به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه السفیر، طرح استفان دی مستورا فرستاده ویژه سازمان ملل به سوریه شفاهی و فاقد چارچوب روشن و متقاعد کننده است از همین رو به نظر می رسد هدف از آن چیزی جز وقت کشی نیست تا زمان توافق فراگیر بر سر حل و فصل بحران سوریه فرا برسد.
دی مستورا نتوانست حتی یک نفر را به جدی بودن طرح نانوشته خود برای حل و فصل بحران سوریه متقاعد کند؛ طرحی که انتظار می رود توافق بر سر حل و فصل جدی، فراگیر و نیز عادلانه بحران سوریه را به دنبال داشته باشد در نتیجه هیچ یک از طرف ها که در سطح داخلی، منطقه ای و بین المللی با بحران سوریه مرتبط هستند، تلاش های او را جدی نگرفتند.
در این میان خود دی مستورا یا گروه او تلاشی برای جدی بودن نکرده و به گونه ای رفتار نکردند که نشان دهد به بحران سوریه و پیچیدگی ها و نکات ابهام آن اشراف دارند و علاوه بر این هیچ طرح مکتوبی را در این خصوص ارائه نکردند.
خود او در این باره گفت که تلاش دارد از طریق تماس با طرفهای مرتبط با بحران سوریه، افکاری را که برای حل این بحران مطرح کرده، کامل کند و در همین ارتباط با مسئولان دولتی سوریه و بیشتر گروههای مخالف داخلی و خارجی ملاقات کرد و عازم روسیه و ایران شد و با اروپا نیز رایزنی کرد به اضافه اینکه بی وقفه با دبیرکل سازمان ملل تماس داشت.
ارائه راه حلی جزئی برای بحرانی خطرناک و تو در تو
با این همه دی مستورا به جای اینکه به یک طرح جدید دست یافته و مانند «کوفی عنان» و «اخضر ابراهیمی» دو فرستاده سابق سازمان ملل به راه حل نزدیک شود، در نهایت چیزی جز کلامی بی معنی ارائه نکرده و در واقع توهم را به همه عرضه کرد در نتیجه به نظر می رسد هدف از این روند وقت کشی است تا اینکه در نهایت کسانی که قدرت حل و فصل دارند به یک راه حل دست پیدا کنند.
وی در واقع این اصل معروف را که « فقط چارچوب کلی را می داند» نادیده گرفت و راه حل جزئی و ناچیز را برای بحران بزرگ و خطرناک و پیچیده ارائه کرد
در واقع طرحی که دی مستورا برای حل بحران سوریه از آن سخن می گوید، توقف درگیری در شهر «حلب» به مدت یک ماه و نیم است، اما پس از آن تا کنون دیگر هیچ راه حلی ارائه نکرده است، به این امید که این راه حل برای دو طرف درگیر تشویق کننده باشد و بتواند آن را در سایر مناطق سوریه نیز به اجرا در آورد.
مخالفان سوریه راه حل دی مستورا را رد کردند
در این میان مخالفان خارجی سوریه با بیان اینکه طرح دی مستورا بی فایده است، آن را نپذیرفتند و مخالفان مسلح در حلب و ریف حلب نیز آن را رد کردند زیرا معتقدند طرح مزبور به دولت سوریه فرصت می دهد که نیروهای نظامی خود را به مناطق دیگر منتقل کند و تسلط مخالفان بر برخی مناطق غیرنظامی را نیز از بین می برد.
مخالفان مسلح در حلب همچنین سایر شروط برای حل و فصل بحران در این شهر شمالی سوریه را رد کرده و آن را تضعیف کننده برشمردند.
اما دولت سوریه با پیش بینی مخالفت مخالفان سیاسی و مسلح با طرح دی مستورا با نوعی نارضایتی آن را پذیرفت و سقف شروط خود برای تحقق این هدف را افزایش داد.
ابعاد مختلف و پیچیده بحران سوریه
ناگفته پیداست که در حل و فصل بحران سوریه باید ابعاد زیاد و تو در توی این بحران را در نظر گرفت زیرا به عنوان مثال برخی مخالفان سوریه تاکید دارند که باید برای تشکیل نظام سیاسی جدید تعدد گرا و دمکراتیک به جای نظام کنونی به توافق رسید.
به عقیده این گروه هرچند نظام حاکم با این درخواست مخالف است، اما چهار سال درگیری خونین ثابت کرده است دیگر ممکن نیست که کشور تسلیم استبداد و حکومت امنیتی شود.
در مقابل نظام حاکم با هرگونه تغییر مخالف است و ضرورتی برای آن نمی بیند و باور دارد که امکان پیروزی نظامی وجود دارد.
اما یک بعد دیگر بحران سوریه این است که در چارچوب ناآرامی ها و درگیری های این کشور گروه های فرصت طلبی شکل گرفتند که از غارت، رشوه، فساد و باجگیری و غرامت بهره می برند، تا جایی که گویی در این شرایط نهری از طلا به جیب طرف های فرصت طلب سرازیر شده است، در نتیجه چه بسا این گروه با هرگونه حل و فصل مخالف باشند.
علاوه بر این نباید فراموش کرد که برخی کشورهای منطقه ای و بین المللی که به دلیل امکانات مالی، اقتصادی، سیاسی و نظامی بر نیروهای داخلی و نظام حاکم و مخالفان نفوذ داشته و کلید حل بحران سوریه را در دست دارند، در این خصوص کوتاهی می کنند.
موضوع بازداشت شدگان و مفقودان و نیز مهاجرانی که خانه هایشان ویران شده و سایرین را نیز باید در چارچوب بحران سوریه در نظر گرفت.
دی مستورا برای حل بحران سوریه عجلهای ندارد
بنابراین در برابر این اوضاع تودر تو و پیچیده این سوال مطرح است:
آیا طرح نانوشته و مبهم و جزئی دی مستورا که از آتش بس یک و ماه و نیمه بین طرفهای درگیر در یک شهر سوریه فراتر نمی رود، می تواند آنطور که خود می خواهد، مقدمه راه حل فراگیر باشد؟
آیا دی مستورا او و دبیرکل سازمان ملل فقط ظاهر قضیه را که مانند کوه یخ از آب بیرون آمده، می بینند و در تلاش برای وقت کشی هستند به این امید که آمریکایی ها و ایرانی ها بر سر موضوع هسته ای به توافق برسند؟
به نظر نمی رسد دی مستورا در این خصوص عجله ای داشته باشد و چه بسا از از راهی که کسینجر وزیر خارجه پیشین آمریکا در پیش گرفت و سفرهای رفت و برگشت او پس از 1973، به مذاق دی مستورا خوش آمده است با این تفاوت که کسینجر اهداف خود را با دقت مشخص و رهکارها را تعیین کرد و سفرها و گفت وگوها و وقتی کشی را به عنوان راه حل مورد استفاده قرار داده و موفق شد.
نقش بازی کردن دی مستورا در برابر افکار جهانی
اما سفرها و دیدارهای دی مستورا هیچ هدفی جز وقت کشی ندارد و هدف از آن این است که به سوری ها و افکار عمومی جهان اینگونه القا شود که سازمان ملل در تلاش برای حل و فصل بحران سوریه است و منتظر است بحران سوریه به عنوان یک بسته کلی مورد بررسی قرار بگیرد و چارچوب کلی و اصول و راههای حل و فصل آن مطرح شود.
در این میان این ملت سوریه است که با خون و مال و ثروت های خود بهای سنگینی را پرداخت خواهد کرد و شاهد ویرانی و کشتار بوده و با مشکلاتی مانند سرما و گرسنگی دست به گریبان است به اضافه اینکه مورد توهین و تحقیر قرار گرفته است.
سکوت دولت آمریکا در قبال ماموریت دی مستورا، سفرها، سخنان بیهوده، ادعاها، تخیلات، پیشنهادات و افکار و غفلت ها او و همچنین سکوت دبیر کل سازمان ملل که به آمریکا نزدیک است در برابر او حاکی از این است که دولت آمریکا اکنون به حل و فصل بحران سوریه توجهی ندارد، زیرا مشغول مسائل دیگری است.
در این ارتباط برخی معتقدند آمریکا منتظر است گفت وگو با ایران در خصوص پرونده هستهای به پایان برسد تا با توجه به نتایج حاصل از این گفت وگوها، موضع خود در قبال سوریه را تثبیت کند.
احتمال دیگر اینکه آمریکا منتظر نابودی سازمان های تروریستی است و یا اینکه با اسرائیل که از آغاز ناآرامی های سوریه معتقد بود باید سوری ها را رها کرد تا کشورشان را ویران کنند، هم عقیده است اما باید پرسید آیا آمریکا هنوز چنین دیدگاهی دارد؟
بحران سوریه دیگر با تلاش های نظام حاکم و یا مخالفان و یا مخالفت هر دو طرف قابل حل نیست و دیگر هیچ یک از آنان در راه حلی که انتظار می رود در پی توافق نیروهای منطقه ای و بین المللی یعنی آمریکا ، اروپا، ایران و روسیه به اضافه برخی کشورهای عربی و اسرائیل حاصل شود، نقشی ندارند.
بحران سوریه از مرزهای این کشور فراتر رفته است
به عبارت بهتر، دیگر راه حل بحران سوریه از مرزهای این کشور فراتر رفته است و این توافق بین طرفهای منطقه ای و بین المللی است که به تنهایی می تواند به حل و فصل بحران سوریه منتهی شده و شروط و شیوه اجرای آن را تعیین کرده و همه طرفها را به قبول آن ملزم سازد.
به عبارت دیگر این توافق باید بر همه طرفها تحمیل شده و الزام آور باشد زیرا در غیر این صورت فقط به مثابه وقت هدر دادن و فریب دادن خود و همدستی چند جانبه است به این انتظار که اهداف سایر کشورهای دوست یا دشمن تحقق یابد زیرا سوریه اکنون به یک کشور مشاع تبدیل شده است.
انتهای پیام/ر