به گزارش دفتر منطقهای خبرگزاری تسنیم به نقل از «داون نیوز»، «محمد عامر رانا» مدیر کل موسسه مطالعات صلح اسلامآباد با انتشار گزارشی در بررسی سه نسل از شبهنظامیان پاکستانی تاکید کرد که ذائقه شبهنظامیان این کشور و چشم انداز آن در حال تغییر است.
این در حالی است که دولت پاکستان تهدیدات در حال ظهور را نادیده میگیرد.
به نظر می رسد نهادهای امنیتی پاکستان نیز نمیخواهند که بر مقابله با تهدیدات فوری در این کشور تمرکز کنند البته قابل درک است که ارزیابی از تهدیدهای آیندهنگر نیاز به تلاشهای هماهنگ است.
درپی حملات تروریستی در فرانسه، بحث حضور حامیان و هواداران گروه تروریستی داعش در پاکستان بیش از پیش مورد اهمیت قرار گرفته است اما سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان هرگونه ردپای گروه تروریستی داعش در این کشور را رد کرده است.
با وجود این موضع رسمی، یک واقعیت است که «داعش خوراسان» در حال حاضر در منطقه حضور دارد و برخی از شبه نظامیان، فرماندهان و گروههای تروریستی کوچک منطقه نیز نسبت به آن اعلام وفاداری کردهاند.
جالب این است که نهادهای امنیتی پاکستان نیز احساس خطر خود را فراتر از طالبان پاکستانی در مناطق قبایلی و گروههای تروریستی فرقهای این کشور بروز نمیدهند.
رشد گروههای تروریستی مانند داعش میتواند یک تهدید عمده برای امنیت داخلی پاکستان باشد.
دو گزارش هشدار دهنده در رسانههای پاکستانی در ماههای اخیر به چشم خوردند.
نخستین گزارش در مورد بازداشت برخی از افراد «رادیکال» در کراچی بزرگترین شهر پاکستان بود که به دنبال سفر به سوریه برای پیوستن به داعش بودند.
افراد بازداشت شده در تحقیقات نیروهای امنیتی پاکستان فاش کردند که چگونه با گروه تروریستی داعش در فضای مجازی ارتباط برقرار کرده بودند.
این تهدید روبه رشد در رابطه با «خود افراطگرایی» در بین جوانان تحصیلکرده پاکستان نگران کننده است.
دومین گزارش در این مورد شبکه عملیاتی داعش در ایالت «سند» پاکستان بود که مقامات ارشد پلیس ردپای این شبکه را چندی پیش افشا کردند.
عامر رانا قبل از این نیز گفته و اکنون نیز میگوید که داعش زمینهای برای نجات گروههای شبه نظامی در منطقه فراهم کرده است.
داعش نشان از پروژهای دارد به دنبال ایجاد قدرت در سطح وسیع است و دستاوردهای این گروه تروریستی در افغانستاننشانهای از تهدیدات روبه رشد برای پاکستان است.
خوراسان داعش نه تنها مربوط به افغانستان است بلکه بخشی از کشورهای آسیای مرکزی را نیز شامل میشود.
هر چند که نفوذ در خاک پاکستان برای داعش دشوار است، می تواند به ناامنیها در مرز غربی این کشور با افغانستان و حملات تروریستی در داخل پاکستان را گسترش دهد.
چالشهای امنیتی پاکستان تنها از گروههای ممنوع الفعالیت مانند تحریک طالبان (TTP) و لشکرجهنگوی (LJ) نشات میگیرد اما رشد جنبشهای تروریستی مانند داعش نیز میتواند تهدید عمدهای برای امنیت داخلی این کشور باشد.
شکی نیست که گروههای تروریستی مانند تحریک طالبان و لشکرجهنگوی در حال از دست دادن قدرت عملیاتی خود پس از راهاندازی عملیات نظامی ارتش پاکستان در برخی مناطق قبایلی این کشور است اما خط عرضه منابع انسانی این گروهها تاکنون دست نخوردهاند.
در حالی که قدرت شبهنظامی این گروهها درحال تضعیف است این احتمال وجود دارد که این "خط عرضه" به گروههای دیگر از جمله القاعده و داعش منحرف شوند.
ماهیت منابع انسانی که برای گروههای تروریستی پاکستان قابل دسترس است برای خود این گروهها متفاوت است.
موسسات آموزشی و بخشهای رادیکال گروههای مذهبی هنوز هم به عنوان منابع استخدام برای گروه های تروریستی فرقهای جذاب هستند.
گرایشهای رادیکال در میان جوانان تحصیل کرده، از موسسات آموزشی دولتی و خصوصی این پتانسیل را دارند که خدمات خود را دراختیار جنبشهای تروریستی جهانی و همچنین گروههای تندرو و خشونت طلب محلی قرار دهند.
افراد خود رادیکال که توسط ایدئولوژیهای شبه نظامی تحت تاثیر قرار دادند، در این دسته قرار میگیرند.
بسیاری از این افراد به طور رسمی با گروههای تروریستی محلی یا بینالمللی وابسته نیستند.
حامیان گروههای تروریستی متعارف مانند «جماعت الدعوه» و «جیش محمد» همواره برای جنبشهای خشونت آمیز فوق العاده رادیکال القاعده در دسترس بودهاند.
درک کردن پویایی گروههای شبه نظامی مرسوم همیشه یک کار دشوار بوده است.
گروههای شبه نظامی مانند سندیکاهای جنایی عمل نمیکنند. این گروهها برای اهداف سیاسی و ایدئولوژیکی خاص مبارزه میکنند و نیاز به پشتیبانی عمومی برای حفظ فعالیتهای خود دارند.
بنابراین، این گروهها برای حفظ و گسترش پایه حمایت در بین مردم فعالیت میکنند.
گروههای شبه نظامی میتوانند تمرکز خود را به دور از رویکرد محور دشمن به یک رویکرد محور مشروط تغییر دهند.
این چیزی است که دولت در مبارزه با شبه نظامیان در مناطق قبایلی پاکستان در مورد وضعیت دقیق دشمن دچار سردرگمی شده بود.
از سوی دیگر، استراتژی ستیزه جویان به تکامل خود ادامه میدهد و استراتژی کلی آنها نیز ترکیبی از هر دو روشهای خشونت آمیز و سیاسی است.
چشم انداز نسلی شبه نظامیان میتواند کمک به بهبود احساس خطر باشد.
گروههای شبه نظامی متعارف مانند جماعت الدعوه به دنبال حفاظت از اهداف اولین نسل شبه نظامیانی هستند که تحت تاثیر فرهنگ جهادی سالهای 1980 الی 1990 میلادی بودهاند و البته گرایشات ناسیونالیستی خاصی نیز دارند.
نسل دوم پس از اجرای حملات 11 سپتامبر سال 2001 میلادی است که تحت تاثیر تغییر سناریوهای سیاسی جهانی و منطقه بارور شد. این نسل تحول آفرین شبه نظامیان بوده است.
هر چند که نسل سوم نیز محصول یک محیط سیاسی در حال تغییر است، یک تحول ایدئولوژیک را تجربه کرده است.
شبه نظامیان از نسل سوم تجربه چندانی از نسل اول و دوم نداشتهاند.
این شبه نظامیان دیدگاههای خود را به مرور زمان در میان تغییرات اجتماعی-مذهبی و در یک محیط سیاسی شکل دادند.
این نسل سوم احساس جاذبه بیشتری نسبت به گروههایی مانند داعش دارند که در گذشته به تحریک طالبان پاکستان، لشکرجهنگوی و یا دیگر گروههای معمولی وابسته بودهاند برای رسیدن به خودمختار تلاش میکنند که خود را در سطح ایدئولوژیک مطرح کنند.
هنگامی که چنین گروهی یک ایدئولوژی مستقل و خودمختار را دنبال میکند بنابراین بیشتر به گروههایی مانند داعش متمایل میشوند.
با توجه به این دیدگاه، اقدامات نسل سوم شبه نظامیان پاکستانی برای تغییر چشم انداز شبه نظامی در آینده این کشور نقش کلیدی دارد.
انتهای پیام/.