بازگشایی سفارت سوریه در کویت؛ آغاز دومینوی بازگشایی سفارتخانه‌های عربی در دمشق
خبرگزاری تسنیم: آمریکا بعد از مدت‌ها دوشیدن هم‌پیمانان قدیمی عرب خود وقتی آنها را بازنده معادلات سیاسی منطقه می بیند، به تعامل با برندگان دست زده و رژیم‌های عربی مجبور به اعمال سیاست باز در قبال دمشق می‌شوند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، عبدالباری عطوان تحلیلگر مسائل منطقه‌ای در مقاله جدید خود در پایگاه الکترونیکی رأی الیوم نوشت: پرچم سوریه با رنگ‌های قرمز و سفید و سیاه خود بر فراز سفارت این کشور در کویت به اهتزاز درخواهد آمد و سفارت سوریه بعد از 20 ماه بسته بودن امروز بازگشایی خواهد شد. این در حالی است که دولت کویت و دیگر دولت‌های حاشیه خلیج‌فارس در این مدت پیش بینی می‌کردند که دولت بشار اسد در سوریه ساقط شده و سفارت این کشور به دست معارضان مسلح سوری به ریاست ائتلاف ملی سوریه برسد، آنها به همین علت بود که عضویت این کشور در اتحادیه عرب را نیز تعلیق کرده و به معاذ الخطیب رهبر آن موقع مخالفان سوری اجازه نشستن بر کرسی سوریه و سخنرانی در اجلاس سران عرب در دوحه را دادند.
دولت سقوط نکرد و هیچ شاخصی نیز برای سقوط آن دست‌کم در کوتاه‌مدت وجود ندارد، این در حالی بود که در آغاز بحران در این کشور برخی عناصر چه در ارتش یا مؤسسات سیاسی و دیپلماتیک از دولت جدا شده و به پیشنهادات مالی امپراتوری تبلیغاتی غربی و کشورهای حوزه خلیج فارس پاسخ مثبت دادند. آنها تصور می‌کردند که بر اساس اظهارات مقامات آمریکایی و اسرائیلی و ترکی، روزهای روی کار بودن دولت سوریه به سرآمده و این کشتی قطعاً غرق خواهد شد.
طرف مقابل(مخالف سوریه) به امید تسریع در براندازی دولت سوریه یا جایگزین کردن آن دست به سلاح برد. اما طولی نکشید که "انقلاب " به درگیری بر سر قدرت و تزریق میلیاردها دلار پول و هزاران تن تسلیحات از 2 طرف منجر شد و برگه‌های بازی به هم ریخته و معادلات دگرگون شد و باعث شد 10 میلیون سوری در شرایط سخت معیشتی و آب و هوایی زندگی کرده و بیش از 300 هزار نفر از بهترین شهروندان خود را در این اتفاقات از دست بدهند.
درنتیجه این تحولات کشور دچار هرج‌ومرج خونین شد و به میدان مبارزه دولت‌ها تبدیل شد، وحدت جغرافیایی و مردم‌شناختی سوریه از بین رفت و فرقه‌گرایی بر عوامل هویت بخش و وحدت بخش دیگر مسلط شد.
مخالفان سوری نیز مانند ملت سوریه در باور کردن وعده‌های آمریکا و اطمینان‌بخشی های کشورهای عربی و به ویژه کشورهای حوزه خلیج فارس فریب خوردند. آنها تصور می‌کردند که تنها چند روز تا رهایی از دولت بشار اسد و برپایی جمهوری دمکراتیک در سوریه فاصله دارند.
بازگشایی سفارت سوریه در کویت مهم‌ترین اعتراف علمی و عملی به این نکته است که سیاست‌های کشورهای خلیج فارس در سوریه شکست خورده و از بین رفته است، به ویژه اینکه گشایش گسترده‌ای در برابر عراق به عنوان هم‌پیمان سوریه وجود دارد که شامل افتتاح 2 کنسولگری و امضای 46 توافق‌نامه تجاری در راستای استراتژی جدید کویت برای عادی‌سازی روابط و تقویت آن با کشورهای همسایه است.
کویت در فوریه سال 2012 سفیر خود را از دمشق فراخواند و سفارت خود را مسدود کرد و از سفیر سوریه در کشورش نیز خواست به دمشق بازگردد، کویت این اقدام را در راستای هماهنگی مشترک با کشورهای حوزه خلیج فارس و مورد توافق انجام داد (البته عمان به این موضوع متعهد نماند و سفارت خود در دمشق را باز نگه داشت) حال این سؤال مطرح است که آیا بازگشایی سفارت کویت یک تصمیم انفرادی است یا اینکه در راستای توافق کشورهای خلیج فارس برای بازگشایی سفارت های سوریه در تمام یا بخش اعظم پایتخت‌های این کشورها اتخاذ شده است.
تونس اولین دولت عربی بود که سفارت خود در دمشق را بست و نشست کشورهای دوست سوریه ( که دیگر وجود خارجی ندارد) را در خاک خود برپا کرد، اما این کشور اولین کشوری بود که سفارت خود را باز کرد و الباجی قائد السبسی رئیس جدید و منتخب این کشور تلگراف های تبریک از سوی بشار اسد دریافت کرد، ما بعید نمی‌دانیم که این سرآغاز یک دومینوی جدید باشد که با بازگشایی متوالی سفارتخانه‌های عربی در سوریه ادامه پیدا کند.
عوامل متعددی برای این تحول قابل پیش بینی می‌توان ذکر کرد:
اول اینکه: آمریکا به این نتیجه رسید که اردوگاه ایران و سوریه و عراق که از سوی روسیه حمایت می‌شود، پیروز روند کنونی است، به همین علت روی آن حساب کرده و به دنبال تعامل با آن و به رسمیت شناختن آن به ضرر هم‌پیمانان قدیمی خود است، این در حالی است که سال‌ها از لحاظ مالی آنها را دوشیده و بیش از 150 میلیارد دلار سلاح به آنها فروخته است.
عامل دوم افزایش قدرت " دولت اسلامی" و از بین رفتن مرزهای سوریه و عراق از سوی آن و برپایی دولتی خودمختار و خودکفا از ابعاد مالی و تسلیحاتی است که حجم آن از وسعت فرانسه و تمامی دولت‌های خلیج‌فارس غیر از عربستان بیشتر است. این گروه به توسعه جغرافیایی و اعتقادی را به عنوان یک استراتژی نگاه می‌کنند و همین موضوع ترس و وحشت را در میان تمامی دولت‌های منطقه ایجاد کرده و اولویت‌های غرب را تغییر داده و همه را به این باور رسانده است که می‌توانند به دولت سوریه به عنوان هم‌پیمان قابل اعتمادی آینده نگاه کرده و با آن همکاری کنند.
سوم اینکه اتحادیه عرب و اعتبار آن به عنوان چتر سیاسی منطقه‌ای فروپاشیده است. از سوی دیگر با ایجاد تغییرات ریشه‌ای در مصر با کودتای نظامی به رهبری عبدالفتاح السیسی حاکمیت اخوان المسلمین در مصر از بین رفته و ائتلاف قطر و ترکیه با آن را متوقف کرده است. در سوی دیگر لیبرال‌ها از طریق صندوق رأی در تونس روی کار آمده اند و تروئیکای جنبش النهضه فروپاشیده است. در لیبی نیز ثبات از بین رفته و جنگ خونین در این کشور تشدید شده است. تمام این‌ها عواملی هستند که اوضاع سوریه و منطقه عربی را کاملاً دگرگون کرده اند.
چهارم اینکه قیمت نفت تا بیش از 50% افت کرده و این انتظار وجود دارد که در سال‌های آینده حتی به 20 دلار در هر بشکه برسد. این روند اردوگاه کشورهای حاشیه خلیج فارس و تسلط آن بر منطقه را تهدید کرده و نگرانی آنها در بروز نابسامانی‌های داخلی ، سیاسی و اجتماعی را افزایش داده است، چرا که در نتیجه کاهش قیمت نفت، یارانه دولتی نیز کاهش خواهد یافت و مالیات‌ها بر شهروندان افزایش یافته و یارانه کالاهای اساسی از جمله مواد غذایی و سوختی حذف خواهد شد.
پنجم اینکه توطئه‌ها به صاحبان آنها بازگشته و تروریسم با قدرت به سمت کشورهای حاشیه خلیج فارس پیش می‌رود، ما می‌بینیم که حملات خارجی‌ها در امارات و عربستان افزایش پیدا کرده و تبلیغات تأثیرگذار و موثر از سوی دولت اسلامی برای تشویق به براندازی این رژیم‌ها آغاز شده است که نسبت قابل توجهی از جوانان کشورهای خلیج فارس را به سمت رویکردهای خود جذب کرده و گروهک‌های خفته به راه انداخته که بعدها فعال خواهند شد.
ششم این که بروز محور مصر و روسیه در هفته‌های اخیر برای برپایی کنفرانس گفتگوها بین دولت و مخالفان سوریه جهت رسیدن به راه حل سیاسی بحران بدون پیش‌شرط و به دور از حضور کشورهای خلیج فارس و ترکیه ، نقش این دولت‌ها را کم‌رنگ کرده است. این در حالی است که بسیاری از گروه‌های مخالف سوریه با این ابتکار به صورت مثبت تعامل کرده و آمادگی خود را برای ورود به گفتگوها بدون مطرح کردن شرط براندازی نظام اعلام کردند.
بعید نیست که ولید المعلم وزیر خارجه سوریه در نشست آینده اجلاس سران عرب که قرار است در اواخر مارس آینده در قاهره برگزار شود، بر کرسی این کشور بنشیند. همچنین بعید نیست که معاذ الخطیب رئیس سابق ائتلاف ملی سوریه و حسن عبدالعظیم رئیس هیئت هماهنگی و دیگر اعضای هیئت سوریه در کرسی‌های پشت سر این دیپلمات کارکشته سوری قرار بگیرند.این روزها همه چیز ممکن است.
انتهای پیام/ر
