به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، اگرچه تاکنون هیچ رقمی در دولت یا مجلس برای افزایش قیمت آب در سال آینده به تصویب نرسیده اما افزایش نرخ مصرفی آب برای سال آتی بیش از 6 ماه است که در مجموعه وزارت نیرو و در جلسات مجموعه دولت در حال طرح و بررسی است.
به این منظور گزینه های متعددی تاکنون طرح شده که در ادامه به دو گزینه ای که محتمل ترین گزینه ها برای تصویب هستند، اشاره می کنیم.
*افزایش تعرفه آب بر اساس نرخ تورم اعلامی در پایان سال
نرخ تورم اعلامی از سوی بانک مرکزی یا مرکز آمار که طبق قانون مبنای تعیین میزان افزایش دستمزد برای سال بعد است، با پیشنهاد وزارت نیرو، به منظور افزایش تعرفه آب و برق مورد توجه قرار گرفته است. توجیه اقتصادی این طرح این است که اگر این پیشنهاد به تصویب دولت برسد حرکت منفی اقتصاد آب به دلیل عدم افزایش تعرفه آب کمتر از تورم و به تبع آن عدم افزایش یارانه دولتی به این بخش در هر سال، متوقف می شود.
اشکال این طرح این است که اولا در صورت توقف حرکت منفی اقتصاد آب، بهبودی در شرایط آن به وجود نمی آید و میزان یارانه مصرفی در این بخش هم مطابق تورم افزایش می یابد و دوم اینکه در هیچ سالی تورم پایان سال قبل، مبنای میزان تورم در سال بعد نبوده و همواره با تلاش دولت ها، در پایان هر سال کمترین میزان تورم در طول سال اعلام می شود.
*افزایش 20 درصدی تعرفه آب با اجرای فاز سوم هدفمندی
طبق قانون هدفمندی یارانه ها، با افزایش 20 درصدی تعرفه های مصرفی در هر سال، دولت برای نزدیک شدن نرخ عرضه به قیمت تمام شده و کاهش یارانه های دولتی به بخش مصرف در هر سال، گام موثری را با شیب ملایم برمیدارد. در اجرای همین ماده قانونی، در میانه بهار سال 93 با اجرای دومین فاز از قانون هدفمندی یارانه ها، افزایش 20 درصدی مصرف آب را در تمامی ردیف های مصرفی شاهد بودیم.
| مصرف ماهانه مشترک (مترمکعب) | تعرفه های گام اول (تومان) | تعرفه های گام دوم (تومان) | درصد افزایش |
| 0 تا 5 | 107 | 129 | 20 |
| 5 تا 10 | 161 | 193 | 20 |
| 10 تا 15 | 214 | 257 | 20 |
| 15 تا 20 | 268 | 322 | 20 |
| 20 تا 25 | 375 | 450 | 20 |
| 25 تا 30 | 590 | 708 | 20 |
| 30 تا 35 | 804 | 965 | 20 |
| 35 تا 40 | 1073 | 1287 | 20 |
| 40 تا 50 | 2145 | 2574 | 20 |
| بیشتر از 50 | 4290 | 5148 | 20 |
همین رویه برای اجرای فاز سوم در سال 94 مورد توجه دولت قرار گرفته است، اما مشکل اساسی این طرح این است که اولا میزان متوسط تورم در طول سال بیش از 20 درصد است و دوم اینکه افزایش یکسان تعرفه های مصرفی در تمامی پله ها، هیچ بازدارندگی برای کاهش مصرف ندارد و تعرفه مصرف آب به همان میزان که برای مشترکان کم مصرف افزایش هزینه داشته، برای پرمصرف ها نیز به همان میزان افزایش هزینه دارد.
به نظر می رسد با توجه به ارزان بودن آب و مصرف بی رویه این مایه حیاتی در حالی که کشور با چالش دسترسی به منابع آب شیرین روبه رو است، افزایش تعرفه آب مصرفی رویکری درست است، تا ابزار اقتصادی نقش خود را در کنترل مصرف ایفا کند اما باید به گونه ای این افزایش صورت بگیرد که با افزایش مصرف، هزینه ها تصاعدی بالا برود و با کاهش مصرف، هزینه ها تصاعدی کم شود، با این وجود افزایش یکسان تعرفه مصرف آب در پله های مختلف مصرفی (چه بر مبنای نرخ تورم و چه افزایش 20 درصدی) رویکرد مطلوبی در کنترل مصرف نیست و دولت باید میزان افزایش تعرفه ها را برای پله های بالای مصرفی بیش از پله های پایین در نظر بگیرد.
هم اکنون آب شرب با هزینه یکهزار تومان در هر مترمکعب (بدون هزینه های نگهداری تأسیسات آب) تولید و توزیع می شود که از این رقم در شهرها به طور متوسط 300 تومان و در روستاها به طور متوسط 100 تومان به ازای هرمترمکعب از مصرف کنندگان بخش خانگی و تجاری دریافت می شود.
انتهای پیام/