههای اسلامی بهروز کنیم. به عنوان مثال در دنیای تکنولوژی هم کشورمان باید به گونهای عمل کند که همه به این سمت سوق پیدا کنند و محصولات ما را در بازار جهانی انتخاب کنند. در رقابت فرهنگی هم باید فرهنگ خود را بهروز کنیم تا در این بازار که شرق و غرب جمع شدهاند، فرهنگ غنی و بهروز شده ما را انتخاب کنند.
مردم باید متوجه شوند که خواستههای فرهنگی رهبری عملا محقق شده است
وی ادامه داد: ما باید سعی کنیم که در این بازار انتخاب شویم و جنس ما را بردارند، بدون اینکه بگویند «این ایرانی است، انتخاب نکنید». در حال حاضر دنیا صلح را انتخاب میکند ما نباید در شرایط امروز خشونت را مطرح کنیم. مقام معظم رهبری ما را به این امر توجه میدهند که دنیا، دنیای انتخاب، نگرش، اندیشه و مقایسه است. ما باید بهگونهای آرایش منظم و مداوم داشته باشیم که صفآرایی فرهنگی ما بهروز، پذیرفتنی و قابل انتخاب باشد. تصور کنید که ما سالهای سال است در نیمه شعبان حرف جدیدی را به جامعه و جوانان ارائه نکردهایم، تنها جشنی برگزار میکنیم و طاق نصرت میزنیم؛ این دیگر بازآرایی امروز نیست، این مسائل و اتفاقات اشکالی ندارد که باشد اما باید حرف جدید و پیام جدید هم در کنار آن داشته باشیم.
این استاد فلسفه اسلامی و عرفان نظری در پایان گفت: به عقیده من، سخنان مقام معظم رهبری باید به مرحله اجرا و عمل درآید و آن را مورد تحقیق و پژوهش قرار دهند. وقتی ایشان در مورد مسائل و امور فرهنگی جامعه صحبت میکنند باید آن را به صورت عملی و اجرایی درآوریم تا ملت متوجه شوند که آرزوی مقام معظم رهبری برآورده شده یا حداقل درصدی از آن به تحقق پیوسته است. امیدوارم که با بهروز بودن در همه امور و همافزایی کارآمد فرهنگی در دنیایی که رقابت تنگاتنگ چه در صنعت و چه در فرهنگ وجود دارد، جز بهترینها باشیم.
انتهای پیام/خ