به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، میدان مرکزی پارک شهر، محل تلاقی چهار خیابان اصلی قدیمیترین بوستان تهران، میزبان تندیسی است که در ارتفاع خیال پرواز میکند. کبوتری که بالاتر از پرچمها رو به شرق بسته است؛ این ابهت سپید پر به چه مناسبتی صبح به صبح در نگاه خورشید میدرخشد؟
همه چیز به ضلع شمالی پارک شهر بازمیگردد، جایی که روزی مأمن گلهای بوستان بود و امروز ملجای یادگارهایی از تلاش انسانها. اینجا موزه صلح است، موزهای که تصویر دیگری نه از دفاع هشت سالهمان در برابر نیروهای بعثی؛ بلکه برگی از تلاشهای تمام انسانهایی در دل خود حفظ میکند که برای ثانیهای صلح از پای ننشستهاند.
موزه صلح ایران تاریخچه ندارد؛ چون ...
تفاوت این موزه از آنجا آغاز میشود که در بدو ورود تاریخچهای از تاسیسش نمیبینید؛ چرا که صلح تلاش جاودانهی بشر است. با این حال در سال 1384گلخانه سابق پارک شهر به همت اعضای انجمن حمایت از قربانیان سلاحهای شیمیایی در تهران به موزه صلح بدل میشود، موزهای که بانیانش قربانیان جنگ و سلاح شیمیاییاند.
معماری موزه از ترکیبی متقارن و ساده بهره برده است. سالن مرکزی با گنبد آبی، به عنوان هسته اصلی سازه شناخته میشود. مسیر تعیینی برای بازدید از موزه ساعتگرد است. در بدو ورود اصل کارتهای دو راهنمای سابق موزه خودنمایی میکند که به سبب جراحات ناشی از سلاح شیمیایی به درجه شهادت نائل آمدهاند.
سپس با ورود به بخش جنگ موزه چکیدهای از جنگهای بیشتر رسانهای شده قرن بیستم و به کارگیری سلاحهای نامتعارف در آن ارائه میشود. اطلاعات مبسوطی از تعداد کشتهشدگان، ابعاد ویرانی، میزان استفاده از سلاحهای اتمی و شیمیایی و دامنه وسعت جنگ را میتوان در ویترینهای چوبی-شیشهای بیجان تماشا کرد. در کنار آثار به جا مانده از جنگ، مجسمههای مومی قابیل، ضحاک، هیتلر و صدام حسین به عنوان چهرههای ضدصلح در این بخش از موزه استقرار یافته است.
با بازگشت به تالار مرکزی، ویترینی مملو از پیکسلها و یادگاریهای فعالان ضد جنگ چشم هر ببیندهای را به خود جلب میکند. همگی از یک خواسته سخن میگویند، ”نه به جنگ و خونریزی“.
موزه صلح در راستای معرفی ابعاد وحشتناک سلاحهای شیمیایی در هشت سال دفاع مقدس تاسیس شده است، به همین دلیل بخش عمدهای از موزه به معرفی این سلاحهای کشتارجمعی و تاثیر آن بر مردم ایران تا به امروز اختصاص یافته است. در مسیر حرکت از نقطه شروع کشف این سلاح و بکارگیری آن در جنگ جهانی اول – در ایپر بلژیک – تا گستره این سلاح و ابعاد وحشتناکش بر مردم ایران را نمایان میکند.
با عبور از دفتر موزه و مطالعه آثاری از مجروجان حمله شیمیایی نیروهای بعثی به حلبچه و سردشت در قالب خاطره، مصاحبه، فعالیتهای مدنی و ... به بخش مجازی و آموزشی موزه خواهید رسید که این روزها میزبان جشنواره «عروسکهای خاموش» است. سالنی مملو از عروسکهای دستساز که بر فراز گهوارهای چوبی و در میان پردههای سفید افراشته، از سقف موزه آویزانند. موسیقی آرام با ضرباهنگ یکدست و نوایی زیر، در سالن طنینانداز است تا حس کودکانهای به روان مخاطب اهدا کند.
با خروج از این بخش، یادوارهای دیده میشود که به حمله اتمی آمریکا به هیروشیما و ناکازاکی اختصاص یافته است. این بخش در تکریم بازماندگان این فاجعه تاریخی و همچنین ادای احترامی به کشور ژاپن به سبب ایجاد موج دوم تاسیس موزههای صلح پس از جنگ جهانی دوم است. هم اکنون از 150 موزه صلح موجود در جهان، 50 موزه در ژاپن برپاست.
در انتهای مسیر بازدید از موزه صلح کتابخانه زیبای موزه با طراحی کاملاً چوبی قرار دارد که منبع مناسبی برای مطالعات در حوزه تخصصی موزه خواهد بود.
البته بخش مرکزی موزه یا همان گنبد آبی رنگ، به دلیل برگزاری جشنواره «عروسکهای خاموش» خالی از آثار هنری از جمله سردیسهای چهار شاعر صلحطلب فارسی: فردوسی، سعدی، مولانا و حافظ و مجسمه مرکزی موزه است. به جای آن میتوان به درختی اشاره کرد که برگههایش یادداشتهای کوتاه کودکان درباره نفرت کودکانهشان از جنگ است.
موزه کوچک اما آرامبخش صلح میزبان جانبازانی است که از صمیم جان در معرفی موزه صلح تهران به جهان تلاش میکنند. موزه صلح بخشی از آرمانهای مدافعانی است که هدف خود در پایهگذاری موزه صلح را در کلام امام خمینی(ره) جستجو میکنند.
از همین رو به دیدار سردار دکتر نصرالله فتحیان و از جانبازان شیمیایی و بانیان موزه صلح رفتم. او با نقل این جمله از امام خمینی (ره) که ”نباید بگذاریم پیشکسوتان جنگ و جبهه و دفاع مقدس در پیچ و خم زندگی گم شوند.“ جانبازان شیمیایی را مظلومترین نیروهای دفاع مقدس دانستند که عالیترین سطح فداکاری را در جبهه از خود نشان دادند و در سختترین شرایط زندگی میکنند. او میگوید: «یکی از مهمترین اهداف موزه صلح آن است که این جانبازان عزیز که همه وجود خود را برای دفاع از کشور و انقلاب و آرمانهای امام فدا کردند، خانهنشین نشوند و نقشی اجتماعی پیدا کنند و پیامرسان صلح و برابری و دوستی در داخل کشور و جهان باشند و این عین آرمان امام است.»
او رئیس پیشین اداره بهداشت و درمان ستاد کل است با شکایت از آنان که نگذاشتند وجه رحمانی و صلحطلب امام (ره) در بدو انقلاب معرفی شود، ادامه میدهد: «امام اهل صلح بودند، اهل جنگ نبودند. در واقع جنگ در جهت صلح پایدار و امنیت مردم و رشد کشور بود. جنگ بر ما تحمیل شد و تکلیف دفاع بر ما واجب گشت.»
مشاور رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، موزه صلح را یکی از نمادهای آرمانهای امام (ره) میداند که بواسطه حضور جانبازان در این موزه و راهنمایی صمیمانه نسل جوان و هنرمند مخاطب این مکان، صلح و مودت و برادری به عنوان آرمان امام (ره) را ترویج میکند. او با ذکر خاطرهای از یادبود 100 سالگی بمباران شیمیایی ایپر و سخنرانی جانباز شیمیایی در این مراسم، از تکریم و تشویق این جانباز توسط دانشمندان و حاضران در آن یادبود یاد میکند و میگوید:«این نشانگر تربیت موزه صلح و انجمن دفاع از قربانیان سلاحهای شیمیایی است. آقای حسنی و شهید زنگآبادی علیرغم شرایط سخت جسمانیشان، برای جوانان، این ماوقع را به زیبایی نقل کردند. این مسائل برای جوانان بسیار جذاب هستند.»
او خود جانباز دفاع مقدس است و با ذکر خاطرهای از کنگرهی طب نظامی در بالی اندونزی و معرفی خود به عنوان یک قربانی سلاحها شیمیایی، از تعجب همگان از این اتفاق میگوید: «این واقعه را نگذاشتند منعکس شود. ما در بایکوت خبری بودیم و خودمان هم نتوانستیم از وسایل ارتباط جمعی استفاده کنیم. موزه صلح و انجمن یکی از بزرگترین اهدافش بیان قربانی شدن مردم ایران در این مورد است... خواسته امام از ما هم همین است.»
ادامه دارد ...
-----------------------
گزارش از احسان زیورعالم
-----------------------
انتهای پیام/