به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، زندگی انسان بر روی کره زمین رابطه مستقیمی با حفظ پوشش گیاهی(جنگلها و مراتع) و آب و خاک به عنوان منابع و بستر حیات دارد.سرسبزی خاک و دادن جلوه با نشاط به طبیعت تنها برکت این نعمتهای الهی نیست بلکه تولید اکسیژن، جلوگیری از آلودگی هوا، کاهش گرد و غبار و ریزگردها، جلوگیری از فرسایش خاک و رانش زمین، تعدیل آب و هوا و تقویت سفرههای آب زیرزمینی، مأمن حیات وحش، بهبود محیط زیست سالم و ارتزاق و تأمین معیشت بخشی از مردم و چندین مزایای ارزشمند دیگر از فواید این مواهب الهی است.
چهارمحال و بختیاری یکی از 13 استان حوزه زاگرس است که وسعت رویشگاه جنگلی آن حدود 307 هزار هکتار معادل 18.5 درصد سطح استان و حدود 12.5 درصد کل جنگلهای کشور را تشکیل و از نظر سطح در بین استانهای کشور در رتبه 11 قرار گرفته است.سهم سرانه جنگل در جهان 0.8 هکتار است و این در حالی است سهم سرانه جنگل در استان 0.4 هکتار و در کشور 0.2 هکتار است.
پراکنش جنگلها از شمالغربی استان در منطقه بازفت و دهستان موگویی به صورت نواری به سمت جنوب غربی و جنوب به طول 212 کیلومتر و عرض 3 تا 45 کیلومتر در حوزه 5 شهرستان کوهرنگ، اردل، کیار، لردگان و بروجن گسترش دارد.حدود 19 جامعه جنگلی با 63 گونه درختی و درختچهای در جنگلهای استان شناسایی شده است که بلوطغرب اصلیترین گونه درختی در جنگلهای استان است.بنه، ارس، بادام، ارژن، نارون افرا، کیکم، داغداغان، گلابی وحشی، پلاخور، زبانگنجشک و دافنه از دیگر گونههای درختی در استان است.
مراتع استان با وسعتی بالغ بر یک میلیون و 93 هزار هکتار، 66 درصد از مساحت استان را به خود اختصاص داده است و از جنبههای حفاظت از منابع آب، خاک، تولید علوفه، اشتغال و حفظ محیط زیست از اهمیت و جایگاه ویژهای برخوردار است.براساس مطالعات انجام شده 1300 گونه گیاهی در استان شناسایی شده است که رویشگاه 350 گونه از 1300 گونه تنها مختص استان است.
در 8 سال خشکسالی پیاپی خسارات جبرانناپذیری به جنگلها و مراتع استان وارد شده است که در این بین عامل انسانی بیشترین نقش را در نابودی جنگلها در استان داشته است.
مدیرکل منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری در گفتوگو با تسنیم گفت: بیکاری و عدم اشتغال، عدم دسترسی آسان جنگلنشینان به سوختهای فسیلی، چرای مفرط دام مازاد بر عرصه پوشش گیاهی، سودجویی و قاچاق چوب و ذغال، قطع درختان جنگلی به قصد تصرف اراضی با هدف کشت دیم، آتشسوزی در جنگلها و آفات و امراض را از عوامل اصلی تخریب و نابودی جنگلها در استان دانست.
محمدی مقدم با اشاره به اینکه حاشیهنشینان جنگلها بهدلیل بیکاری و عدم اشتغال سالانه بخشی از جنگلها را به وسیله سوزاندن تبدیل به اراضی قابل کشت میکنند، بیان کرد: بذری که از درختان بر روی زمین میریزد بر اثر شخم زمین از بین میرود و سبب جلوگیری از احیای دوباره جنگل میشود.
نکته حائز اهمیت این است که پس از مدتی زمینی که در آن کشت شده قابلیت باروری خود را از دست میدهد و کشاورز آن را رها کرده و قسمت دیگری از جنگل را تخریب و آماده کشت میکند.
وی قطع بیرویه درختان را از دیگر عوامل اصلی تخریب جنگل در استان عنوان و خاطرنشان کرد: نمیتوان آمار دقیقی از قاچاق چوب و ذغال در استان به دست آورد اما تنها در سال گذشته بیش از 20 تن چوب و 10 تن ذغال قاچاق کشف و ضبط شده است.
وی تصریح کرد: بیشترین درگیری فیزیکی محیط بانان با قاچاقچیان چوب و زغال بوده است.
مدیرکل منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه عدم دسترسی به سوخت فسیلی از دیگر عوامل اصلی تخریب جنگل در استان است، گفت: صعبالعبور بودن راههای روستایی و فاصله از خطوط اصلی انتقال گاز سبب افزایش قطع درختان در جهت تأمین سوخت حاشیهنشینان جنگل شده است.
وی تصریح کرد: در راستای کاهش و جلوگیری از قطع درختان برای تأمین سوخت در سال گذشته 170 آبگرمکن خورشیدی در روستاهای شهرستان لردگان نصب و راهاندازی شد.
از دیگر عوامل اصلی تخریب جنگلها، پدیده آتشسوزی در فصل تابستان است. آتشسوزی بر اثر عوامل طبیعی و غیرطبیعی(انسانی) ایجاد میشود. از جمله عوامل طبیعی افزایش دمای هوا نسبت به 100 سال گذشته است.
محمدی مقدم با اشاره به اینکه در 3 ماه نخست سال 18 فقره آتشسوزی در جنگلهای استان رخ داده است، گفت: با وجود اینکه آتشسوزیها در همان ساعات اولیه مهار شد اما بیش از 70 هکتار از جنگلهای استان طعمه حریق شدند.
مدیرکل منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اقدام دیرهنگام و بیبرنامگی یکی از استانها در مهار آتشسوزی در جنگل بیان کرد: طرح جامع اطفای حریق در استان در راستای برنامهریزی و کنترل قبل و بعد از حریق در استان تصویب شد.
مریم رهنورد کارشناس اداره آموزش و ترویج منابع طبیعی گفت: در راستای احیا و جلوگیری از تخریب جنگلهای استان دورههای آموزشی ویژه حاشیهنشینان جنگلها برگزار میشود.
رهنورد با اشاره به اینکه دورههای کشت نهال و گیاهان دارویی در این مناطق ویژه بانوان برگزار میشود، بیان کرد: در راستای تأمین معیشت ساکنان حاشیه جنگلها دورههای آموزش کشت قارچ، زنبورداری و تولید نهال از سوی اداره منابع طبیعی برگزار میشود.
وی از اجرای طرح بینالمللی حفاظت از زاگرس مرکزی با همکاری محیط زیست در استان خبر داد و افزود: در این طرح بذر نهال در اختیار دانشآموزان قرار میگیرد و پس از آن نهال از سوی اداره منابع طبیعی خریداری و در جنگل کشت میشود.
محمد فروغی مدیرعامل جمعیت هلالاحمر چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه در هر شهرستان یک اکیپ متشکل از 4 امدادگر در مواقع بحرانی و بروز آتشسوزی در جنگلها مستقر است،گفت: در صورت بروز آتشسوزی تعداد اکیپها به فراخور نیاز افزایش مییابند.
فروغی با اشاره به اینکه استفاده از بالگرد بهترین روش در خاموش کردن آتش است، خاطرنشان کرد: راهاندازی پد و آشیانه بالگرد نیازمند تأمین اعتبار است.
براساس گزارش هواشناسی متوسط دمای هوا نسبت به 100 سال گذشته تا 2 برابر افزایش یافته است.
مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری در این باره گفت: دمای هوای استان در فصل تابستان تا 1.5 درجه افزایش مییابد که این خود عاملی در بروز آتشسوزی در جنگلهای استان است.
گزارشی از سپیده شفیعنژاد
انتهای پیام/ج