میانگین ۷۰ درصدی اشغال هتلهای مشهد در ایام نوروز/ هتلداری مشهد با استانداردهای روز دنیا فاصله دارد
رئیس اتحادیه هتلداران خراسان رضوی گفت: امسال میانگین اشغال هتلها برای ایام عید نوروز در مشهد مقدس کمتر از ۷۰ درصد بوده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، هتلداری و بخش اقامت یکی از حوزههای مهم در تقویت گردشگری است که مشهد مقدس در این مقوله ظرفیت بسیار زیادی دارد، وجود بیش از 200 هتل در این شهر و در دست بودن ساخت بیش از 200 هتل دیگر نشان از اهمیت این حوزه دارد.
همچنین بیشتر سبد هزینه فردی که به سفر میرود شامل اسکان میشود که خود این موضوع نیز اهمیت حوزههای اقامتی در مشهد مقدس را افزایش میدهد؛ از این رو گفتوگویی با محمد قانعی رئیس اتحادیه هتلداران خراسان رضوی داشتهایم که مشروح آن را در زیر میخوانید.
مهمترین موضوعات مطرح شده در گفتوگوی رئیس اتحادیه هتلداران خراسان رضوی با خبرنگار تسنیم خراسان رضوی به شرح زیر است:
در وضعیت عادی چیزی حدود 50 هزار نفر ظرفیت هتلهای شهر مشهد مقدس است که امکان افزایش آن به 75 هزار نفر برای اوضاع بحرانی وجود دارد.
با توجه به مهار تورم و وضعیت اقتصادی موجود و رکود افزایش امسال افزایش نرخی برای خدمات هتلهای مشهد در نظر گرفته نشده است.
میانگین سنی هتلها در مشهد مقدس کمتر از 6 سال است.
در مجموع حدود 150 هزار میلیارد تومان در بخش هتلداری مشهد مقدس سرمایه گذاری شده است.
امسال میانگین اشغال هتلها برای ایام عید نوروز در مشهد مقدس کمتر از 70 درصد بوده است.
گردشگری در مشهد مقدس تک محصولی است که باید آن را به ابعاد دیگر این صنعت نیز تسری داد به عنوان مثال زیرساختهای مناسبی در بخش گردشگری طبیعت، سلامت، سیاحتی و دیگر مواردی از این دست در مشهد مقدس وجود دارد که باید تقویت آنها در دستور کار قرار بگیرد.
هم اکنون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی دچار یک سری امور روزمره شده که از برنامه ریزی، سیاست گذاری و اقدامات کلان در حوزه گردشگری استان غافل شده است.
برنامه ریزی برای علاقهمندی قشر جوان به ماندگاری در مشهد مقدس یکی از الزامات تقویت گردشگری در این شهر است.
صنعت هتلداری در مشهد مقدس از استانداردهای روز دنیا فاصله دارد.
تعلق مالیات بر ارزش افزوده به صنف هتلداران با سیاستهای این بخش برای افزایش رفاه حال مسافر مغایرت دارد.
ورود آموزش و پرورش به امر اسکان زائران نوعی دخالت در امر واحدهای اقامتی بوده و درست به مثابه این است که یک هتل واحد خود را تبدیل به مدرسه کند.
سال گذشته بیش از 10 هزار کلاس درس در مشهد مقدس برای امر اسکان در نظر گرفته شده بود.
تسنیم: جناب قانعی به عنوان سوال نخست، اطلاعاتی در مورد وضعیت صنف هتلداران و مهمترین مسائل و دغدغههای این صنف در خراسان رضوی ارائه کنید.
قانعی: اتحادیه هتلداران خراسان رضوی براساس قانون نظام صنفی شکل گرفته و براساس شرح وظایفی که قانون برای آنها تعیین کرده، کنترل خدمات و کیفیت، نظارت بر اقدامات از جمله اموری است که باید توسط این تشکیلات به انجام برسد و در مورد این صنف بخش نرخگذاری اهمیت بسیار زیادی دارد.
ساخت و ساز هتل در مشهد مقدس طی 10 سال اخیر، 2.5 برابر شده و 130 هتل در همین بازه به تعداد آنها اضافه شده، هم اکنون 200 هتل در خراسان رضوی دایر است که از این تعداد، 12 هتل در سایر شهرهای استان بوده و شامل 2 درصد ظرفیت اقامت خراسان رضوی میشود.
به تناسب نیازهایی که زائران در مشهد دارند، خدمات رسانی هتلها در مشهد مقدس در رتبههای یک تا 5 ستاره تقسیم شده که بیشترین تعداد آنها را هتل 3 ستاره و پس از آن هتلهای 2 و یک ستاره هستند و کمترین تعداد هتلها در شهر مشهد دارای رتبههای 4 و 5 ستاره هستند.
در وضعیت عادی چیزی حدود 50 هزار نفر ظرفیت هتلهای مشهد است که امکان افزایش آن به 75 هزار نفر برای اوضاع بحرانی وجود دارد.
با توجه به وضعیت موجود پیش بینی شده که بازرسیهایی در 4 شکل دورهای، موردی، سرزده و غیرمحسوس در این اتحادیه به انجام برسد که نتایج آن در جمع بندی شده و اقدامات لازم برای پیگیری تخلفات صورت میگیرد.
تسنیم: رسیدگی به شکایات نیز گویا در هتلهای مشهد به طرز خاصی صورت میگیرد...
قانعی: بله، برای رسیدگی به شکایات در هتلهای مشهد مدل ویژهای اجرا میشود، اعتقاد بر این است مسافری که برای 2 یا 3 روز به مشهد مقدس سفر میکند رسیدگی به مشکلاتش در مورد اسکان باید ظرف مدت کوتاهی انجام شود لذا شکایات واصله بلافاصله در کمتر از 15 دقیقه رسیدگی شده و اجازه ابطال وقت زائر داده نمیشود.
تسنیم: در ایام نوروز افزایش قیمت خاصی در هتلهای مشهد صورت گرفت؟
قانعی: امسال با توجه به اینکه تورم تا حدودی مهار شده و علاوه بر این وجود مسائل اقتصادی و موضوعات مربوط به رکود در بخش نرخگذاری هتلها به ویژه برای ایام نوروز افزایشی در نظر گرفته نشده و مضاف بر این برای هفته دوم ایام نوروز نیز حدود 20 درصد تخفیف در نظر گرفته شد.
باید در نظر داشت که مشهد مقدس تقریبا تنها شهری است که در آن موضوع استانداردسازی هتلها با جدیت بسیار زیادی پیگیری میشود و همه هتلها در حال طی فرآیند استانداردسازی واحدهای اقامتی خود هستند این در حالی است که در این شهر میانگین سنی هتلها زیر 6 سال بوده که در سایر شهرها این شاخص به بالای 25 سال رسیده است.
کیفیت خدماتی که در بخش هتلداری در مشهد مقدس به افراد ارائه میشود بسیار بالاتر از سایر شهرها است به گونهای که میتوان گفت که خدمات هتل 3 ستاره در مشهد با هتلی 4 ستاره در تهران برابری میکند و این در حالی است که نرخ هتلهای این شهر در مقایسه با سایر شهرهای کشور 30 درصد کمتر است.
همچنین باید گفت که در بخش هتلداری مشهد مقدس به مقوله آموزش با دیدی بسیار جدی نگاه شده که در مقایسه با سایر شهرهای کشور مشهد در این عرصه پیشتاز است.
تسنیم: میزان سرمایه گذاری که در حوزه هتلداری در مشهد مقدس انجام شده چقدر است؟
قانعی: به طور متوسط در هر هتل شهر مشهد حدود 75 میلیارد تومان سرمایه گذاری شده که البته برخی از هتلها بیش از 1500 میلیارد تومان سرمایه گذاری داشتهاند که در مجموع حدود 150 هزار ملیارد تومان در این بخش سرمایه گذاری شده است.
تسنیم: از دیدگاه شما چه میزان از موضوع ماندگاری زائر در مشهد مقدس به خدماتی که افراد از واحدهای اقامتی دارند باز میگردد و در این حوزه اقدامات شما چه بوده است؟
قانعی: هم اکنون در بخش اسکان در مشهد مقدس هیچ مشکلی وجود ندارد و در همین امسال میانگین اشغال هتلها برای ایام عید نوروز کمتر از 70 درصد بوده که این میزان در کل سال 94 به کمتر از 50 درصد و حدود 48 درصد کاهش پیدا میکند و علاوه بر این 200 هتل دیگر در دست ساخت داریم که همانطور که در بالا گفته شد کیفیت مناسبی در ارائه خدمات دارند.
تسنیم: رکود موجود چه تأثیری بر وضعیت بخش هتلداری در مشهد مقدس داشته است؟
قانعی: تأثیر آن بسیار چشمگیر است در واقع در ایامی مانند عید نوروز باید تمام ظرفیت هتلها اشغال شود اما شاهد این بودیم که این اتفاق نیفتاد که بخش زیادی از آن به علت رکود و وضعیت اقتصادی مردم است.
همچنین مشکلات مالی موجود در دولت نیز سبب شده که خدمات دهی بخش رفاهی نهادهای دولتی کاهش یافته و در نتیجه سفرهایی که این بخشها برای کارمندان خود در نظر میگیرند نیز کاهش داشته باشد که به همین علت بخشی از ظرفیت هتلها که معمولا به این بخش اختصاص مییافت خالی از اشغال باقی مانده است.
میانگین هزینه کرد هر فرد در شهر مشهد در طول یک روز برای سال 94 حدود 115 هزار تومان بوده که برای حدود 30 میلیون نفر با 2.5 تا 3 روز اقامت مجموع بسیار قابل توجه است که باید به نوع گردش آن توجه ویژه داشت تا بتوان بای ارتقا اقتصاد این شهر اقداماتی را ساماندهی کرد.
تسنیم: یکی از مشکلاتی که در بخش گردشگری شهر مشهد ذکر میشود این است که زائران بارگاه حضرت ثامن الحجج بیشتر به قصد زیارت وارد این شهر شده و هزینههای آنها در بخشهای دیگر گردشگری بسیار پایین است و علاوه بر اینکه تعداد زیادی از این افراد را طبقههای متوسط اجتماع تشکیل میدهند که گردش مالی آنها در حد بسیار پایینی است این موضوع را چگونه تحلیل میکنید؟
قانعی: در یک تحلیل معنوی باید گفت بیشتر افرادی که وارد شهر مشهد مقدس میشوند در واقع افرادی هستند که قصد دارند از امام مهربانیها به تعبیری عامیانه چیزی دریافت کرده و مشکلات خود را به این شهر میآورند و تعداد زیادی از این جامعه از اقشار متوسط به پایین هستند که نمیتوان از آنها انتظار داشت هزینه زیادی را برای سفر به مشهد اختصاص دهند.
در بخش هتلداری ظرفیت به تناسب افراد تقسیم شده و همانطور گفته شد بیشترین تعداد هتلها رتبه 3 ستاره داشته و کمترین آنها 4 و یا 5 ستاره هستند در شهر مشهد 24 هتل 4 ستاره و 7 هتل 5 ستاره دایر هستند که به افراد مختلف ارائه خدمات میکنند این در حالی است که تعداد هتل آپارتمانها و مهمانسراها بسیار بیشتر از تعداد هتلها است که معمولا خدمات آنها در سطح متوسطتری است.
هتلهای 4 یا 5 ستاره در مشهد مقدس معمولاً اشغال کمتری نسبت به سایر هتلها دارند و اکثر آنها به صورت متوسط کمتر از 50 درصد ظرفیت خود مهمان پذیرش میکنند که در این بخش نیاز به فرهنگ سازی وجود دارد به این معنی که باید تبلیغاتی انجام شود تا این باور را در افرادی که میتوانند برای گردش مالی زائران مؤثرتر باشند علاوه بر خیل زیاد عاشقان امام رضا (ع) از خدمات مورد نیاز خود به ویژه در بخش اسکان بهرهمند شوند.
علاوه بر این تعداد زیادی که به شهرهایی از جمله اصفهان، کیش و یا مناطق شمالی کشور سفر میکنند چون برای تفریح به آنجا سفر میکنند آمادگی بیشتری برای هزینه بالاتر دارند که این وضعیت در مشهد وجود ندارد در واقع قصد اصلی افرادی که به مشهد سفر میکنند تنها زیارت است، در حالیکه این شهر ظرفیت زیادی برای جذب گردشگر در بخشهای دیگر را هم دارد.
در واقع باید در نظر داشت که عمده خدمات شهر مشهد بر مبنای زیارت شکل گرفته و به شاخصههای دیگر آن توجهی نشده است به عبارت دیگر گردشگری در مشهد مقدس تک محصولی است که باید آن را به ابعاد دیگر این صنعت نیز تسری داد به عنوان مثال زیرساختهای مناسبی در بخش گردشگری طبیعت، سلامت، سیاحتی و دیگر مواردی از این دست در مشهد مقدس وجود دارد که باید تقویت آنها در دستور کار قرار بگیرد.
تسنیم: به تقویت حوزه گردشگری سلامت اشاره داشتید آیا با مراکز مربوط به این بخش تعاملاتی داشتهاید؟
قانعی: در کارگروه گردشگری سلامت استان اتحادیه هتلداران نیز عضو بوده و با مراجع آن در ارتباط است اما باید در نظر داشت که متولی اصلی این بخش اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی است که باید برای این موارد بسترسازی و فرهنگ سازی لازم را داشته باشد و شبکهای ایجاد کند که در ادامه بخش خصوصی بتواند فعالیتهای خود را در این بخش شکل دهد.
متأسفانه هم اکنون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی دچار یک سری امور روزمره شده که از برنامه ریزی، سیاست گذاری و اقدامات کلان در حوزه گردشگری استان غافل شده است.
اعتقاد بنده بر این است که این نهاد باید امور را به بخش خصوصی واگذار کند و تنها در بخش نظارت و سیاست گذاری در حد کلان اقداماتی انجام دهد تا بتوان اقدامات بهتری را در بخش گردشگری به ویژه در شهر مشهد مقدس صورت داد.
در کنار این موضوع در مشهد به لحاظ وضعیت حاکم بسیاری از ظرفیتهای موجود بلا استفاده مانده در نظر بگیرید که تعداد زیادی از آمفی تئاترهای هتلهای این شهر در بیشتر ایام سال خالی بوده و از آنها بهره برداری نمیشود که میتوان از امکانات آنها به خوبی برای موضوعات فرهنگی استفاده کرد به عنوان مثال با برپایی تئاترهای مناسب و یا موسیقیهای محلی علاوه بر اینکه برای اعتلا و شناساندن فرهنگ خراسانی به زائران اقداماتی انجام میشود میتوان جذابیت این شهر را برای زائران در راستای افزایش ماندگاری آنها بالا برد.
به بیان واضح باید اقداماتی در این شهر صورت گیرد تا قشر جوان را به ماندگاری در مشهد مقدس با استفاده از تمام ظرفیتهای موجود علاقهمند کرد و این باور را در آحاد جامعه ایرانی نهادینه کرد که در این شهر علاوه بر زیارت که هدف اصلی از سفر به مشهد است میتوانند از خدمات فرهنگی، تفریحی و سیاحتی نیز استفاده کنند.
در جلساتی که به کرات با مسئولان سازمانهای گردشگری جهانی نیز برگزار شده موضوع تک بعدی بودن مقوله گردشگری در مشهد مقدس به عنوان یک آسیب شناسایی شده و میتوان با تقویت بخشهای دیگر از جمله گردشگری تجارت و اقتصادی، سلامت و دیگر مواردی که در بالا ذکر شد میتوان این آسیب را برطرف کرد.
تعداد زیادی از شهرهای کشورهای پیشرفته و یا حتی در داخل کشور تبلیغات زیادی برای جذب گردشگر و توسعه آن انجام میدهند که در مشهد مقدس این مشکل در واقع حل شده بوده و به لطف بارگاه منور رضوی عده زیادی از زائران به این شهر سرازیر میشوند که متأسفانه از این نعمت به درستی بهرهبرداری نمیشود در حالیکه این عده کثیر میتوانند به اقتصاد مردم این خطه بسیار کمک کرده و بسیاری از مشکلات موجود در این بخش را رفع کنند.
تسنیم: اقداماتی که در اتحادیه هتلداران خراسان رضوی برای افزایش سفر به مشهد و میزان ماندگاری زائران در حال انجام است چه هستند؟
قانعی: یکی از این اقدامات اجرای طرح مبدأ به مبدأ است که در آن سعی شده برای مهمانان برنامه ریزی شود تا آنها را از شهر خود به مشهد آورده و دوباره بازگردانند.همچنین برنامه ریزیهایی برای افزایش تورهای گروهی به مشهد نیز در دست انجام است که بتوان میزان سفر و ماندگاری افراد در مشهد را افزایش داد.
تسنیم: از میزان سرمایه گذاری در بخش هتلداری مشهد مقدس چه مقدار آن مربوط به افراد خارجی است؟
قانعی: به طور مستقیم سرمایه گذاری خارجی در این بخش وجود ندارد در واقع به جز چند مورد بسیار محدود که از سابق بر این به صورت سنتی سرمایه گذار خارجی جذب این حوزه شده ورود زیادی در این بخش وجود نداشته است.
تسنیم: به نظر شما ظرفیت این بخش برای ورود سرمایه گذار خارجی به چه میزان است؟
قانعی: اخیراً تعدادی از برندهای معروف هتلداری در دنیا به سمت مشهد گرایش داشتهاند اما این تعداد در دست بررسی و مذاکره هستند و باید دید فعالیتهای این بخش تا چه حد قابلیت اجرایی شدن دارد. اما باید در نظر گرفت که قطعا صنعت هتلداری در مشهد مقدس از استانداردهای روز دنیا فاصله دارد و همانگونه که ورود فناوریهای روز دنیا در صنایعی از جمله خودروسازی میتواند بسیار مؤثر باشد در این بخش نز تأثیر زیادی به همراه دارد باید قبول کرد که در چندین سال اخیر بخش هتلداری در مشهد مقدس از استانداردهای روز دنیا فاصله گرفته و ورود توریست خارجی نیز در این شهر محدود بوده و در این زمینه هنوز جای کار بسیار زیادی وجود دارد که باید به آن اهتمام داشت.
تسنیم: برای تأسیس رشته هتلداری در دانشگاههای خراسان رضوی چه اقدامی انجام شده است؟
قانعی: اخیراً چند برند هتلداری برای موضوع آموزش نیز ورود پیدا کرده و این افراد شروع به مطالعه برای توسعه صنعت گردشگری در ایران و به ویژه شهر مشهد داشتهاند که امید میرود به زودی اقدامات آموزشی خود را آغاز کنند.رشته هتلداری نیز در برخی از دانشگاههای شهر مشهد تدریس میشود اما آموزشهای آنها بهروز نبوده و باید با دانش روز دنیا تطابق داده شوند.
تسنیم: وضعیت پرداخت مالیات بر ارزش افزوده در صنف شما به چه صورت است و چه مشکلاتی در این حوزه برای هتلداران در خراسان رضوی وجود دارد؟
قانعی: اعضای صنف هتلداران جزو نخستین گروههای مشاغل بودند که مکلف به پرداخت این وجه به دولت شدند و تلاشهای زیادی شد که با توجه به خدماتی بودن این صنف این نوع از مالیات به صاحبان واحدهای اقامتی تعلق نگیرد در واقع تعلق مالیات بر ارزش افزوده به هتلداران با سیاستهای در نظر گرفته شده که به این بخش بین 50 تا 100 درصد معافیت مالیاتی برای افزایش رفاه گردشگر تعلق میگیرد منافات دارد.
در همین راستا اتحادیه هتلداران کشوری در این بخش ورود داشته و موضوع آن در دست اقدام و بررسی است.
تسنیم: موضوعاتی در مورد مشکلات هتلداران در بخش وجوه اشتراکات و عوارض شهرداری بیان شده لطفا در مورد آنها قدری توضیح دهید.
قانعی: شهرداری برای اخذ عوارض از هتلدارن در شهر مشهد مقدس به راههای مختلفی متوسل شده نخستین مشکل در مورد عوارض برای تابلوهای نصب شده بر سردر هتلها بود؛ طبق آیین نامه معماری و ساخت هتل در اداره گردشگری هتلداران ملزم به این هستند که با توجه به درجه بندی هتل خود تابلوی مناسب داشته باشند که برخی از اوقات هزینه دریافت شده توسط شهرداری برای نصب این تابلوها به حدود 400 میلیون تومان در سال میرسید که این مشکل از طریق دیوان عدالت اداری پیگیری و این مصوبه ابطال شده است.
اخیراً نیز مشکلاتی با شهرداری در حوزه حمل و دفع پسماند به وجود آمده که هزینه آن افزایش پیدا کرده علاوه بر این شهرداری عوارض کسب و پیشه را برای هتلداران مطرح کرده که همه اینها در کنار هم هزینه صاحبان آنها را افزایش داده و در نتیجه زائر آسیب میبیند.
تسنیم: در مورد موضوع خانه مسافرها و مشکلاتی را که در شهر مشهد مقدس ایجاد کردهاند توضیحاتی ارائه دهید همچنین ورود نهادهایی از جمله آموزش و پرورش به امر اسکان را چگونه تحلیل میکنید؟
قانعی: خانه مسافر بر اساس یک نوع نیاز در سالهای گذشته شکل گرفته است زمانی در مشهد مقدس با مشکل کمبود محل اقامت برای زائران مواجه بودیم که در آن موقعیت برای اسکان افراد از خانه مسافرها استفاده میشد اما پس از آن دوران رونق هتلسازی به وجود آمده و این نیاز برطرف شد اما عدهای همچنان از موقعیت استفاده کرده و واحدهای آپارتمانی مسکونی خود را به شکل خانه مسافر درآوردند در مشهد نیز این موضوع با جدیت بخشهای مختلف مورد مخالفت قرار گرفت اما سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هنوز هنوز به وجود آنها اصرار دارد.
این دسته از واحدها علاوه بر اینکه وجوهات قانونی از جمله بیمه، مالیات و دیگر مواردی از این دست را پرداخت نمیکنند استانداردها و نظارتهای لازم بر آنها اعمال نشده و بسیاری از موارد مهم از جمله موضوعات مربوط به عفت عمومی و بهداشت در آنها قابل کنترل نیست.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سطح کشوری در حال مطالعه است که کدام شهرها به این خانه مسافرها نیاز دارند که در مشهد اعلام بینیازی از حضور آنها شده است امید میرود در پی این اقدام مشهد از فعالیت آنها مستثنی شود. همچنین فعالیت آموزش و پرورش به امر اسکان زائران بسیار رشد پیدا کرده هم اکنون این نهاد کلاسهای مدارس را تجهیز کرده و در آنها یخچال، تلویزیون، اجاق گاز و دیگر لوازم را قرار داده و بابت هر کلاس بین هر شب 15 هزار تومان تا 80 هزار تومان از مردم وجه دریافت میکند که در واقع این اقدام نوعی دخالت در امر واحدهای اقامتی است و درست به مثابه این است که یک هتل واحد خود را تبدیل به مدرسه کند.
سال گذشته بیش از 10 هزار کلاس درس در مشهد مقدس برای امر اسکان در نظر گرفته شده بود که واقعا نیازی به آنها در این شهر وجود ندارد و تنها سبب از بین رفتن اشغال واحدهایی میشود که برای آنها سرمایه گذاری سنگین شده است.
گفتوگو از شهرزاد حسینی
انتهای پیام/