خبرگزاری تسنیم - یاسر یگانه
قطعه «کاروان شهید» در سالهای اوایل جنگ تحمیلی بسیار شنیده شد. این اثر بیشک از تاثیرگذارترین و بهترین آثار موسیقی برای دوران دفاع مقدس بود. قطعهای که تمام ویژگیهای لازم برای ماندگار را داشت. همین امروز هم شنیدن این قطعه برای هر ایرانی یادآور رشادتها و ایثار کسانی است که برای دفاع از خاک میهن از هیچ تلاشی فروگذار نکردند.
آهنگ این تصنیف را محمدرضا لطفی در سال 1359 ساخته و شعر آن را محمد ذکائی سروده است.
شور و حرکت در این قطعه جاری است. ریتمی تند و مضرابهای سریع شنونده را بر سر شور میآورد. محمدرضا لطفی درست مانند قطعههایی که در روزهای دشوار انقلاب اسلامی مردم ایران ساخت، قطعه «کاروان شهید» را نیز در اوایل جنگ تحمیلی ساخت. زندهیاد لطفی مصداق هنرمندی است که همواره با مردم و جامعه همراه بوده است.
شاید هیچ اثر هنری به خوبی آثار محمدرضا لطفی نتواند حال و هوای روزهای انقلاب را برای شنونده تجسم کند. لطفی خود در میان ماجراها و تظاهرات حاضر میشد و براساس برداشتهایش آثاری میساخت که برای همیشه در موسیقی و هنر ایران جاودانه شدند.
لطفی با آغاز جنگ هم در کنار مردم ماند و آثاری برای دفاع مقدس ساخت. قطعه «کاروان» یکی از این آثار است. آواز این قطعه را شهرام ناظری خواند تا صدای پر از احساس و انرژی ناظری، این قطعه را در دل مردم ایران بیشتر جا کند.
شهرام ناظری که این روزها هم آلبوم «ایران جوان» را منتشر کرده، در سالهای آغاز دوران دفاع مقدس هم از ایران و برای شهیدان خواند. شهرام ناظری در طول دوران هنریاش ثابت کرده که هرگاه نام ایران در میان باشد، با تمام وجود آواز میخواند. 35 سال پیش آواز سر داد:
«خون هر جانباز / می دهد آواز جان فدای وطنم / خاک ایران کفنم»
امروز نیز در آلبوم «ایران جوان» اینچنین میخواند:
بشنو سوز سخنم که نواگر این چمنم / همهی جان و تنم وطنم وطنم وطنم
ناظری معتقد است: آثاری که در حوزه دفاع مقدس و جنگتحمیلی انجام داده، همه قلبی و هدیه به شهدا بوده و همه آنها بدون دستمزد انجام شدهاست. آثاری که در بحبوحه جنگ اجرا کردم آثاری هستند که با عشق شهدای وطنم خواندهام.
برای داشتن آیندهای روشن باید نیم نگاهی به گذشته هم داشت. این نگاه به گذشته نشان میدهد که موسیقی ایرانی و خوانندگان بزرگش هرگاه که با مردم همراه شدند و برای ایران و انقلاب و شهیدان خواندند، آثارشان ماندگار شد. این درست همان نکتهای است که این روزها در موسیقی ایران کمتر به چشم میخورد. یعنی خوانندگان جوان در لاک شخصی خود فرو رفتهاند و چندان به مردم و اوضاع و احوالشان توجهی ندارند.
فضای مالی و تلاش برای کسب درآمدهای بیشتر هنرمندان را از فضاهای مردمی و خودجوش دور کرده است.
رویه هنرمندی مانند شهرام ناظری یا هنرمندی مانند زندهیاد محمدرضا لطفی که همواره در کنار مردم هستند و بودند، میتواند بهترین الگو برای جوانان باشد. با نگاهی به گذشته به خوبی میتوان دریافت که راز ماندگاری در این است که در کنار مردم باشی.
در ادامه شعر تصنیف «کاروان» میآید:
می گذرد کاروان / روی گل ارغوان قافله سالار آن / سرو شهید جوان
در غم این آشنا / چشم فلک خون فشان داغ جدایی به دل / آتش حسرت به جان
خورشیدی تابیدی ای شهید در دلها جاویدی ای شهید
می گرید در سوگت آسمان می سوزد از داغت شمع جان
چون روید لاله از خاک تو یاد آرم از جان پاک تو (2)
مهرت جوشان / دلها خون شد / زین آتش ها
از موج خون / شد لاله گون / دشت و صحرا
زین درد و غم / گرید عالم / ای شهید ما
از این ماتم / خون می گرید/ ای یاران ای یاران سوزم از داغ غمی / داغ ظلم و ستمی
خون هر جانباز / می دهد آواز جان فدای وطنم / خاک ایران کفنم
ای دریغا لاله ما / گشته گلگون / خفته در خون
خورشیدی تابیدی ای شهید در دلها جاویدی ای شهید
می گرید در سوگت آسمان می سوزد از داغت شمع جان
انتهای پیام/