به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، زائر به زیارت میرود تا با اظهار محبت و شیدایی فریاد دلدادگی سر دهد و بر سر سفره مهمانی ولی خدا به حد و ظرفیتش تناول کند و بهرهمند شود از این خان بیپایان و فوج موج رحمت الهی، و اینجا همان نقطه صفر عاشقی است همان گذرگاه فرشتگان و مسیر اتصال زمین به آسمان، نقطه پرواز دلوجان زائرانی که بهقصد اظهار لطف و مهربانی به زیارت امام مهربانیها میآیند، میآیند تا در پرتو فضائلش هرچند برای ساعتی، زمینی بودن را فراموش کنند و طعم الهی بودن را به سوغات ببرند.
فضیلت و منزلت زیارت امام مهربانیها است که مشهدالرضا(ع) را قبلهگاه شیعیان و دلدادگان به اهلبیت(ع) کرده است.
آنچه میخوانید حاصل گفتوگوی ما با «حجتالاسلام مجتبی الهی خراسانی» معاون آموزشی دفتر تبلیغات اسلامی، پژوهشگر و استاد حوزه خراسان رضوی است که پیرامون منزلت زیارت امام رضا(ع) در پنجمین ویژه نامه شهادت امام رضا(ع) بیانشده است.
تسنیم: به منزلت زیارت حضرت رضا(ع) اشارهکنید و بفرمائید شرط پذیرش زیارت حضرت چیست؟
الهیخراسانی: مقام و درجه زیارت ثامنالحجج(ع) بسیار بالا است اما دست یافتن به بالاترین منزلت زیارت حضرت منوط شده به اینکه این زیارت «عارفاً بحقه» باشد.
روایتی از قول امام صادق(ع) سالها قبل از تولد حضرت رضا(ع) بیانشده که ایشان فرمودهاند: «نوه من در توس دفن میشود کسی که به زیارت او برود و عارفاً بحقه باشد در روز قیامت دست او را خواهم گرفت اگرچه اهل گناهان کبیره باشد» هرچند در اینجا معنای اهل گناهان کبیره آن است که فردی باشد که درصدد ترک گناه بوده اما موفق به این کار نشده است.
اینکه عارفاً بحقه معنایش چیست؟ میتوان گفت: اینکه بداند و اعتقاد داشته باشد آن حضرت امام و واجب الاطاعه است ضمن اینکه زیارت حضرت رضا(ع) یکسری آثار تکوینی برای هرکسی که به زیارت ایشان برود خواهد داشت.
پا گذاشتن در مکان مقدسی که محل رفتوآمد ملائک و دعای مؤمنان است و مانند چشمهای ساری است هر کسی وارد آن شود غیرممکن است که از این چشمه پاکی و صفا نگیرد. همانگونه که اشاره شد امام صادق(ع) وعدهای دادهاند که خیلی بالاتر از این سعادتهایی است که هرکسی ممکن است نصیبش شود.
آنگونه که میدانید گاهی کسانی خدمت حضرت رضا(ع) مشرف میشوند که حتی مسلمان نیستند اما حاجاتشان را از امام رئوف گرفتهاند حضرت نیز وعده بهشت و شفاعتی که سبب آمرزش گناهانش شود را دادهاند.
اما اینکه محب اهلبیت(ع) و امام رضا(ع) باشد این محبت رشته پیوند اینها با اهلبیت(ع) خواهد بود محبت سقف و کفی دارد کفش این است که با آنها دشمنی نکند و آنها را دوست داشته باشد با دشمنانشان دشمن باشد و با دوستانشان دوستی کند.
ولی درجه بالای محبت این است که خودمان را مطیع امام و اهلبیت(ع) بدانیم و امام را شخصیتی بدانیم که چون معصوم و منصوب از جانب پیامبر(ص) است لذا این بزرگان امام واجب الاطاعه هستند.
عاشقان واقعی باید بدانند که اهلبیت(ع) هم غریباند و هم شهید و شهید در اینجا به دو معنا است هم اینکه امام با ظلم زمانه شهید شده و به مرگ طبیعی از دنیا نرفته است کما اینکه در زیارت میگوئیم «آنقدر در راه خدا مجاهده کردید تا اینکه به شهادت رسیدید» و هم اینکه گواه بر امت هستند هم رفتار اهلبیت(ع) سیرهشان گواه بر حقانیت این راه است.
نمونههای عالی تربیتشده اسلام یک چنین تربیتشدگانی هستند که پس از گذشت قرنها بشریت مشتاق سیره و سلوک این بزرگان است.
هم اینکه شاهد بر امت هستند کسی که یک چنین اعتقادی نسبت به حضرت داشته باشد خداوند به او پاداش هفتاد شهید را عنایت میکند و این مسئله همان نکات عجیب و سرشار از فضیلت در زیارت امام رضا(ع) است.
تسنیم: نسبت زیارت امام رضا(ع) به دیگر ائمه چیست و چرا منزلت زیارت امام هشتم(ع) بالاتر از دیگر امامان معصوم بیانشده است؟
الهیخراسانی: تنها زیارتی که برابری میکند و بلکه در برخی از روایات بیش از زیارت امام حسین(ع) برایش فضیلت بیانشده زیارت امام رضا(ع) است.
اما دلیل اینکه فضیلت زیارت حضرت رضا(ع) تا این حد زیاد است یکی از دلایلش این است که ما تا قبل از امامت حضرت رضا(ع) انشعابات متعددی در بین شیعیان داشتهایم در زمان امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) بعضیها از خط امامت جدا شدند اما اگر کسی به امامت امام رضا(ع) معتقد شد دیگر انشعابی وجود ندارد.
اعتقاد به امامت امام رضا(ع) رمز و نماد اطاعت از مجموع 12 امام است لذا اعتقاد به امامت امام هشتم(ع) و زیارت با معرفت به حق آن حضرت ثواب زیادی دارد و دلیلش این است که کسی که زیارت امام رضا(ع) را پذیرفت در واقع تمامی 12 امام(ع) را پذیرفته است.
تسنیم: امام رضا(ع) در مکانهای خاصی به دیدار زائرانشان میروند این مکانها کجا است؟ آیا این امر مستند است؟
الهی خراسانی: روایات مربوط به فضیلت امام رضا(ع) متعدد است چنانچه از حضرت رضا (ع) نقل شده در صورتی که کسی به زیارت ما بیاید ما هم به دیدن او میرویم.
ما نیازمند به شفاعت هستیم و این نیاز در هنگام شدایدی است که پس از مرگ به وجود میآید و طبق احادیث موجود امام رضا (ع) در روز قیامت، هنگام عبور از صراط هنگام سنجش اعمال و هنگام گرفتن کارنامه اعمالمان به فریاد زیارت کنندگانشان خواهند رسید.
از حضرت صادق(ع) و امام کاظم(ع) حدیثی نقلشده که میفرمایند:«ما اول و آخر نداریم هرکدام ما را زیارت کنید پاداشهای عمومی برای زیارت کنندگان جاری میشود.»
از رسول خدا(ص) نیز حدیث موثقی است که ایشان میفرمایند: «هرکه من یا یکی از اهلبیتم را زیارت کند روز قیامت به سراغش میروم و از سختیهای روز قیامت نجاتش میدهم.»
این مسئله را هم به یاد داشته باشید که اهلبیت(ع) میگویند هر کسی نتواند به زیارت ما بیاید به زیارت دوستان ما برود ما آن را مانند زیارت خودمان حساب میکنیم و این مسئلهای است که نباید فراموش کنیم که به زیارت دوستان اهلبیت(ع) هم برویم.
تسنیم: در برخی از زیارتها میخوانیم به این مکان زیارتی آمدهام برای قرب به خدا، منظور از قرب در اینجا چیست و این قرب چگونه به وجود میآید؟
الهی خراسانی: مودت اهلبیت(ع) شرط اسلام تلقی شده است تمام مذاهب در این نکته متفقالقول هستند و همگان آن را قبول دارند؛ اظهار مودت به اهلبیت(ع) واجب است لذا این مسئلهای است که از طریق نزدیک شدن به اهلبیت(ع) ما خودمان را به الگوهای مجسم صفات الهی نزدیک و شبیه میکنیم.
بنابراین هر قدمی که برای ارتباط و اتصال بیشتر با اهلبیت(ع) از جمله زیارتشان برمیداریم مستقیماً در مسیر تقرب الهی گام برداشتهایم.
چون خود آنها نمونه کامل صفات الهی هستند ما لطف،کرم، رحمت و بسیاری از صفات زیبای خداوند را میتوانیم در وجود آنها بیابیم ضمن اینکه از طریق خواندن زیارتنامهها مجموعهای از معارف اهلبیت(ع) را دریافت میکنیم.
یعنی عقاید حقه را در تمامی زیارتنامهها تکرار و اقرار میکنیم به وحدانیت خداوند و همچنین بهدرستی راه رسول گرامی و بهدرستی مسیری که اهلبیت(ع) طی کردند و تأکید بر وظایف و شعائر دینی داشتند لذا کسی که به زیارت میرود همنفسش و روحش مرتبط میشود با اسما و صفات تام الهی و هم عملاً به لحاظ شناختی مجموعه معارفی را از طریق زیارتنامهها دریافت میکند که با توسل به خدا او را در مسیر قرب الهی پیش خواهد برد.
تسنیم: رابطه زیارت و دوری و ترک گناه چیست؟
الهی خراسانی: معمولاً یکی از عوامل گناه عوامل انگیزشی است یعنی انسان قلبش دچار یکسری غفلتها میشود و ظرفیت این قلب برای اینکه کار خیر انجام دهد کم و برای اینکه به سمت گناه برود، زیاد میشود.
لذا هر عملی که سبب پاک شدن قلب شود، ظرفیت انسان را از سمت گناه به سمت خیرات تغییر میدهد بنابراین زیارت اهلبیت(ع) که باعث میشود هم با توجه و التفاتی که به این اسوههای کامل داریم و هم به برکت دعایی که اهلبیت(ع) به سبب زیارت آنها برای ما خواهد داشت برای ما مایه تزکیه و تطهیر قلب است.
بنابراین اثر سلام فرشتگان و اهلبیت(ع) روی ما تطهیر قلبی است و از طریق خود زیارتنامهها نیز که مسیر خیرخواهی را گفتهاند مسیر ترک گناه را عملاً به ما نشان میدهند.
گفتوگو از رضا آرمانیان
انتهای پیام/