سفر به جاذبه ناشناخته میدان نقش جهان

 به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، استان اصفهان در خود آثار تاریخی فراوانی دارد که نشان از فرهنگ بالای ایرانی است چنانچه وقتی به میدان نقش جهان قدم می گذاریم پیاده روی در این میان به هر ایرانی حس غرور و عظمت می دهد تا به خود ببالد که گذشتگانش برای فرهنگ و تاریخ کشور خود چه کرده اند و چه آثار فاخری را بر جای گذاشته اند.

اما میدان نقش جهان با همه عظمتی که دارد درون خود آثار و بناهایی پنهانی دارد که آنها نیز خود کارگاهی از علم، دانش و تکنولوژی را شامل می شود، بناهایی که چشم هر گردشگری را به خود جلب و آنها را میخ کوب می کند.

عصارخانه شاهی از جمله این آثار است که سفر به آنجا خالی از لطف نیست، پس از گذر از بازارچه های مختلفی که در میدان نقش جهان قرار دارد به بازار طلا فروشان می رسیم بازاری که رنگ و جنسش با رنگ و جنس دیگر نقاط متفاوت است.

در همین بازار عصارخانه ای قرار گرفته که به نام عصارخانه شاهی معروف است و پنهان در میان مغازه های طلا فروشی بر عظمت و زیبایی خود می بالد، عصارخانه ای که هنوز با وجودی که 400 سال از عمرش می گذرد رنگ و بوی خاص خودش را دارد.

وقتی وارد عصارخانه می شوی همانند بسیاری دیگر از عصارخانه ها از چندین پله پائین می آیم تا به کف ورودی آن برسیم و وجود سنگ، تیرک، خمره و ... همه نشان از تاریخ گذشته این عصارخانه دارد. تاریخی که گفته می شود مربوط به دوران صفویه است یعنی 400 سال پیش و هنوز پا برحا مانده است بر اساس روایاتی که مطرح می شود این عصارخانه در سال 1021 هجری قمری بنا شده است و تا چند دهه پیش هم فعالیتش ادامه داشته است اما در نهایت به دلیل به صرفه نبودن از ادامه فعالیت دست می کشد.

معماری عصارخانه شاهی اصفهان در یک طبقه با ارتفاع حدود 11 متر است و سه فضای گنبدی شکل با مقطع کجاوه ایجاد شده که سقف‌ها به سبک طاق و چشمه و نورگیرهای سقف، روشنایی عصارخانه را تأمین می‌کنند، دلیل ساخت سقف گنبدی شکل به دلیل خنک نگه داشتن محل برای نگه‌داری روغن موجود در عصارخانه بوده است.

اما معماری خاصی در این بنا همانند سایر بناهای تاریخی دیگر در اصفهان نهفته است چنانچه گذشتگان به خوبی حتی دیوارهای این عصارخانه را چیده اند تا فشار آنچنانی بر دیواره ها وارد نشود و بار زیادی را متحمل نشوند.

اما در خصوص فضای اصلی این عصارخانه نیز باید گفت: آن اندازه مساحت این عصارخانه وسعت داشته است که هم اکنون بازار طلا فروشها در گذشته بخشی از فضای اصلی این عصار خانه بوده است.

بخش شرقی عصارخانه در دو طبقه ساخته شده است که طبقه بالایی آن با نام گرم‌خانه معروف است از آنجا به منظور پاک کردن و بو دادن دانه‌های روغنی استفاده می‌شده است.

اما در این حین متصدی امور هنری عصارخانه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، بسیار زیبا فضای کاری این عصارخانه را ترسیم کرد و بیان داشت: در این میان سنگ آسیابی وجود دارد که سنگ آن از کوهی در نزدیک اردستان به دست می آید و جنس مقاومی دارد.

لادن عبد ادامه داد: این سنگ بر رویش یک چهارمتری قرار می گرفته و شتر نر آن را به حرکت در می آورد و دانه آسیاب شده را تبدیل به خمیر می کردند که به این خمیر گله گفته می شد.

وی ادامه داد: این گله ها را پس از آن در درون سبدهایی می ریختند که از جنس خاصی است و خاصیت دستگاه فیلتر را دارد که به آن سبدها کپی می گفتند و پس از آن این کپی ها تحت فشار قرار می گرفت.

عبد ادامه داد: البته به کپی و گله که با یکدیگر باشد غالو گفته می شود که این غالوها را درون پاچال قرار می دادند و شیارهای اطراف پاچال را نیز با تیرک های مخصوص می بستند تا غالوها درست تحت فشار قرار گیرد و بعد از آن یراق بزرگ روی تخته خانه قرار می گرفت.

وی در ادامه دیگر مراحل تهیه روغن را نیز تشریح کرد و بیان داشت: در گذشته این شغل و حرفه بسیار مقدس بوده است.

عبد در خصوص اینکه چرا به این عصارخانه، عصارخانه شاهی می گفتند نیز بیان داشت: چون این عصارخانه در حوزه دولتخانه شاه بوده به این نام معروف و توسط دولت اداره می شد.

به گزارش مهر این عصارخانه در گذشته زیربنایی نزدیک به یک هزار و 800 متر داشته که در حال حاضر تنها 380 متر آن باقی مانده است.

منبع:مهر

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.

بازگشت به صفحه سایر رسانه ها