به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم و به نقل از بیبیسی، جان چیلکات قاضی بازنشسته و رئیس کمیته تحقیقات انگلیس در مورد جنگ عراق با قرائت گزارشی تاکید کرد تصمیم حمله به عراق تصمیم درستی نبود و به اهدافی که دولت انگلیس اعلام کرده بود دست پیدا نکرد.
وی افزود: انگلیس مشارکت در حمله به عراق را پیش از گزینه مسالمت آمیز انتخاب کرد.
چیلکات همچنین گفت: به تونی بلر هشدار داده شده بود که حمله نظامی به عراق تهدید القاعده علیه بریتانیا و منافع آن را تشدید میکند. همچنین به او هشدار داده شده بود که اشغال عراق میتواند باعث شود که تسلیحات این کشور به دست تروریستها بیفتد.
رئیس کمیته تحقیقات انگلیس در مورد جنگ عراق گفت که تونی بلر در نامهای به جورج بوش نوشته بود: "هر چه شود من همراه شما خواهم بود."
وی همچنین اظهار داشت: کابینه بریتانیا میدانست که برنامهریزی آمریکا برای عراق پس از صدام ناکافی بوده است.
چیلکات در انتها گفت: اکنون روشن است که تصمیمگیری درباره عراق بر مبنای اطلاعات و ارزیابیهای معیوب گرفته شد. این اطلاعات و ارزیابیهای ناقص باید به چالش گرفته میشد، اما نشد.
بخشهایی از گزارش هیات تحقیق انگلیس درباره جنگ عراق
در بخشی از گزارش هیات تحقیق آمده است که براساس منشور سازمان ملل متحد، مسئولیت حفظ صلح و امنیت جهانی بر عهده شورای امنیت سازمان ملل است. دولت بریتانیا ادعا می کرد که به نیابت از سوی جامعه بین الملللی در صدد حفظ اقتدار شورای امنیت است در حالیکه می دانست که اقدام به جنگ علیه عراق از آرای اکثریت اعضای شورا برخوردار نیست. در چنین شرایطی، اقدامات بریتانیا عملا باعث تضعیف موقعیت شورای امنیت شد.
در گزارش هیات تحقیق آمده است که اگرچه هیات دولت در مورد مبنای قانونی حمله به عراق "گمراه نشد" اما به اعضای کابینه گفته شد که اقدامات دیپلماتیک دیگر نتیجهای نخواهد داشت و از آنان خواسته شد که پیشنهاد به پارلمان برای ورود به جنگ را تایید کنند.
در بخشی از گزارش هیات تحقیق آمده است که تونی بلر در اوایل ماه آوریل 2002، حدود یک سال قبل از حمله به عراق، با جورج بوش در آمریکا ملاقات کرد در حالیکه سیاست رسمی بریتانیا همچنان تلاش برای کنترل صدام حسین بود.
کمیته تحقیق افزوده است که حدود یک سال قبل از حمله به عراق، نظر بریتانیا در مورد حکومت صدام حسین تغییراتی یافته و به این نتیجه رسیده بود که برکناری صدام حسین بدون اشغال خاک عراق امکانپذیر نیست، عراق تهدیدی علیه امنیت منطقه و غرب محسوب می شد و می بایست خلع سلاح کشتار جمعی شود و در صورتی که حکومت آن کشور با خلع سلاح موافقت نکند باید با توسل به نیروی نظامی وادار به این امر شود.
در گزارش هیات تحقیق به ارزیابی نادرست از شرایط داخلی عراق از جمله اختلافات قومی و فرقهای آن کشور اشاره شده و آمده است که هنگام آغاز حمله به عراق، سیاست دولت بریتانیا بر این فرض مبتنی بود که عملیات جنگی به رهبری آمریکا به خوبی اجرا خواهد شد و اداره امور آن کشور با حمایت سازمان ملل متحد و در محیطی آرام و مساعد ادامه خواهد یافت.
این گزارش میافزاید که نبود برنامه ریزی و آمادگی لازم برای عراق بعد از سقوط حکومت صدام حسین نتایج ناگواری برای عراق و نیروهای بریتانیایی اعزامی به آن کشور داشت. این گزارش به کارآیی عملیات نظامی که منجر به سقوط صدام حسین و تصرف بغداد در کمتر از یک سال شد اشاره کرده و گفته است که نظامیان که مخاطرات جنگ را می پذیرند شایسته ستایش ما هستند.
این گزارش یادآور می شود که اشغال عراق و بی ثباتی پس از آن باعث شد تا ژوئیه سال 2009 و خروج نیروهای بریتانیایی، دست کم یکصد هزار نفر عراقی، که اکثر آنان غیرنظامی بودند، در اثر خشونت های داخلی جان خود را از دست بدهند و صدها هزار نفر آواره شوند و تاکید دارد که "مردم عراق رنج بسیار کشیدهاند."
این گزارش در انتقاد از کوتاهی دولت بریتانیا گفته است که این کشور مسئولیت حفظ امنیت چهار استان در جنوب شرق عراق را برعهده گرفت بی آنکه رسما تصمیم مشخصی در سطح وزیر در این مورد اتخاذ شده یا پیشاپیش امکانات و توانایی نظامی و اداری مورد نیاز به ویژه در زمینه حفظ امنیت منطقه مورد نظر فراهم آمده باشد.
براساس این گزارش، با فرا رسیدن سال 2007، تسلط شبه نظامیان مسلح بر منطقه بصره و عدم توانایی فرماندهان بریتانیایی در کنترل اوضاع باعث شد تا آنان با آزادی شماری از شبه نظامیان بازداشتی موافقت کنند و در مقابل، گروه های مسلح محلی از هدف قرار دادن نیروهای بریتانیایی خودداری ورزند. معاملهای از این دست با یک گروه شبه نظامی برای نیروهای بریتانیایی تحقیرآمیز بود.
هیات تحقیق معتقد است که اگرچه زمانی اقدام نظامی علیه عراق لازم بود، اما هنگام حمله نظامی سال 2003، چنین اقدامی ضرورت نداشت زیرا تهدیدی فوری از سوی صدام حسین وجود نداشت، استراتژی کنترل او می توانست بدون توسل به نیروی نظامی ادامه یابد و اکثر اعضای شورای امنیت طرفدار ادامه نظارت بازرسان سازمان ملل بودند.
به اعتقاد هیات تحقیق، جنگ عراق با وجود مشکلاتی که برای مردم آن کشور و بریتانیا پدید آورده، درس های آموزندهای هم داشته است. نخستین درس، اهمیت تصمیم مشترک اعضای کابینه براساس مذاکره و تبادل نظر آگاهانه و صریح است. درس عبرت دیگر نیاز به ارزیابی مخاطرات، بررسی تمامی گزینه ها و انتخاب استراتژی قابل دسترس و واقع بینانه است. درسهای دیگر عبارتند از توجه به اهمیت وزیران در رهبری و هماهنگی اقدامات در تمامی تشکیلات دولتی و حصول اطمینان از آمادگی و تجهیز کافی و مناسب بازوهای نظامی و غیرنظامی دولت در اجرای ماموریت های محوله به آنها.
انتهای پیام/