به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، صنعت آب و برق کشور به دلیل یارانه عظیمی که به خود اختصاص داده است توان اتکا به درآمدهای خود را ندارد و دولت سالانه هزینه زیادی برای اداره حتی امور روزمره آنها پرداخت میکند. در حوزه برق هزینه تولید، انتقال و توزیع برق حدود 100 تومان برای هرکیلووات ساعت است در حالیکه میانگین هزینه دریافتی از مردم حدود 60 تومان برای هر کیلووات ساعت است. اختلاف هزینه تولید و پرداختی مشترکین به صورت یارانه از طرف دولت پرداخت می شود. تداوم این امر در سالهای گذشته سبب ایجاد بدهی 33 هزار میلیارد تومانی برای وزارت نیرو شده است.
در حوزه آب نیز متوسط قیمت آب برای مشترکان خانگی حدود 400 تومان برای هر مترمکعب است در حالی که قیمت تمام شده تولید آن حدود 1500 تومان برای هرمترمکعب است و مابقی به صورت یارانه از طرف دولت پرداخت میگردد.
هزینه تمام شده تولید آب و برق و هزینه پرداختی از سوی مردم در حالی تفاوت چشمگیری دارد که برخی از کشورهای پیشرفته دنیا با استفاده از الگویی جدید، تعرفه حاملهای انرژی خود را با کمترین تبعات اجتماعی اصلاح نموده اند. این الگوی جدید که نظام تعرفه گذاری پلکانی - افزایشی نام دارد با توجه به روند مصرف عموم مردم، میزان مشخصی از هر حامل انرژی را به عنوان «الگوی مصرف مجاز» تعریف میکند و هزینه مصرف کمتر از الگو ، ارزانتر تعیین میشود. با عبور مصرف از مقدار الگو ، قیمت به صورت ناگهانی افزایش مییابد تا مشترکین پرمصرف با پرداخت هزینه واقعی انرژی ، رفتار خود را اصلاح کنند و فشار افزایش قیمت نیز از عموم مردم برداشته شود. در شکل (1) مدل مفهومی تعرفهگذاری حامل های انرژی بر اساس الگوی پلکانی - افزایشی نشان داده شده است.
شکل (1) مدل مفهومی تعرفهگذاری حامل های انرژی بر اساس الگوی پلکانی-افزایشی
اگرچه در حال حاضر تعرفههای برق به صورت پلکانی تعیین شده اند اما با توجه به قیمت برق صادراتی به کشور عراق (350 تومان برای هر کیلووات ساعت)، تفاوت پلکانها برای مصارف بالای الگوی مصرف، از بازدارندگی مناسبی برخوردار نیست و مشترکین پرمصرف انگیزهای برای تغییر الگوی خود ندارند. به عبارت دیگر مصرف بیشتر برق با دریافت یارانه پنهان بیشتری همراه خواهد بود.
با این حال وزیر نیرو اعلام کرده که علیرغم اینکه وزارت نیرو پیشنهاداتی را برای افزایش قیمت آب و برق اعلام میکند، اما دولت به دلیل در نظر گرفتن مسائل اجتماعی این موضوع را رد کرده است.
ملاحظات اجتماعی دولت در اصلاح تعرفههای آب و برق، اجرای پروژه های عمرانی در این حوزهها را با مشکلات جدی روبرو کرده است. بنابر این با توجه به اینکه نظام تعرفه گذاری پلکانی - افزایشی فقط مشترکین پرمصرف را که از یارانه پنهان بیشتری بهره میبرند مورد توجه خود قرار میدهد، لازم است که دولت اجرای دقیق این مدل را برای بهبود نظام اقتصاد آب و برق در دستور کار قرار دهد.
انتهای پیام/