بهگزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کتاب به عنوان مهمترین نماد فرهنگی یک جامعه همواره در معرض آسیبها و صدمات مختلف بوده است. این آسیبها از جنس ضربات فیزیکی یا تخریب یک شیء نبوده است، این آسیب از جنس اجتماع بوده است. انسان تنها مصرف کننده این کالای فرهنگی است. خواندن و نوشتن موهبتی است که خداوند تنها برای این مخلوق خود قائل شده است و کتاب نمود این موهبت است. حال در جوامع مختلف، بسته به سیاستهای فرهنگی و گرایشهای اجتماعی، کتاب موقعیت منحصر به خود پیدا میکند. در کشورهایی مثل فرانسه، آلمان یا ژاپن کتاب بخشی از کالای مصرفی مردم شده است و شاید در کشوری در دل آفریقا، کتاب هیچ جایگاهی در مخیله مردمان آن دیار نداشته باشد.
نکته مهم این است که عموماً در کشورهایی همانند ایران که کتاب جایگاهی متزلزل در میان مردم دارد، مقصر همواره دولت و مسئولان این حوزه معرفی شده است. جای هیچ شکی نیست که سیاستهای اشتباه در حوزه کتاب منجر به سیر نزولی تیراژ کتاب و کاهش مخاطب شده است؛ اما میتوان ناشران و کتابفروشان را نیز شماتت کرد که فعالیت آن چنانی در جذب مخاطب نداشتهاند.
در کشور نروژ ، طبق اطلاعات ارائه شده در سایت اداره آمار این کشور (SBB) سرانه مطالعه کتاب در نروژ در سال 2000 به گونهای بوده است که تنها 20 درصد مردم هر روز برای کتاب خواندن وقت میگذاشتند؛ اما این آمار در سال 2015 به عدد 25 درصد رسیده است. شاید در وهله نخست تغییر سیاستهای دولت نروژ را دلیل این افزایش بدانید؛ اما واقعیت همه این موضوع نیست.
بخش مهمی از علاقهمندی مردم نروژ به کتاب را باید در خلاقیت کتابفروشیها در جذب مخاطب جستجو کرد. برای مثال کتابفروشی نورلیس (Norlis Bookstore) در شهر اسلو مجموعهای خلاقانه از تبلیغات را تهیه کرده است که مردم تشویق میکند به جای وقت گذرانی در شبکههای اجتماعی، وقت خود را صرف مطالعه کنند. در این تبلیغ عنصر اصلی تبلیغ خود کتاب است. کمپینهای تلبیغی بسیاری وجود دارد که از عنصر کتاب بهره بردهاند؛ اما این مجموعه از تبلیغات مخصوصاً به روز است. ذهن مخاطب به واسطه دنیای دیجیتال پریشان است و بهترین راه برای تمرکز مجدد قطع ارتباط با اینترنت و خواندن یک کتاب خوب است. پس چرا این مسئله توسط خود کتابها گفته نشود؟
از همین رو کتابفروشی نورلیس با شعار Unplug With A Book (با یک کتاب دوشاخه را بکش) مخاطب را دعوت به کتاب میکند؛ در حالی که جهان مجازی را کنار میگذارد. این مجموعه تصاویری است که هر یک متشکل از سه جلد کتاباند. عنوان هر جلد از کتابها یک کلمه است که در کنار هم یک عبارت را تشکیل میدهند.
در تصویر نخست با کنار هم قرار گرفتن سه لغت انگلیسی Hash، Tag و Hell عبارت «جهنم هشتگ» روی جلد کتابها شکل گرفته است. نکته قابل تامل آن است که این کتابها همگی واقعی و منتشر شدهاند.
در تصویر دوم با کنار هم قرار گرفتن کتابها، عبارت «اینستاگرام آشغال» شکل گرفته است.
در تصویر سوم با شکل گرفتن عبارت «معتاد فیسبوک»، فضای هشدار دهندهای به وجود آمده است.
تصویر چهارم نیز با اشاره به بازی محبوب پرندگان خشمگین از عبارت «پرندگان خشمگین زیادی» بهره برده شده است.
جذابیت در کنار هشدار دادن رمز موفقیت این تبلیغات است. این تبلیغات توسط دولت نروژ تهیه نشده است. تبلیغ توسط آژانس آنتی (Anti) تهیه و اریک هیشولت (Erik Heisholt) و جیسون کینسلا (Jason Kinsella) آنها را طراحی کردهاند. این رویه میتواند در ایران نیز تبدیل به حرکتی شود تا ناشران و کتابفروشان با بهره بردن از دو عنصر خلاقیت و جذابیت سهمی در بالا بردن سرانه مطالعه کشور داشته باشند.
----------------------------------
گزارش از احسان زیورعالم
----------------------------------
انتهای پیام/