به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، محمد بهشتی در نشست تخصصی «قنات برای آینده» اظهار داشت: بر اساس آمارها تا سال 1420 در بحران آب به سر خواهیم برد، با گذشت زمان نیز وضعیت بحران آب شدیدتر میشود.
وی افزود: ایران سرزمینی است که همه ظرفیتهای زیستی در آن بالقوه بوده و برای ادامه زندگی در این سرزمین، باید با تلاش، بالقوهها را به فعلیت برسانیم.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی با بیان اینکه اگر خلاقیت و تلاش جامعه ایرانی برای به فعلیت درآوردن ظرفیتهای بالقوه نبود، در ایران فقط میتوانستیم چوپانی کنیم و مجبور بودیم دامها را به سمت محل رویش علوفه هدایت کنیم، گفت: بر خلاف ایران که تمام ظرفیتهای زیستی آن بالقوه است، در اروپا تمام ظرفیتها بالفعل بوده و اروپاییان برای ادامه حیات نیازی به نبوغ و خلاقیت نداشتهاند.
وی ادامه داد: برای زیستن در اروپا نیازی به عضویت در سامانه زیستی وجود ندارد، بلکه بالعکس نیاز است که شکارگر باشید، یعنی در محیط دخل و تصرف اساسی کنید تا با برداشتن موانع زیستی نظیر درختان و تراشیدن جنگل، امکان بسط زیست بیابید؛ اما در ایران برای ادامه حیات الزاماً باید جزئی از سامانه زیستی بود، به محضر آن رفت و با کشف استعدادهایش و تعالی بخشیدن به آن امکان پهن کردن سفره زندگی را پیدا کرد.
* خام فروشی با نفت به فرهنگ ایران آمد
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی کشف نفت توسط اروپاییان در ایران را سرآغاز تغییر رفتار مردم این سرزمین و ورود فرهنگ خام فروشی به اقتصاد این کشور دانست و گفت: تا پایان دوره قاجار خام خواری و خام فروشی در ایران قبیح بود، اما با اکتشاف نفت، نه تنها خام فروش شدیم بلکه به این شیوه اعتیاد مفرط پیدا کردهایم و با پیدایش نفت در ایران، دچار احوال شکارگری شدیم.
وی افزود: ایران دچار بحران آب شده و بر اساس تخمینها این بحران بسیار شدید است و گفته میشود در بحران آب پیش رو، 50 میلیون نفر از جمعیت ایران دچار مشکل آب شوند و 15 سال دیگر زندانیانی خواهیم داشت که جرم آنها کشاورزی بوده و به خاطر کشت در زمینهای زراعی، راهی زندان شدهاند؛ در نتیجه همه ما ناگزیریم رفتارهای خود را تغییر دهیم.
بهشتی با بیان اینکه تعداد روستاهای ایران در سال 1335 شمسی 135 هزار روستا بود گفت: امروز آن تعداد به 40 تا 60 هزار روستا تقلیل یافته که نیمی از آن تنها 20 خانوار ساکن دارند و این مسئله ناشی از رفتارهای ما است.
وی ادامه داد: با توجه به این روند، پیش بینی می کنیم که تا دهه آینده تعداد روستاهای کشور به 20 هزار روستا برسد، یعنی کمتر از زمانی که قنات تکوین نیافته بود و بدین واسطه هنوز بسیاری نقاط کشور قابل زیست نبود. هزاران سال از منابع آینده نخوردیم، در 70 سال اخیر از جیب نوادگان خود خوردیم.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی تصریح کرد: قنات به ما میآموزد که منابع فرزندان خود را شکار نکنیم، همانگونه که در طول هزاران سال این کار را نکردیم؛ اما در 70 سال اخیر، از جیب نوادگان خود خوردهایم، زیرا از منابع آب بیش از حد برداشت کردهایم.
وی افزود: اگر قرار است در ایران زندگی کنیم باید عاقل شده و عضو سامانه زیستی شویم، باید رفتارهای شکارگرانه را فراموش کنیم، که البته این کار بسیار سخت و پیچیده خواهد بود.
* قنات های جاری کشور تبدیل به فاضلاب شده اند
بهشتی با بیان اینکه در تهران 1300 رشته قنات با در نظر گرفتن شاخههای انشعابی وجود دارد، گفت: به دلیل عملکرد بد، قناتهایی که هنوز جریان دارند، به محلی برای تخلیه فاضلاب تبدیل شده و ساکنان محدوده زندان قصر پس از بارش اندکی باران، دچار مشکلات عدیده میشوند.
وی ادامه داد: در چنین شرایطی چه کسی باید مواخذه شود؟ کسی که قنات را ایجاد کرده و یا افرادی که آن را به محلی برای تخلیه فاضلاب تبدیل کردهاند.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی تاکید کرد: اگر قصد داریم در این سرزمین زندگی کنیم باید شیوههایمان را تغییر دهیم، قنات درسهای زیادی برای زندگی در ایران دارد که البته باید به روز شود.
وی افزود: در خراسان مقنیها با لباس سفید داخل قنات میروند و اگر در جریان حفر آن کشته شوند، شهید به حساب میآیند، در صورتیکه در حال حاضر حتی مقنیها را بیمه هم نمیکنند.
بهشتی با اشاره به اینکه هنوز برای تامین آب مورد نیاز جامعه به دنبال نصب آب شیرینکنها هستیم، تصریح کرد: حال آنکه هیچ راه حل شکارگرانهای مشکل ما را حل نمیکند و فقط موجب نابودی همین اندک منابع میشود.
وی افزود: برای حل بحران آب باید افراد زیادی از اقتصاددان تا بچه مدرسهای متقاعد شوند که دست از رفتارهای شکارگرانه بردارند و عاقل شوند.
این مقام مسئول با بیان اینکه در شرایط کنونی ما نیز باید از فرصت بحران سی ساله آب، برای تغییر رفتارها استفاده کنیم، گفت: پیشینیان ما برای هر قطره آبی که وارد سرزمین میشد، برنامه داشتند و آن را با ترفندهای مختلف مدیریت میکردند؛ آنها ظرفیتهای بالقوه را به فعلیت در میآوردند.
انتهای پیام/