گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم ــ سیدمحسن میرشمسی: موضوع بازگشتپذیری تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل (مکانیزم ماشه) که در متن جمعبندی مذاکرات و قطعنامه اخیر شورای امنیت نیز بر آن تأکید و تصریح شده، به یکی از مهمترین موارد مورد اشاره منتقدان تبدیل شده است.
در این میان نکتهای قابل تأمل و جالب در قطعنامه اخیر شورای امنیت وجود دارد. طبق بند 11 اجرایی قطعنامه اخیر شورای امنیت، هر کدام از دولتهای عضو برجام موضوعی را بهعنوان عدم پایبندی به تعهدات وفق برجام مطرح کند، شورای امنیت باید ظرف 30 روز قطعنامهای جدید برای ادامه لغو 6 قطعنامه قبلی صادر کند و در غیر این صورت طبق بند 12 اجرایی قطعنامه اخیر تمام 6 قطعنامه قبلی و تحریمهای مندرج در آن که طبق قطعنامه اخیر لغو شده بودند، بهصورت خودکار و اتوماتیک دوباره اعمال میشوند.
ترجمه غیررسمی وزارت خارجه دولت جمهوری اسلامی:
11. تصمیم میگیرد، با اقدام وفق ماده 41 منشور ملل متحد، که ظرف 30 روز از دریافت اعلان یکی از دولتهای عضو برجام در مورد موضوعی که آن دولت عضو برجام اعتقاد دارد مصداق عدم پایبندی اساسی در مورد تعهدات وفق برجام است، شورا باید در مورد پیشنویس یک قطعنامه برای ادامه اجرای لغوهای مذکور در بند 7(الف) این قطعنامه رأیگیری نماید، بهعلاوه تصمیم میگیرد که اگر، ظرف 10 روز از اعلان مورد اشاره در بالا، هیچ عضوی از شورای امنیت چنان پیشنویس قطعنامهای را برای رأیگیری ارائه نکرد، رئیس شورای امنیت بایستی چنین پیشنویس قطعنامهای را تسلیم کرده و آن را ظرف 30 روز از زمان اعلان اشاره شده در بالا به رأی بگذارد، و شورا قصد خود را برای در نظر گرفتن دیدگاههای دولتهای درگیر در موضوع و هر نظری از سوی هیئت مشورتی شکلگرفته در برجام، ابراز میدارد.
12. تصمیم میگیرد، با اقدام وفق ماده 41 منشور ملل متحد، که اگر شورای امنیت یک قطعنامه تحت بند 11 برای ادامه اجرای لغوهای بند 7(الف) تصویب نکرد، آنگاه با اثربخشی از زمان نیمهشب بهوقت گرینویچ پس از سیامین روز پس از دریافت اعلان مورد اشاره در بند 11 به شورای امنیت، تمام مفاد قطعنامههای 1696 (2006)، 1737 (2006)، 1747 (2007)، 1803 (2008)، 1835 (2008) و 1929 (2010) که بر اساس بند 7(الف) لغو شده بودهاند، باید به همان نحوی که پیش از تصویب این قطعنامه اعمال میشدند، اعمال شوند و تدابیر مندرج در بند های 7، 8 و 16 تا 20 این قطعنامه باید لغو شوند، مگر آنکه شورای امنیت بهگونه دیگری تصمیم بگیرد.
تاکنون در مباحث مطرح شده ازسوی کارشناسان و منتقدان و مدافعان این دو بند این گونه تفسیر شده است که این بازگشتپذیری فقط در صورت متهم کردن ایران به عدم پایبندی به تعهدات برجام از سوی کشورهای 1+5 اعمال میشود حال آنکه قطعنامه اخیر شورای امنیت اشارهای به کشورهای 1+5 نداشته و بر عبارت دولتهای عضو برجام تصریح دارد که ایران نیز بهعنوان یکی از دولتهای عضو برجام به شمار میآید.
با این تفاسیر، بندهای 11 و 12 اجرایی قطعنامه اخیر شورای امنیت گویای این است که اگر ایران نیز بهعنوان یکی از دولتهای عضو برجام موضوعی را بهعنوان مصداق عدم پایبندی آمریکا و هر یک از کشورهای عضو 1+5 مطرح کند، شورای امنیت باید ظرف 30 روز قطعنامه جدیدی را برای ادامه لغو 6 قطعنامه قبلی تصویب کند و در غیر این صورت قطعنامهها و تحریمهای قبلی مجدداً اعمال میشود.
حال فرض کنید ایران به تمام تعهدات خود پایبند بوده و مورد به مورد آن را کامل و دقیق اجرا کرده است اما طرف مقابل از انجام تعهدات خود سر باز زند. در این صورت ایران اگر این عدم پایبندی طرف مقابل را مطرح کند و شورای امنیت نیز ظرف 30 روز قطعنامه جدیدی برای ادامه لغو قطعنامههای قبلی صادر نکند، تمام 6 قطعنامه قبلی و تحریمهای آن دوباره بازگشته و مجدداً اعمال میشود، یعنی علیرغم پایبندی ایران به تعهدات و نقض تعهدات مندرج در برجام توسط طرف مقابل این ایران است که دوباره تحریم میشود و کوچکترین گزندی به طرف مقابل که تعهدات خود در برجام را نقض کرده است، وارد نمیشود و ایران باید هزینه بدعهدی طرف مقابل را بپردازد.
در واقع این دو بند اجرایی که ذیل ماده 41 فصل 7 بوده و الزامآور نیز هستند، بهگونهای تدوین و نوشته شدهاند که ایران اگر نقض عهدی از طرف مقابل دید، از ترس اعمال مجدد تحریمها کوچکترین اعتراضی نکند!
انتهای پیام/