روال کار هم به این صورت بود هر کس که تحت پوشش هیچ بیمه درمانی اعم از بیمه تامین اجتماعی، بیمه درمانی کمیته امداد، بیمه درمانی کارکنان دولت یا هر بیمه درمانی دیگری قرار نداشت، می توانست به سایت سازمان بیمه سلامت مراجعه کند و درخواست دریافت دفترچه بیمه همگانی را ارائه کند. توزیع این دفترچه های درمانی هم رایگان بود و البته فقط به عنوان یک بیمه پایه می شد روی ارائه خدمات آن حساب باز کرد.
گفته می شود که سال گذشته حدود 500 میلیارد تومان از اعتبارات دولتی به بیمه همگانی افراد فاقد پوشش بیمه تخصیص داده شد، اما با وجود این هنوز هم شمار زیادی از شهروندان هستند که تحت پوشش هیچ بیمه درمانی قرار ندارند.
حالا خبرهای تازه از این حکایت دارد که سازمان بیمه سلامت برای تداوم همگانی شدن بیمه پایه به بی پولی خورده و قصد دارد بخشی از سرانه درمان را از جیب بیمه شده های متمکن تامین کند.
روز گذشته نایب رئیس هیات مدیره سازمان بیمه سلامت، از سازماندهی بیمه سلامت ایرانیان به مهر خبر داد و گفت: طرحی پیشنهاد کرده ایم تا افراد دارای تمکن مالی بخشی از سرانه درمان خود را پرداخت کنند.
به گفته محمدباقر هوشنگی، هم اکنون مبلغ سرانه درمان 21 هزار تومان است. این مقام مسئول تاکید دارد که قصد داریم پس از انجام کارهای کارشناسی و بررسی های لازم، افرادی که از لحاظ مالی مشکلی ندارند و درآمد ماهانه آنها کم نیست، بخشی از سرانه درمان بیمه همگانی را پرداخت کنند.
بیمه شده ها در عمل انجام شده
این که سازمان بیمه سلامت به این نتیجه رسیده که برای تامین اعتبار بیمه همگانی، حق بیمه از افراد متمکن دریافت کند، اتفاقی است که در ابتدا به اطلاع ثبت نام شدگان بیمه همگانی نرسید؛ یعنی افرادی که متقاضی بیمه همگانی بودند، به عنوان بیمه پایه رایگان در این طرح ثبت نام کردند و از روز اول هم به آنها گفته نشد قرار است بعدها برای جبران کسری اعتبارات، بخشی از اعتبارات مورد نیاز طرح بیمه همگانی را پرداخت کنند.
این کار می تواند نارضایتی بخشی از بیمه شده ها را به دنبال داشته باشد، در حالی که اگر از ابتدا به آنها درباره پرداخت حق بیمه اطلاع داده می شد، بی گمان جلوی بخشی از نارضایتی ها گرفته می شد.
نبود سیستم شناسایی متمکن ها
نایب رئیس هیات مدیره سازمان بیمه سلامت بصراحت گفته که «هم اکنون برای ارائه خدمات به بیمه شدگان با مشکل کمبود منابع مواجه هستیم، اما رئیس جمهور و دولت قول مساعد برای رفع مشکلات سازمان در جهت کمبود منابع داده اند و در این مسیر، یکی از راه هایی که می توانیم تا حدودی مشکل کمبود منابع سازمان را جبران کنیم، طرح پرداخت بخشی از سرانه درمان توسط افرادی است که تمکن مالی دارند، که البته این طرح هنوز به تصویب نهایی نرسیده و در حال رایزنی در این خصوص هستیم.»
حالا در این وضعیت، این سوال پیش می آید که سازمان بیمه سلامت از طریق چه مکانیسمی می خواهد افراد متمکن را شناسایی کند؟ یعنی حتی اگر به این موضوع هم انتقاد نکنیم که چرا باید بیمه شده های متمکن به جای دولت، بخشی از حق بیمه های افراد فقیر را پرداخت کنند، باز هم این پرسش پیش می آید که این سازمان چطور می خواهد فرد متمکن را بشناسد و از او حق بیمه بگیرد؟
دکتر امیر فضایلی، کارشناس اقتصاد درمان در گفت وگو با جام جم به همین مساله اشاره می کند و می گوید: ما سیستم درستی برای شناسایی افراد متمکن نداریم و این مشکل در موضوع قطع یارانه ها هم وجود دارد. یعنی از روز اول مشخص نشده چه کسی با چه توان مالی از بیمه رایگان همگانی استفاده می کند.
بنابراین احتمال دارد از همان روز اول، افرادی در طرح بیمه رایگان ثبت نام کرده باشند که از وضعیت مالی خوبی برخوردار بوده باشند و در واقع مستحق بیمه رایگان همگانی نبوده اند.
قطع یارانه، ملاک شناسایی بیمه شده ها باشد
الان در عمل انجام شده قرار داریم. از طرفی بیش از ده میلیون بیمه شده داریم که بی توجه به وضعیت مالی آنها، برایشان دفترچه بیمه رایگان صادر شده است و از طرفی حالا نمی توانیم برای ادامه این طرح و حتی استمرار بیمه همگانی، اعتبار مورد نیاز آن را تامین کنیم. دکتر فضایلی پیشنهاد می دهد در شرایط فعلی که تامین اعتبارات بیمه پایه همگانی به مشکل برخورده است، می توان از اطلاعات یارانه ها استفاده کرد؛ یعنی فردی که یارانه اش به دلیل تمکن مالی قطع شده است، بیمه رایگان همگانی او هم قطع شود، مگر این که بخشی از حق بیمه را بپردازد. این کارشناس تاکید دارد که در ثبت نام بیمه همگانی، فشار زیادی به بودجه عمومی دولت وارد شد، اما به هر صورت باید قطار بیمه همگانی را به ریل اصلی اش برگرداند تا جلوی ضربات وارده را بگیریم.
بیمه سلامت با ایده آل فاصله دارد
دفترچه بیمه پایه ای که از سوی سازمان بیمه سلامت به صورت رایگان توزیع شده، نمی تواند سهم زیادی از هزینه های درمانی را تقبل کند.
همچنان بسیاری از هزینه های خدمات دندانپزشکی، آزمایش ها، عکسبرداری های پزشکی و خدمات سرپایی درمان بر دوش بیمار است و دفترچه های بیمه سلامت فقط در بخش بستری در بیمارستان های دولتی، کارایی زیادی دارد. افزایش پوشش خدمات بیمه سلامت، خواسته عمومی است که می تواند رضایت بیمه شده ها را به دنبال داشته باشد.
منبع: جام جم