به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، نشریه والاستریتژورنال در مطلبی به قلم آرون میلر درباره تأثیرات برجام بر وضعیت منطقه آسیای غربی نوشت: قصد دولت اوباما برای آهسته کردن حرکت ایران در مسیر دستیابی به تسلیحات هستهای – حداقل به صورت موقت – کارساز بود، ولی ناتوانی یا عدم تمایل آمریکا برای نظارت بر فعالیتهای ایران برای نفوذ در منطقه باعث خشم متحدان سنتی واشنگتن شده و به ملتهای منطقه بهانهای را برای بیاعتمادی به انگیزههای آمریکا بخشیده است.
چگونه ایران و توافق هستهای به نگرشهای منفی درباره آمریکا دامن میزنند؟
دسیسهچینیها در خاورمیانه رونق گرفته و منطق و عقلانیت در آن رنگ باخته است. امروزه، از جمله قدرتمندترین ایدهها در منطقه این است که واشنگتن به توانمند شدن ایران کمک کرده و صفی را در برابر دیگر کشورهای منطقه تشکیل داده است.
البته عامل اصلی در این میان تغیر موضع واشنگتن در قبال تهران است. توافق بر سر برنامه هستهای ایران که چارچوب آزمایشی آن سال گذشته در همین ماه اعلام شد، رنجش شدید متحدان سنتی آمریکا مانند اسرائیل و عربستان سعودی را به دنبال داشته است که مشاهده میکنند یک دهه سیاست مقابله با ایران جای خود را به انعطافپذیری داده است.
ولی سیاستهای آمریکا در عراق و سوریه به اختلاف تاریخی میان ایران و کشورهای رقیبش دامن زد و مدتها پیش از توافق هستهای، به اعتبار آمریکا لطمه وارد ساخت. حمایتهای آمریکا از نخست وزیر نوری مالکی در عراق به رغم سیاستهایش و گسترش نفوذ نیروهای داوطلب مردمی مسلح هوادار ایران در این کشور برای سالها ادامه داشت. سیاست دولت اوباما در قبال سوریه نیز با کوتاهی در اجرای «خط قرمز» رئیس جمهوری باراک اوباما درباره استفاده بشار اسد از تسلیحات شیمیایی، درخواستهای ظاهری از وی برای ترک قدرت، عطف توجه بر ضربه زدن به اعضای داعش و نه نیروهای رژیم اسد و فرایند دیپلماتیک در ژنو که منجر به پذیرش بینالمللی اسد نه به عنوان بخشی از مشکل در سوریه بلکه بخشی از راه حل در آن شد، در مصائب مردم این کشور نقش داشته است.
عربستان سعودی و دیگر کشورهای متحد آن در منطقه را شاید بتوان برای این تفکر بخشید که واشنگتن، ایران را نه فقط بخشی از مشکل بلکه بخشی از راه حل میداند. هرگونه توافق برای پایان دادن به مناقشه سوریه به حمایت روسیه و ایران – متحدان کلیدی اسد در منطقه – نیاز خواهد داشت. افزایش نفوذ ایران در لبنان، سوریه، عراق و یمن، دیگر کشورهای منطقه را متقاعد ساخته است که آمریکا نمیخواهد یا قادر نیست این کشور را متوقف سازد.
جای شگفتی نیست که ایران در استفاده از این اختلافات برای لطمه زدن به اعتبار آمریکا امتیازاتی را مشاهده کرده است. یک اقدام در این راستا ایجاد این برداشت بوده است که واشنگتن از داعش برای توسعه نفوذ خود در منطقه استفاده میکند. نیروهای داوطلب مردمی هوادار ایران گزارش دادهاند که شاهد پرتاب محمولههای سلاح از طریق هواپیماهای آمریکایی برای داعش در عراق بودهاند. اگرچه آمریکا این داستان را با عنوان «بسیار مضحک» رد کرد، ولی تاثیرات آنها در منطقهای که دارای ذهنیت دسیسه چینی است، برجای مانده است. به موجب نظر سنجی انجام شده در ماه دسامبر، اکثر مردم عراق و سوریه معتقدند آمریکا داعش را به وجود آورد و نیروهای مورد حمایت آمریکا که مشغول مبارزه با داعش هستند به اندازه اعضای داعش، شرارت دارند. آیتالله علی خامنهای- رهبر ایران، آمریکا را به تشکیل و حمایت از داعش متهم کرده و تشکیلات نظامی ایران نیز به تقویت این برداشت کمک کرده است: خبرگزاری رسمی فارس در اوایل ماه ژوئن ٢٠١٤ به نقل از ژنرال حسن فیروز آبادی – رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح ایران - گزارش داد که داعش «جنبشی آمریکایی اسرائیلی برای ایجاد مرزهای امن برای صهیونیستها در برابر نیروهای مقاومت در منطقه است».
و در نهایت اینکه، اگرچه ایران نگران داعش است، ولی تهران از تهدیدات اعمال شده از سوی نیروهای تروریستی برای تضعیف سیاستهای آمریکا در منطقه استفاده میکند. ایران حمایت خود از نیروهای داوطلب مردمی را در عراق افزیش داده، بشار اسد را در سوریه تقویت کرده است و او را بر تسلط داعش بر آن کشور ترجیح میدهد و با اشاره به خطر تروریستها در منطقه و اروپا توجه جامعه بینالمللی را از سیاستهای اسد منحرف ساخته است.
قصد دولت اوباما برای آهسته کردن حرکت ایران در مسیر دستیابی به تسلیحات هستهای – حداقل به صورت موقت – کارساز بوده ولی ناتوانی یا عدم تمایل آمریکا برای نظارت بر فعالیتهای ایران برای نفوذ در منطقه باعث خشم متحدان سنتی شده و به ملتهای منطقه بهانهای را برای بیاعتماد شدن به انگیزههای آمریکا بخشیده است. شیوهای که ایران با آن داعش را به بازی گرفته است تنها باعث وخامت اوضاع میشود.
انتهای پیام/