به گزارش خبرنگار بخش کشاورزی خبرگزاری تسنیم، اداره هواشناسی کشاورزی سازمان هواشناسی کشور توصیههایی 7 روزه خود را به کشاورزان مناطق مختلف کشور برای روزهای 24 تا 29 خرداد ماه به شرح زیر ارائه داد:
استان های آذربایجان های شرقی و غربی، اردبیل و زنجان:
باغبانی:
- احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی در روز های دو شنبه و سه شنبه به دلیل وزش باد و در روز های پنج شنبه و جمعه به دلیل بارش پراکنده
- تهویه و تنظیم دما و رطوبت گلخانه ها، سالن های پرورش قارچ و انبارها
انجام هرس سبز در باغات انگور، دانه دار و هسته دار
- اجرای عملیات داشت از جمله مدیریت تغذیه، مدیریت آبیاری، کنترل عوامل زیان آور در باغات میوه
- مدیریت آبیاری در باغات میوه برای مقابله با خسارت های ناشی از تنش ها و استرس های رطوبتی
- تغذیه بهینه باغات میوه با استفاده از کود های پر مصرف و ریز مغذی
مبارزه با علف های هرز مزارع پیاز، سبزی، صیفی و جالیز
- مبارزه با کرم طوقه بر در مزارع صیفی و جالیز
- ردیابی و کنترل تریپس در مزارع پیاز
- مبارزه با سفیدک سطحی در باغات
- مبارزه با بیماری لب شتری در باغات هسته دار
- مبارزه با بیماری لکه سیاه در باغات سیب
- ردیابی و کنترل زنجیره مو در باغات انگور
- شروع مبارزه تلفیقی با کرم گلوگاه انار در طارم زنجان
تغذیه درختان زیتون با کود اوره در طارم زنجان
زراعی:
-مدیریت آبیاری در زراعتهای گندم و جو برای مقابله با تنش های رطوبتی از جمله باد زدگی
-تغذیه بهینه زراعت های بهاره با استفاده از کودهای پتاسه برای افزایش مقاومت گیاهان به شرایط خشکی
-اجرای عملیات وجین (مبارزه مکانیکی با علفهای هرز) در زراعت های چغندر قند، ذرت، یپاز و سیب زمینی
-ادامه عملیات کاشت ذرت علوفه ای و سورگوم
-شروع عملیات برداشت جو دیم
-شروع مبارزه با پوره سن غلات در مزارع آبی
-مبارزه با پوره های سن غلات در مزارع گندم و جو دیم
-اجرای عملیات حفظ رطوبت در اراضی آیش دیم با استفاده از گاو آهن پنجه غازی
دام داری:
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت در مرغداری ها و دامداری ها
استان های کرمانشاه، کردستان، همدان، لرستان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویر احمد:
باغبانی:
-احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی در شمال کردستان در روز های جمعه و سه شنبه به دلیل وزش باد و در سایر استان ها از روز سه شنبه تا چمعه به دلیل وزش باد
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت گلخانه ها، سالن های پرورش قارچ و انبارها
مبارزه به موقع با کنه های نباتی در باغات میوه با توجه به وجود گردوغبار واثرات آن بر روی درختان
-مبارزه به موقع با کنه های نباتی در باغات میوه
-مرحله دوم مبارزه با کرم سیب
-مرحله دوم مبارزه با بیماری سفیدک مو در تاکستان ها
-مه پاشی توسط نوغان داران برای خنک نگه داشتن محیط
-مبارزه مکانیکی با علف هرز عروسک پشت پرده در مزارع سیب زمینی و گوجه فرنگی
-شستشوی تاج درختان به منظور زدودن گرد و غبار روزهای اخیر با استفاده از تانکرهای سمپاش عاری از هرگونه سم
-توزیع مقدار 50-70 کیلوگرم کود اوره در مزارع توت فرنگی که در مرحله آخر برداشت قرار دارند
زراعی:
-مدیریت آبیاری در زراعت های گندم و جو برای مقابله با تنش های رطوبتی از جمله باد زدگی
- انجام عملیات آبیاری در باغات ومزارع گندم و جوآبی و کلزا در ساعات خنک شبانه روز (اوایل صبح یا غروب)
- انجام عملیات کولتیواتور زنی تیغه شمشیری بین ردیف های چغندر قند به منظور مبارزه با علف های هرز
- انجام عملیات فارویرزنی پس از کولتیواتورزنی بین ردیفهای چغندر قند به منظور احیای جوی ها وخاک دهی پای بوته ها
- مصرف کود مایع بر در مزارع یونجه جهت استحکام طوقه وافزایش تعداد جوانه های برگ ودر مزارع چغندر قند برای حفظ سلامت غده
-مبارزه با پوره سن گندم در مزارع آلوده
-مبارزه باکک در مزارع چغندرقند
-کنترل سوسک کلرادو و زنجرک ها در مزارع سیب زمینی
-اجرای عملیات حفظ رطوبت در اراضی آیش دیم با استفاده از گاو آهن پنجه غازی
- مبارزه با کرم های پیله خوار در مزارع نخود آلوده(چنانچه روی پیله ها (غلافها) حفره و یا منافذ ریزی مشاهده شود حاکی از فعالیت کرم پیله خوار نخود است)
- خوشه چینی علف هرز جودره در حاشیه و داخل مزارع گندم و جو بمنظور کاهش تراکم علف هرز موصوف طی سالهای آتی
- تسریع در عملیات کشت سیب زمینی با رعایت الگوی کشت در شهرستان های قروه و دهگلان استان کردستان
-آبیاری مزارع در ساعات خنک شبانه روز و عدم آبیاری بارانی در صورت وزش باد شدید
دام داری:
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت در مرغداری ها و دامداری ها
اقدام به مجهز نمودن مرغداری های فاقد سیستم پد کولینگ به این سیستم با توجه به فرارسیدن فصل گرما
زنبورداری:
-محافظت از کندوها در برابر وزش باد
ماشین آلات کشاورزی:
-ضد عفونی کردن دستگاه کمباین جهت مقابله با انتشار امراض گندم در مناطق گرمسیر
استان های گیلان و مازندران:
باغبانی:
-احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی در استان گیلان در روز جمعه به دلیل بارش پراکنده و در استان مازندران در روز دو شنبه به دلیل بارش پراکنده و در روز جمعه به دلیل بارش باران و وزش باد
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت گلخانه ها، سالن های پرورش قارچ و انبارها
مصرف کودهای فسفره در تامسون و کودهای پتاسه در نارنگی به صورت ریشهای با توجه به شرایط آب و هوایی و با نظر کارشناس مربوطه
-محلولپاشی عناصر کلسیم، بور و ازت در مرکبات با توجه به شرایط آب و هوایی و نظر کارشناس مربوطه
-الزامی بودن بستن قیم به نهال های جوان با توجه به احتمال وزش باد متناوب در ارتفاعات
-خودداری از هرگونه شخم و شیار در باغات میوه (جهت جلوگیری از اختلال فعالیت ریشهها)
-مبارزه مکانیکی و شیمیایی علیه کرم سفید ریشه در باغات مثمر و غیر مثمر
-تهیه اقلام و مواد مورد نیاز جهت مبارزه با آفت مگس زیتون
آبیاری ضروری درختان زیتون با توجه به شرایط جوی هفته جاری و رشد سریع میوه
-محلول پاشی باغات با اولویت کود پتاسه
-آبیاری سبک باغات مرکبات جهت تامین رطوبت کافی خاک و جلوگیری از تنش خشکی
نوغان داری:
-تامین یک مرحله برگ کافی قبل از وقوع بارندگی توسط نوغان داران
رعایت دمای 25 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 80 درصد توسط نوغانداران جهت تفریخ و پرورش کرم ابریشم
-خودداری از کاهش دمای شبانه (پایین¬تر از 23 درجه سانتیگراد) در محل نگهداری تخم نوغان
زارعی:
-خشکاندن مزارع باتلاقی نشاء شده برنج (در مناطق غربی و مرکزی استان مازندران)
-کاشت سویا و ذرت
-برداشت از مزارع آماده نخودفرنگی و ... سایر سبزیها
-کودپاشی سرک مزارع سویا، ذرت و غیره
-تسریع در امر برداشت گندم و جو (بعد از روز دوشنبه در استان مازندران)
-کنترل شیمیایی بیماری بلاست برنج در ارقام حساس، محلی و مزارع آلوده (بعد از روز دوشنبه در استان مازندران)
-مبارزه شیمیایی علیه نسل اول کرم ساقه خوار در صورت لزوم با نظر کارشناسان مدیریت و مراکز و کلینیک های گیاه پزشکی شهرستان به صورت لکه ای در استان گیلان
-کود پاشی سرک اوره و پتاس در مزارع برنج
زنبورداری:
-محافظت از کندوها در برابر وزش باد
دام و طیور:
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت در مرغداری ها و دامداری ها
-تغذیه طیور در ساعات خنک روز (در صورت افزایش دما)؛
-استفاده از «دان پلت» در تغذیه طیور
شیلات:
-عدم کود دهی به استخرها در شرایط نا مساعد جوی و ابری بودن آسمان
-تنظیم ورودی و خروجی آب استخرهای پرورش ماهیهای سردآبی
رعایت نکات مدیریت بهداشتی در مزارع پرورش ماهیهای سردآبی جهت جلوگیری از بروز بیماریها
استان گلستان:
باغبانی:
-احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی در روز های دو شنبه و سه شنبه به دلیل بارش پراکنده و وزش باد
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت گلخانه ها، سالن های پرورش قارچ و انبارها
-خودداری از استفاده بیش از حد مجاز از کود های ازته در بین فواصل چین های برداشت محصولات جالیزی کدو وخیار
- خاکدهی پای بوته های گوجه فرنگی همراه با مصرف کود سرک ازته و کلرورپتاسیم و وجین علف های هرز
- کنترل عوامل بیماری زا با سموم توصیه شده در مزارع گوجه فرنگی و جالیز پس از مشورت با کارشناسان حفظ نباتات و کلینیک های گیاه پزشکی
خودداری از سم پاشی مزارع زودکاشت (گوجه فرنگی و جالیز) که به مرحله برداشت رسیده اند
-رهاسازی عوامل بیولوژیک و به کارگیری تله و فرمون ها جهت ردیابی آفات کرم غوزه پنبه، شب پره در مزارع گوجه فرنگی پس از مشورت با کارشناسان حفظ نباتات
زراعی:
-مدیریت آبیاری در زراعت های گندم و جو برای مقابله با تنش های رطوبتی از جمله باد زدگی
-خودداری از مصرف بیش از حد مجاز کود ازته در خزانه های شالی جهت جلوگیری از ترد شدن ساقه و ریشه
-کشت سورگوم، ذرت و ارزن به صورت هیرم کاری از روز سه شنبه به بعد
-رعایت میزان مجاز رطوبت 12 درصد در هنگام برداشت بذرهای تکثیری گندم و جو
-خودداری از برداشت گندم و جو در اوایل صبح و هنگام غروب با توجه به افزایش درصد رطوبت هوا
-کنترل آفات اول فصل در مزارع پنبه با اخذ توصیه از کارشناسان حفظ نباتات
-خودداری از کشت سویا، آفتابگردان و پنبه به خصوص در مناطق شرقی با توجه به بارندگی در روز دوشنبه
-پنبه کاران با توجه به شرایط آب و هوایی روزهای اخیر، مراقب افزایش جمعیت شته بوده و از نظر آلودگی مزارع به تریپس نیز دقت کافی داشته باشند.
-کارگذاری فرمون در خزانه شالی جهت ردیابی کرم ساقه خوار شالی
دام داری:
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت در مرغداری ها و دامداری ها
زنبورداری:
-محافظت از کندوها در برابر وزش باد
شیلات:
قطع به موقع و مدیریت تغذیه در مواقع بارش در بخش میگو و سرد آبی
منابع طبیعی:
-خودداری از اسکان و تردد در محل مجاور آبراهه ها و رودخانه های مناطق تفرجگاهی جنگلی و مرتعی با توجه به الگوی بارش در روز های دوشنبه و سه شنبه به خصوص در مناطق شمال شرق و شرق استان مانند شهرستان مراوه تپه، کلاله، گالیکش و مینودشت نظیر جنگل گلستان، گوگ دره، کرند، داشلی برون و گلیداغ
استان های تهران، البرز، قم، قزوین، مرکزی و سمنان:
باغبانی:
-احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی از روز دوشنبه تا جمعه به دلیل وزش باد و در استان سمنان در روز دوشنبه به دلیل وزش باد و بارندگی پراکنده و سه شنبه تا جمعه به دلیل وزش باد
-گوگرد پاشی تاکستان ها آلوده به سفیدک سطحی برای مبارزه با آن در ساعات خنک روز(ساعات ابتدایی یا پایانی)
-استفاده از چسب هرس در محل سرشاخه های شکسته شده ناشی از وزش باد
-خودداری از حذف علف های هرز مثل نرمگی، تاج خروس (به جز مرغ) برای بالا بردن رطوبت نسبی در باغ های انار به جهت کاهش عارضه ترکیدگی و تکثیر و بقای حشرات مفید مثل کفشدوزک ها و زنبور های تریکوگراما
-حفظ رطوبت و دمای مناسب در گلخانه جهت جلوگیری از طغیان کنه تار عنکبوتی
-تنظیم دور آبیاری با توجه به روند افزایش دما
-گل اندود کرد ن گلخانه های پرورش گیاهان جالیزی و هوادهی به موقع جهت جلوگیری از بروز بیماری های قارچی از قبیل سفیدک دروغین، لکه موجی و لکه سیاه
زراعی:
-تعویق در انجام عملیات برداشت محصول غله و کاشت نشاء صیفی جات با توجه به پیش بینی وزش باد در سمنان
-تعویق در کشت محصولات همچون سیب زمینی و ذرت در روزهای آینده به علت بارش و احتمال سله بستن خاک در سمنان
-مدیریت آبیاری در زراعت های گندم و جو برای مقابله با تنش های رطوبتی از جمله باد زدگی
-آبیاری و در صورت نیاز دادن کود سرک در مزارع گندمی که در حال دانه بستن هستند
-خودداری از آبیاری سنگین در مزارع گندم جهت جلوگیری از خوابیدگی ساقه های گندم(ورس)
برداشت مزارع جودر مناطق گرمسیر
-کشت گیاهان سورگوم، کنجد، ارزن، گلرنگ وآفتابگردان درمناطقی دارای بحران کم آبی
دام داری:
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت در مرغداری ها و دامداری ها
زنبورداری:
-محافظت از کندوها در برابر وزش باد
منابع طبیعی:
-خودداری از ایجاد آتش در مراتع با توجه به افزایش دما، کاهش رطوبت هوا و وزش باد و امکان وقوع آتش سوزی های گسترده
استان های اصفهان و یزد :
باغبانی:
-احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی از روز دو شنبه تا جمعه به دلیل وزش باد
-پایش مزارع جالیز به جهت احتمال طغیان کرم گوجه و بادنجان (کرم هلیوتیس) و کرم بامیه (کرم خاردار) به دلیل افزایش دمای هوا
-محلول پاشی با آب خالص و سپس با سموم خاص آن در صورت وجود آفت کنه تارعنکبوتی بر روی گیاهانی از قبیل خیار، خربزه، کدو، گوجه، بادنجان و بامیه با توجه به افزایش دمای هوا
-پایش باغات پسته به جهت افزایش دمای هوا و احتمال شیوع آفت پسیل
تهویه و تنظیم دما و رطوبت گلخانه ها، سالن های پرورش قارچ و انبارها
کاشت سیب زمینی درمناطق سردسیراستان اصفهان (چادگان، فریدن، فریدون شهر، بویین میاندشت و سمیرم)
-خودداری از قراردادن غده های بذری سیب زمینی درفضای آزاد به منظورجلوگیری ازسرمازدگی در مناطق غرب استان اصفهان
-استفاده از چسب هرس در محل سرشاخه های شکسته شده ناشی از وزش باد
-تنظیم دور آبیاری با توجه به روند افزایش دما
-کاشت ذرت، آفتاب گردان و سایرمحصولات تابستانه درمناطق مرکزی استان اصفهان درصورت تامین آب موردنیازتاپایان دوره رویشی
زراعی:
-مدیریت آبیاری در زراعت های گندم و جو برای مقابله با تنش های رطوبتی از جمله باد زدگی
-در اراضی که ذرت بصورت خشکه کار و بادستگاه های بذرکار کاشته می شود فاصله پی آب از خاک آب کوتاه باشد تا جوانه ها رطوبت کافی برای سبز شدن در اختیار داشته باشند.
-برداشت مزارع جووکلزا درشهرستان های مناطق گرمسیر و مرکزی استان اصفهان
-خودداری از ذخیره سازی محصول برداشت شده درفضای باز
کشت گیاهان سورگوم، کنجد، ارزن، گلرنگ وآفتابگردان درمناطقی دارای بحران کم آبی
دام داری:
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت در مرغداری ها و دامداری ها
-قرار دادن آب کافی و سالم جهت شرب دام ها با توجه به افزایش دمای هوا و آسیب پذیری دام ها به علت تنش گرما
زنبور داری:
-محافظت از کندوها در برابر وزش باد
منابع طبیعی:
-خودداری از ایجاد آتش در مراتع با توجه به افزایش دما، کاهش رطوبت هوا و وزش باد و امکان وقوع آتش سوزی های گسترده
استان های خراسان شمالی و خراسان رضوی:
باغبانی:
-احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی در استان خراسان رضوی در روز های دوشنبه، پنج شنبه و جمعه به دلیل وزش باد شدید و در روز سه شنبه به دلیل بارش پراکنده و وزش باد و در روز چهار شنبه به دلیل وزش باد و در استان خراسان شمالی در روز های دوشنبه و سه شنبه به دلیل بارش و وزش باد
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت گلخانه ها، سالن های پرورش قارچ و انبارها
مبارزه شیمیایی جهت مقابله با لکه غربالی و آنتراکنوز و سفیدک سطحی در باغات آلوده
-برداشتن پوشش خزانه ها به مدت 4 الی 6 ساعت جهت هوادهی
تسریع در انتقال نشاء به مزارع (گوجه فرنگی، فلفل، پیاز و ... )
زراعی:
مدیریت آبیاری در زراعت های گندم و جو برای مقابله با تنش های رطوبتی از جمله باد زدگی
-کنترل آب کرت های شالیزارهایی که جهت نشاء اختصاص داده شده
-اجرای عملیات حفظ رطوبت در اراضی آیش دیم با استفاده از گاو آهن پنجه غازی
-انجام عملیات برداشت غلات در اواسط روز به جهت مناسب بودن میزان دما و رطوبت و کاهش ریزش بذر
دام داری:
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت در مرغداری ها و دامداری ها
انتقال دام از قشلاق به ییلاق با اتخاذ تدابیر لازم
زنبورداری:
-محافظت از کندوها در برابر وزش باد
-اعلام زمان سم پاشی به زنبورداران جهت جلوگیری از تلف شدن زنبورها
منابع طبیعی:
-خودداری از ایجاد آتش در مراتع با توجه به افزایش دما، کاهش رطوبت هوا و وزش باد و امکان وقوع آتش سوزی های گسترده
ماشین آلات کشاورزی:
-ضد عفونی کردن دستگاه کمباین جهت مقابله با انتشار امراض گندم
استان های خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان:
باغبانی:
-احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی از روز دو شنبه تا جمعه به دلیل وزش باد
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت گلخانه ها، سالن های پرورش قارچ و انبارها
حفظ رطوبت و دمای مناسب در گلخانه جهت جلوگیری از طغیان کنه و مگس سفید
-کنترل لیسه ریشه درختان در مناطق آلوده
-استفاده از روش های غیرشیمیایی، مانند فرمون، تله نوری و سمبه زنی و هرس شاخه های آلوده جهت مبارزه با آفت کرم خراط
-جهت مبارزه با آفت مگس جالیز، روزانه میوه های آلوده به آفت را جمع آوری و نسبت به انهدام یا دفع کردن آنها اقدام گردد
-برداشت گل محمدی در ساعات اولیه روز
-استفاده از کودهای پتاسه با درصد بالا در نخلستان ها جهت کاهش خشکیدگی خرما در مناطق شرقی استان کرمان
-استفاده از کولتیواتور جهت دفع مکانیکی علف های هرز و خاک دهی پای بوته ها به همراه مصرف کودهای سرک ازته در مزارع سیب زمینی کشت اول
-ردیابی و مبارزه آفت پسیل مرکبات در مناطق کانونی آن در شهرهای جنوبی با کسب نظر کارشناسان مربوطه
انتقال نهال های گلدانی به باغات
زراعی:
-مدیریت آبیاری در زراعت های گندم و جو برای مقابله با تنش های رطوبتی از جمله باد زدگی
-مبارزه با علف هرز و بیماریهای قارچی مانند قارچ فوزاریوم در مزارع
دام داری:
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت در مرغداری ها و دامداری ها
زنبورداری:
-محافظت از کندوها در برابر وزش باد
ماشین آلات کشاورزی:
-ضد عفونی کردن دستگاه کمباین جهت مقابله با انتشار امراض گندم
استان های فارس، بوشهر و هرمزگان:
-احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی در استان های فارس و هرمزگان از روز دو شنبه تا جمعه و در استان بوشهر در روز سه شنبه به دلیل وزش باد
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت گلخانه ها، سالن های پرورش قارچ و انبارها
حفظ رطوبت و دمای مناسب در گلخانه جهت جلوگیری از طغیان کنه
گوگرد پاشی تاکستان ها آلوده به سفیدک سطحی برای مبارزه با آن در ساعات خنک روز(ساعات ابتدایی یا پایانی)
-استفاده از چسب هرس در محل سرشاخه های شکسته شده ناشی از وزش باد
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت در مرغداری ها و دامداری ها
-محافظت از کندوها در برابر وزش باد
-خودداری از انجام عملیات صید و صیادی در استان بوشهر در روز دوشنبه به دلیل مواج بودن دریا
استان های ایلام و خوزستان:
-احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی از روز دو شنبه تا جمعه به دلیل وزش باد
-آبیاری مزارع هندوانه و خربزه با توجه به گرم شدن هوا طی روز های آینده
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت گلخانه ها، سالن های پرورش قارچ و انبارها
حفظ رطوبت و دمای مناسب در گلخانه جهت جلوگیری از طغیان کنه
مبارزه با علف های هرز بین درختان و مسیرهای آبیاری جهت کاهش هدر رفت آب
-آبیاری باغات، مزارع سبزی و صیفی با توجه به افزایش دمای هوا
-مبارزه با آفات و بیماریهای باغات میوه
-خودداری از آتش زدن بقایای مزارع و کاه و کلش به سبب فقر خاک و -احتمال آتش سوزی عرصه های منابع طبیعی
-کاشت محصول ماش به عنوان کود سبز پس از برداشت گندم جهت افزایش حاصلخیزی خاک در استان خوزستان
-استفاده از زنبور پارازیتوئید براکون جهت مبارزه با کرم ذرت بهاره
- افزایش دما و از دست رفتن رطوبت دانه در استان ایلام
-خودداری از برداشت گندم و جو در اوایل صبح و هنگام غروب با توجه به افزایش درصد رطوبت هوا
-تهویه و تنظیم دما و رطوبت در مرغداری ها و دامداری ها به منظور خنک نمودن آنها
-قرار دادن آب کافی و سالم جهت شرب دام ها با توجه به افزایش دمای هوا و آسیب پذیری دام ها به علت تنش گرما
-محافظت از کندوها در برابر وزش باد
انتهای پیام/