پرونده «الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» در خبرگزاری تسنیم به شماره 26 رسید. خبرگزاری تسنیم درصدد است با این پرونده مبانی نظری و همچنین مدلهای اجرایی تحقق این الگو را بهصورت مستمر بررسی کند. با توجه به ابعاد مسئله به نظر میرسد فرایند گفتمانسازی و همچنین پرونده الگو، مشمول یک فرایند مستمر چند ساله باشد.
در این راستا اخیراً یکی از بهترین دورههای آموزش نظری و همچنین مدلسازی مبتنی بر الگو با عنوان «دوره تبیین مدیریت شهری با نگاه به الگو» برگزار شد. در این دوره 11 روزه که طی ماه رمضان گذشته در حوزه علمیه مروی تهران برگزار شد، علی کشوری، پژوهشگر برجسته الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مدل برنامهریزی توسعهگرای فعلی را در حوزه مدیریت شهری بهتفصیل به چالش کشید. وی تأثیرگذارترین نهاد متکفل تربیت را «خانواده» دانست و بحث مدیریت شهری را با محوریت تناقضات و اشکالات مدیریت شهری در حوزه خانواده - به عنوان مهمترین نهاد تربیتی - پی گرفت.
به این ترتیب هفده بخش از گزارش این دوره تقدیم خوانندگان شد. بخش هجدهم گزارش - که پیش روی شماست، جمعبندی و خلاصه حجتالاسلام و المسلمین کشوری از بخشهای قبل است. برای مرور مفاهیم مطرحشده در بخشهای قبلی از پرونده «الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» خبرهای مرتبط (در پایان متن) را ببینید یا به صفحه پرونده ویژه اقتصادی تسنیم مراجعه کنید.
**********************************
** تربیت، به عنوان محور مدیریت شهری
کارشناس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با اشاره به اینکه در جلسات اول درباره «فلسفه مدیریت شهری با نگاه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» بحث کردیم، خاطرنشان کرد: اهمیت موضوع فلسفه مدیریت شهری از نظر فکر اسلامی به این برمیگردد که اگر بتوانیم به یک فلسفه روشن دست پیدا کنیم، تعریف مدیریت شهری نیز تغییر خواهد کرد.
وی ادامه داد: در شوراهای شهر سراسر کشور اصلاً وجود یک نگاه غایی نسبت به مسئله مدیریت شهری احساس نمیشود و اعضای شوراهای شهر و شهرداریها بیشتر راجع به امور روزمره بحث میکنند؛ حال آنکه اگر فلسفه روشنی از مدیریت شهری داشته باشیم، برای امور روزمره هم راهحلهای جدیدی پیدا میشود.
حجتالاسلام و المسلمین کشوری افزود: مثلاً از مسائل داخل شهرها میتوان به «سفرهای درونشهری» و «مسئله بودجه و هزینهها» اشاره کرد؛ با فهم فلسفه مدیریت شهری به راهحلهای جدیدی در این زمینهها دست پیدا خواهیم کرد.
وی با تأکید بر اینکه «از منظر مفاهیم الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، فلسفه مدیریت شهری «ارتقاء تربیت» است» گفت: مسئله تربیت باید محور تصمیمات اداره شهر باشد؛ زیرا اگر مدیریت شهری «تربیت» را محور تصمیمات خود قرار ندهد، در عمل فضای حاکم بر تربیت به چالش کشیده خواهد شد.
دبیر شورای راهبردی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت «مدیریت شهری» را «فضای حاکم بر نهاد خانواده» دانست و متذکر شد: به دلیل تأثیرپذیری خانواده از مدیریت شهری، مدیر شهری نمیتواند بگوید ما به خانواده توجه نمیکنیم.
وی با اشاره به تأثیرگذاری متقابل مدیریت شهری و خانواده، خاطرنشان کرد: در نهایت یا باید خانواده با مدیریت شهری تنظیم شود و تغییر تعریف بدهد یا مدیریت شهری با خانواده.
پژوهشگر الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تصریح کرد: اگر ما نهاد خانواده را میخواهیم حتماً باید به سمت بازتعریف مدیریت شهری ــ بهعنوان یکی از اساسیترین موارد تأثیرگذار بر نهاد خانواده ــ برویم.
** مدیریت شهر باید «محلهمحور» باشد
وی با بیان اینکه «بعد از روشن شدن فلسفه مدیریت شهری، براساس این فلسفه به تعریف جدیدی از مدیریت شهری میرسیم» ادامه داد: مدیریت شهری حتماً باید به شکل «محلهای» باشد؛ درحقیقت شهر اسلامی عبارت از نظامی از محلههاست.
کارشناس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت افزود: در تعریف محله دیدیم که محله به «محل تأمین نیاز خانوار» تعریف شد. درحقیقت نیازهای هر خانواده باید در همان محله تأمین شود.
وی مدیریت شهری را «مدیریت محلهمحور» دانست و گفت: اگر بهجای اینکه شهر را بهوسیله مناطق تعریف و تقسیم کنیم، محلهها را مبنای این تقسیمبندی قرار دهیم، فضای حاکم بر خانواده بهبود پیدا میکند.
** تأثیر روشهای رفع نیاز بر کیفیت هدایت افراد
حجتالاسلام و المسلمین کشوری با بیان اینکه «گرچه غرض اصلی، هدایت جامعه است؛ منتهی هدایت، یک امر نظری نیست و مکانیزمهای غیرنظری هدایت سهم بالایی در هدایت دارند»، روشهای تأمین نیاز را مجرای ارتقاء ایمان دانست و توضیح داد: «کیفیت و شرایط ازدواج»، «کنترل روابط زن و شوهر»، «نیازهای شغلی»، «مدلهای رفع فقر» و غیره همگی مثالهای روشنی از نیازهایی هستند که رفع این نیازها بر کیفیت هدایت افراد مؤثر است.
وی با اشاره به اینکه «مدیریت شهری با نگاه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نمیخواهد نیازهای بشر را کم یا زیاد کند» تصریح کرد: اگر چگونگی تأمین نیازها، «الهی» و با نگاه به «الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» تعریف شود، هم نیازهای مردم تأمین خواهد شد و هم ایمان و یقین افراد ارتقاء مییابد.
دبیر شورای راهبردی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در ادامه با انتقاد از مدلهای سکولار تأمین نیاز افزود: اگر نیازها را با مدلهای سکولار تأمین کردید، درواقع به اسم «تأمین نیاز»، انسانها در هر دو بُعد به چالش کشیده میشوند. یعنی احساس خوبی به زندگی ندارند؛ احتمالاً علیالظاهر درآمد هم دارند- تازه آنهایی که درآمد پیدا میکنند - اما حال خوبی ندارند؛ سکینه ندارند؛ رضایتمندی آنها خیلی پایین است.
وی با بیان اینکه «از منظر فکر اسلامی، سبک زندگی فرد در شرایط او تأثیرگذار است» متذکر شد: سبک زندگی را عموماً نظامهای اجتماعی تعریف میکنند، نه خود افراد؛ درحقیقت روالهایی که برای فرد تعریف میکنند، سبک زندگی او را تغییر میدهد.
پژوهشگر الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گفت: اگر شما نیاز و نحوه تأمین نیازهای خانوار را مسیر ارتقاء توحید دانستید، حتماً هرم نیازهای خانواده بازتعریف میشود.
** حفاظت از محیط زیست با الگوی اسلامی
وی در ادامه با ذکر یک مثال نوع مدیریت شهری توسعهگرا را با الگوی اسلامی ایرانی مقایسه کرد. وی گفت: الآن همه دستگاههای ما تلاش میکنند مسئله «محیط زیست» را حل کنند؛ اما هرچه تلاش کنند حل نخواهد شد؛ چون حفظ محیط زیست باید در سبک زندگی افراد تعریف شود.
کارشناس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت افزود: در روایت شریف «کاشت درخت» را کنار «علم« و «اولاد صالح» باقیات الصالحات دانسته است. اگر نگاه انسانها به حفظ محیط زیست، «باقیات الصالحات» بود، همه با مشارکت هم مسئله را حل خواهند کرد.
وی ادامه داد: این موضوع فقط در ایران نیست؛ هشتاد درصد محیط زیست کشور آمریکا تخریب شده است. نمیتوان آدمها را ضد محیط زیست تربیت کنیم و بعد همه تخریبها را بدهیم دست یک دستگاه مدیریت کند.
حجتالاسلام و المسلمین کشوری جلسه آینده به بحث «تفریح» از نگاه «الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» خواهد پرداخت.
انتهای پیام/*