راهکارهایی برای داشتن آرامش روحی و روانی

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم ، انسان دارای معنویت با تکیه بر قدرت پروردگار و حکمت او، به آسانی دشواری‌ها، عوامل اندوه، نگرانی و اضطراب را کنترل می‌کند و در نتیجه از روان و جسمی سالم‌تر برخوردار است. در رهنمودهای اسلامی آموزه‌های فراوانی برای اصلاح شیوه زندگی و برخورداری از سلامت وجود دارد. آرامش، کلید طلایی سلامت جسم است. بیاییم راه رسیدن به آرامش را در کلام امیرالمومنین(ع) بیابیم:

داشتن هدف واقعی در زندگی

افرادی که نمی‌دانند برای چه زندگی می‌کنند و به دنبال هدف خاصی نبوده و زندگی پوچ و بی‌مفهومی دارند دچار تزلزل روحی می‌شوند. امام علی (ع) بر معنادار بودن زندگی تاکید کرده و می‌فرمایند: «چون مردمی باشید که بر آنها بانگ زدند و بیدار شدند و دانستند دنیا خانه جاویدان نیست و آن را با آخرت مبادله کردند. خدای سبحان شما را بیهوده نیافرید» (نهج البلاغه، خطبه63). خداوند در قرآن کریم، انسان را خلیفه و جانشین خود معرفی می‌نماید، یعنی انسان کامل را انسانی می‌داند که بتواند تا آنجا پیش برود که بین او و خدایش، کسی واسطه نباشد. بنابراین انسانی دارای روان سالم است که مومن باشد و مومن کسی است که اگر روانش گاهی دچار اختلال شود با یاد خدا و درک حضور او در زندگی اش و انجام فرامین الهی به ترمیم روان خویش اقدام نماید. توکل به معنی واگذار کردن امور به خداوند در کنار کار و تلاش, وسیله‌ای جهت کسب آرامش روحی و سلامت روانی است. توجه به این مطلب لازم است که اگر آموزه‌های دینی به درستی شناخته و اجرا نشوند نه تنها تاثیر مثبت نداشته بلکه تاثیر منفی خواهد داشت. دل با یاد خدا آرام می‌گیرد. حضرت علی (ع) در حکمت 138 نهج البلاغه می‌فرمایند: «و ادفعوا امواج البلاء بالدعاء»؛ امواج بلا و مشکلات و سختی‌ها را با دعا از خود دور می‌کنید. راز و نیاز علاوه بر اینکه غم و اندوه را زائل می‌کند، باعث اطمینان قلب و قدرت روحی می‌شود. کسی که خدا را بهتر بشناسد و تعهد او نسبت به دستورات خدا بیشتر باشد از سلامت روحی و روانی بیشتری برخوردار است. پس هر وقت انسان خدا را فراموش کرد، جهت خود را در نظام هستی گم کرده و وقتی بندگی و عبادت خدا را فراموش کرد، حتما به بندگی و عبادت غیر خدا افتاده و از اینجاست که اضطراب و تشویش‌ها به سراغش می‌آید.

توکل

توکل به معنی واگذار کردن امور به خداوند در کنار کار و تلاش، وسیله‌ای جهت کسب آرامش روحی و سلامت روانی است. توجه به این مطلب لازم است که اگر آموزه‌های دینی به درستی شناخته و اجرا نشوند نه تنها تاثیر مثبت نداشته بلکه تاثیر منفی خواهد داشت. توکل باید همراه با کار و تلاش باشد، یعنی آنکه انسان تلاش و کوشش خود را انجام دهد و به وظیفه خود عمل کند و پس از آن حصول نتیجه را به خدا واگذار نماید. مسلما اگر این صفت در انسان باشد، آرامش روانی نیز در کنار آن ایجاد می‌شود؛ زیرا او می‌داند که باید سعی و تلاش خود را انجام دهد و در حصول نتیجه بر خدا توکل کند. اکثر نارسایی‌های روحی و روانی که بشر به آن مبتلا است در اثر اضطراب‌ها و نگرانی‌هایی است که او برای کسب نتیجه از اقدامات خود دارد. اما انسانی که بر خدا توکل کرده است می‌داند که نتیجه با اراده خداوند ایجاد می‌شود و بنابراین از این جهت، روح و روان او دارای آرامش است. چنانکه امام خمینی(ره) نیز در جمله معروف خود می‌فرمایند: ما مامور به وظیفه‌ایم نه مامور به نتیجه. این‌چنین است که حضرت امیرالمومنین(ع) می‌فرمایند: من اراده اصلاح به مقدارى که در توان دارم نمودم و توفیق من تنها از ناحیه خداست و به او اعتماد مى کنم و به‌سوى او روى انابت مى آورم (نهج البلاغه، نامه 28).

صله رحم و اظهار محبت به مومنان

اظهار محبت مسلمانان به یکدیگر و گردهمایی و اتحاد صفوف از یک سو، موجب رشد عاطفه نوعدوستی در نفس و ترغیب انسان‌ها به ایثار و رعایت منافع مردم و به طور کلی، جامعه می‌شود و از سوی دیگر، موجبات تضعیف حالت‌های انفعالی نفرت و کینه توزی و انگیزه‌های ظلم و تجاوز و حب ذات و خودخواهی را فراهم می‌آورد. علت اصلی برخی از آسیب‌های روانی، سوءظن و بدگمانی، حسد و کینه توزی و یأس و ناامیدی‌هاست و همه این علل با برقراری روابط متقابل و محبت آمیز از بین رفته و روح و جان آدمی از ملال و اندوه و آسیب روانی نجات می‌یابد. امام علی(ع) می‌فرماید: با همسایگان خود خوش‌رفتاری کنید چرا که آنان مورد توصیه و سفارش پیامبر شما هستند. پیامبر(ص) همواره نسبت به همسایگان سفارش می‌فرمود، تا آنجا که ما گمان بردیم به زودی سهمیه‌ای از ارث برای آنان مقرر خواهد شد (نهج البلاغه، نامه 47) . مجالست با خویشاوندان، امنیت روانی و مادی فرد را تأمین می‌کند و احساس نیاز به محبت ورزیدن و مورد محبت واقع شدن را تأمین می‌نماید. انسان هر قدر هم ثروتمند باشد، از خویشاوندان خود بى نیاز نیست که از او با زبان و دست دفاع کنند. خویشاوندان انسان، بزرگ‌ترین گروهى هستند که از او حمایت مى کنند و اضطراب و ناراحتى او را مى زدایند. و در هنگام مصیبت‌ها نسبت به او، پرعاطفه‌ترین مردم مى باشند(نهج البلاغه). آن حضرت در جای دیگر می‌فرمایند: نیکی کردن به همسایگان، روزی فرد را افزایش می‌دهد و ساکنان تا چهل خانه از هر طرف، همسایه یکدیگر محسوب می‌شوند. اگر کسی با شکم سیر بخوابد و همسایه اش گرسنه باشد، مومن نیست. از سوی دیگر صله رحم موجب سلامت جسمانی و در نتیجه، طول عمر می‌شود. حضرت علی(ع) در خطبه 110 نهج البلاغه می‌فرمایند: ارتباط با خویشاوندان مرگ را به تاخیر می‌اندازد و عمر را طولانی می‌کند.

دل نبستن به دنیا و پرهیز از تکلف در زندگی

یکی از راه‌های کسب آرامش و رسیدن به سلامت جسمی و روحی دل نسپردن به این دنیای فانی است. امیرمومنان علی(ع) فرمود: ‌ای مردم زندگی دنیا گیاه خشک شده و درهم کوبیده است که تولید وبا می‌کند. بنابراین از چراگاه آن دوری جویید، زیرا دل کندن از آن راحت‌تر است از اینکه در آن اقامت کنید و در آن آرامش یابید. روزی اندک آن پاکیزه‌تر از ثروت زیاد و جمع شده آن است. کسی که ثروت دنیا را جمع می‌کند گرفتار فقر و نداری می‌شود و کسی که از دنیا احساس بی‌نیازی می‌کند به آسایش می‌رسد و هر که مقهور زینت و زیبایی دنیا شود از دیدن واقعیت‌ها کور و نابینا می‌گردد و آنکه حرص شدید به دنیا را شعار خویش قرار دهد، دنیا دلش را از غم و غصه پُر کند و آن غم و غصه‌ها همواره در مرکز اصلی قلبش در انقلاب و اضطراب است، گرفتار فکری که او را سرگرم می‌کند و فکری که او را اندوهناک می‌سازد و این ادامه دارد تا آنجایی که راه نفس کشیدن او گرفته شود و در خانه قبر جای گیرد. این در حالی است که رگ‌هایش بریده شده و فانی شدنش برای پروردگار آسان و وارد کردن او در قبر برای برادران و دوستانش نیز آسان است. آری مرد مومن به دنیا با دیده عبرت نگاه می‌کند... (نهج البلاغه، حکمت 367).

انسان دارای معنویت با تکیه بر قدرت پروردگار و حکمت او، به آسانی دشواری‌ها، عوامل اندوه، نگرانی و اضطراب را کنترل می‌کند و در نتیجه از روان و جسمی سالم‌تر برخوردار است.

منبع:آرمان

انتهای پیام/