به گزارش دفتر منطقهای خبرگزاری تسنیم، روز گذشته بخش نخست گفتوگوی تفصیلی تسنیم با وحید مژده کارشناس مسائل افغانستان و طالبان منتشر شد و امروز بخش دوم و پایانی این گفتوگو را مطالعه میکنید:
تسنیم: فکر میکنید اوضاع برای طالبان به کدام جهت پیش میرود؟ با توجه به اینکه طالبان حمایت پاکستان را به گفته شما از دست دادهاند و از سوی دیگر آنگونه که شما مدعی هستید داعش با تمام امکانات به دنبال حذف طالبان هستند.
مژده: افغانستان میرود به طرف حالتی که آمریکا میخواهد. افغانستان باید تبدیل به یک «وزیرستان بزرگ» شود که برای روسیه، چین، ایران و کشورهای آسیای میانه مشکل ایجاد کند. این چیزی است که آمریکا میخواهد. فشار بر کشورهای آسیای میانه میتواند این تأثیر را داشته باشد که این کشورها به آمریکا رو بیاورند. فشار بر چین میتواند همین محدودیتها را ایجاد کند که ناآرامیهای افغانستان مانع رسیدن چین به آسیای میانه شده و مانع سرمایهگذاریهای این کشور در منطقه شود.
ناامنیهای افغانستان میتواند در همه ابعاد منافع آمریکا را تأمین کند از این رو من فکر میکنم وضعیت افغانستان به همین طرف حرکت خواهد کرد. عملا میبینیم که اوضاع در حال خارج شدن از کنترل دولت است. گروههای جدید در حال مسلح شدند هستند. شبهنظامیسازی یک بار دیگر به سرعت در حال انجام شدن است. کشورهای دیگر از ترس اینکه از اوضاع افغانستان متأثر نشوند در حال انجام کارهای دیگر هستند مانند کمک به برخی طرفها و این نماینگر چنین حالتی است.
تسنیم: در ماههای اخیر حملات طالبان بر مواضع دولت افغانستان شدت گرفته است. از سوی دیگر همین گروه مذاکرات صلح را هم به صورت بیسابقهای به پیش میبرد. بعضیها میگویند هر دو اقدام طالبان دریک راستا است و آن امتیازگیری در مذاکرات میباشد. از سوی دیگر برخی بر این عقیده هستند که طالبان با افزایش حملات خود میخواهند به حریف یا رقیب تازه یعنی داعش قدرت و تسلط خود را نشان دهد . شما با کدام یک از این گمانهزنیها موافقید؟
مژده: من فکر میکنم طالبان و داعش تاکنون در افغانستان با هم رقیب نشدهاند چون در جنگ تاکنون با هم رقابت نکردهاند. اگر داعش با دولت درگیر جنگ میبود میشد اینگونه گفت که با طالبان رقیب هستند.
فعلا چیزی که میبینم این است که عملیاتی که با نام «عزم» از سوی طالبان شروع شده است، پیش از جنگ داعش با طالبان شروع شده بود و از قبل برنامهریزی شده بود. تا جاییکه میبینید در شمال افغانستان است این جنگها. چرا طالبان در شمال میجنگند و در جنوب تمرکز نداشتهاند؟ به خاطر اینکه پیشبینی کرده بودند که دستهایی هست که داعش را به شمال میبرند و طالبان نگران این بود که با این کار افغانستان میرود به سمت تجزیه.
من فکر میکنم اینها از دلایلی بود که طالبان عملیات خود را در شمال آغاز کردند و تاکنون توانستهاند حضور خود را به شکل بسیار بارز حفظ کنند. تاکنون در آنجا مشکلی با داعش بوجود نیامده اما آینده را نمیتوان دقیقا پیشبینی کرد.
تسنیم: آیا داعش در افغانستان یک تهدید جدی برای طالبان بوجود میآورد؟
مژده:بله به تدریج تبدیل میشود به یک تهدید. با توجه به امکاناتی داعش در مقابل طالبان دارد، داعش مانند یک دولت اقدام میکند. داعش تشکیلات نظامی منظم دارد. به عنوان مثال در هر جا که می روند آشپزخانه سیار با خود میبرند مثل یک منطقه نظامی، درمانگاه سیار دارند، در حالیکه طالبان با امکانات کمی که داشتند متکی به کمک مردم بودند مثلا اگر شب در جایی میماندند باید مردم از آنها پذیرایی میکردند در حالیکه در بین داعش چنین چیزی نیست. میخواهند مردم بگویند که داعش در مقایسه با طالبان بهتر هستند. همچنین عناصر داعش در بین مردم پول توزیع میکنند و اینها فعالیتهایی هستند تا بنتوانند مردم را از خود خوشحال و راضی کنند.
تسنیم: فرض کنیم داعش بتواند طالبان را در افغانستان از بین ببرد و یا حوزه نفوذشان را در بین مردم بشدت محدود کند. آیا رفتارشان با دولت و مردم به همین گونه باقی خواهد ماند و یا تغییر میکند؟
مژده:اصلا هدف داعش افغانستان نیست. داعش برای افغانستان بوجود نیامده و دولت افغانستان از حضور داعش در این کشور به صورت خاموش استقبال کرده. به خاطر اینکه داعش برنامه بینالمللی دارد و هدفش رفتن به جاهای دیگر است و ایجاد مشکلات برای کشورهای دیگر است نه برای افغانستان. دولت افغانستان بر این باور است که وقتی داعش توانست جایی را بگیرد، کاری به دولت ندارد و هدفش کشورهای دیگر است و دولت افغانستان فکر میکند که به هر حال در افغانستان جنگ است و داعش یک وسیله است برای جلب کمکهای بینالمللی تا بتوانند از این راه که داعش در افغانستان است از کمکهای بینالمللی برخوردار شوند. از همین رو جغرافیای افغانستان به عنوان جغرافیای جنگ باقی خواهد ماند.
انتهای پیام/پ