خانه‌های تاریخی شیراز میزبان هنر شدند
خبرگزاری تسنیم: مسافران نوروزی از خانه‌های دیدنی شیراز که از دل تاریخ گذشته و در این شهر به یادگار مانده است دیدن و هنر و صفای پیشینان این دیار را حس کنند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، می‌گویند اردیبهشت بهترین وقت سفر به شیراز است اما سفر به شیراز در نوروز را نباید از دست داد. در فصل بهار هوای شهر را با بوی گل‌های رنگارنگ باید تنفس کرد.
از دروازه قرآن باید گذشت و سر حوصله و فرصت به زیارت حضرت شاهچراغ(ع) رفت و راهی زیارتگه رندان جهان، حافظیه و سعدیه شد.
باید به تاریخ هم سری زد و به روزهایی سفر کرد که وکیل‌الرعایا در ارگ کریم‌خانی‌اش نشسته بود و به بازار و حمامی رفت که یادگار چندصدساله شهر هستند. از مسجدها و خانه‌های قدیمی و باغ‌های دلگشای شیراز نمی‌شود و نباید ساده گذشت. باید سر فرصت به همه آنها سری زد و دل داد و جان گرفت.
البته اگر بخواهید طعم شیرازگردی‌تان در خاطره‌تان بماند باید روزهای بیشتری در شیراز بمانید چراکه دیدنی‌های شیراز به این موارد منحصر نمی‌شود و باید از خانه‌های دیدنی شیراز که از دل تاریخ گذشته و در این شهر به یادگار ماندند دیدن کرد و هنر و صفای پیشینان این دیار را حس کرد.
یکی از این اماکن دیدنی «خانه فروغ‌المک» است که بنای آن مربوط به اواخر دوران قاجار است و در محله سنگ‌سیاه و در پشت امام‌زاده بی‌بی دختران واقع شده است. مساحت بنا حدود یک هزار و 100 متر‌مربع بوده و در سه طبقه شامل زیرزمین، همکف و طبقه اول است.
این خانه دارای دو بخش بیرونی و اندرونی با دو حیاط جداگانه شاه‌نشین، حوض‌خانه، حمام و غیره است و از سال 1329 تا اواسط دهه 50 با نام دبستان فروغ‌المک مورد استفاده قرار گرفته است.
مصیب امیری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، در مورد این خانه اظهار داشت: این بنا از سال 1381 پس از مرمت در اختیار آقای حسن مشکین‌فام قرار گرفت و کاربری آن به موزه هنر معاصر فارس تغییر کرد.
وی با بیان اینکه اشیاء موجود در موزه شامل صدها قطعه آثار هنری است که بیش از نیم قرن توسط ایشان تهیه و گردآوری شده است افزود: این آثار هنری شامل دو بخش عمده آثار هنری خانواده مشکین‌فام و آثار هنرمندان معاصر فارس است که بر حسب نوع اثر هنری و یا تکنیک و دوره آفرینش در قالب بخش‌هایی با آثار حجاری و نقش برجسته خوشنویسی، نقاشی، عکاسی، هنرهای تجسمی و غیره تقسیم‌بندی شده و به نمایش گذاشته شده است.
از دیگر بناهای ارزشمندی که توجه هر بازدیدکننده و گردشگری به خود جلب می‌کند «منزل صالحی» است که به خانه لباس‌های سنتی و آئینی ایران تبدیل شده است.
این بنا که مربوط به دوره قاجاریه است در میدان احمدی و در ابتدای کوچه هفت‌پیچ واقع شده است. بدنه دیوارهای حیاط به زیبایی کاشیکاری شده و طرح‌های اسلیمی گل و مرغ و نقوشی از پادشاهان دوران مختلف به شکل داستانی بر دیوارهای آن تصویر شده است.
محمدکاظم بهادری‌پور، مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، نیز اظهار داشت: یکی از نکات منحصربهفرد این بنا از نظر تاریخی نقش ورود نخستین اتومبیل به ایران و نقشی از مهندسان نقشه‌برداری جاده‌ای است و این بنا پس از مرمت به خانه لباس‌های سنتی و آئینی تبدیل شده است.
باید برای دیدن «منزل صابر» که به خانه هنر تغییر یافته وقت گذاشت. این خانه که متعلق به دوره قاجاریه است روبهروی حرم مطهر حضرت شاهچراغ(ع) واقع شده که در شمال و شرق بهصورت دو طبقه است.
در ضلع جنوبی خانه صابر ایوان باشکوهی با دو ستون چوبی دیده می‌شود و می‌توان با دیدن مشبک آزاره‌ها، گچبری شومینه، گره‌چینی دربها، آجرکاری در نما و سقف‌های چوبی لذت برد.
سازمان میراث فرهنگی و گردشگری فارس پس از بازسازی این خانه کاربری آن را به «خانه هنر» تغییر داد. این مرکز از دو بخش عمده نمایشگاه و کارگاه‌های هنری تشکیل شده است.
«منزل منطقی‌نژاد» که به موزه آرشیو آوا و نواها تبدیل شده از دیگر اماکنی است که می‌تواند برای هر بازدیدکننده و گردشگری جالب باشد.
این بنا که متعلق به اواخر دوره قاجاریه است در گذر مجاور ضلع جنوبی مسجد شهدا در میدان احمدی واقع شده است. تزئیناتی از آینه‌کاری، مقرنس‌کاری شده و گچ‌بری‌های بسیار زیبا و نقاشی‌هایی در بدنه و سقف با طرح‌های گل و بوته و تابلوهای بسیاری از چهره زنان و تصایر قصرها به سبک اروپایی از ویژگی‌های این بناست.
مصیب امیری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، می‌گوید: این منزل پس از مرمت برای کاربری موزه موسیقی مناسب تشخیص داده شد و برای استفاده بدین منظور آماده‌سازی شد.
وی افزود: قسمت اصلی موزه، اتاق شنیداری، دیداری و آرشیو صوتی و تصویری است و بخش‌های دیگر شامل گالری ساز، گالری اسناد و دست‌نوشته‌های استادان موسیقی، کارگاه ساخت ساز سنتی، تالار موسیقی ملل، مرکز آموزش موسیقی و غیره است.
دیدن «منزل سعادت» که به «خانه خاتم» و محلی برای آموزش هنر خاتم تبدیل شده است خالی از لطف نیست. این خانه در محله سنگ‌سیاه در مجاورت آرامگاه سیبویه قرار دارد و دارای حیاط مرکزی و اتاق‌های سه‌دری و پنج‌دری با تزئینات کاشیکاری و آجرکاری، گره‌چینی، حجاری و سقف‌های چوبی است.
محمدکاظم بهادری‌پور، مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، در مورد این خانه گفت: وجود سقف‌های گچبری با در نظر گرفتن فضاهای چهار فصل از ویژگی‌های این بنا محسوب می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری فارس در راستای حفظ و احیای هنرهای اصیل استان فارس پس از مرمت این منزل کاربری آن را به خانه خاتم تغییر داد و با ایجاد نمایشگاهی دائمی به تشویق علاقهمندان فراگیری این هنر پرداخت.
«منزل نصیرالملک» از دیگر خانه‌های تاریخی شیراز است که دیدن آن هر بازدیدکننده‌ای را به وجد می‌آورد. منزل نصیرالملک از خانه‌های دوره قاجاریه در شیراز است که در محله گودعربان در مجاورت خیابان لطفعلی‌خان زند و در کنار مسجد نصیرالملک واقع شده است. این خانه توسط حاج حسنعلی‌خان نصیرالملک فرزند سوم حاجی قوام‌الملک و از حاکمان فارس ساخته شده است.
مصیب امیری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، بازدید از این خانه را به گردشگران و مسافران نوروزی توصیه و بیان کرد: این خانه دارای دو حیاط شمالی و جنوبی است و تزئینات گچ و آینه عمده‌ترین تزئینات این منزل را تشکیل می‌دهد.
وی تصریح کرد: آنچه در حال حاضر از منزل نصیرالملک باقی مانده تالار اصلی(تالار آینه)، قسمتی از حیاط اندرونی، بیرونی و زیرزمین است. تالار و اتاق‌ها شامل طاقچه‌هایی با تزئینات گچ و آینه با نقوش ترکیبی ایرانی و اروپایی است و سقف در دو طبقه به صورت تخت‌کوبی و دارای نقاشی‌هایی به سبک اروپایی است.
مسافران نوروزی نباید بازدید از «منزل محتشم» را فراموش کنند. این خانه که در خیابان 22 بهمن قرار دارد از خانه‌های دوران زندیه و قاجاریه شیراز و یکی از خانه‌های تاریخی ارزشمند شیراز است.
حیاط مصفای این بنا حالت یک باغ کوچک را دارد که در وسط آن دو حوض سنگی ساخته‌اند. حجاری‌ها و نقوش برجسته گل و بوته، تصاویر حیوانات بر روی سنگ‌های آزاره که از جنس گندمک است، سقف‌های چوبی نقاشی شده با رنگ‌های زنده، طاق‌های گچبری شده، کاشیکاری، آینه‌کاری، گره‌چینی روی ارسی‌ها و درک‌های چوبی از جمله تزیئنات این بنای تاریخی است.
«عمارت شاپوری» که در خیابان انوری روبهروی خیابان اهلی واقع شده است از دیگر بناهای زیبای شیراز است که دقایقی استراحت کردن در آن جان و روح را تازه می‌کند.
تاریخچه این بنا متعلق به اوایل دوره پهلوی است و محل ساختمان در یک فضای مستطیل شکل بزرگ که ابعاد آن 85 در53 متر است ساخته شده است.
محمدکاظم بهادری‌پور، مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، در مورد این خانه گفت: عمده مصالح به کار رفته در بنا آجر، سنگ، چوب، گچ، کاشی و آهن است که با کاشیکاری و گچبری تزئین شده است.
در قسمت پیشانی بنا یک طرح کاشی بسیار زیبا به تقلید از نقوش هخامنشی پاسارگاد ایجاد شده است که نقش انسان بالدار درمرکز طرح با رنگ‌های لاجوردی، قرمز، قهوه‌ای و سفید جالب توجه است.
انتهای پیام/ج
