شهرهای شناور دوبی تهدیدی جدی برای اکوسیستم خلیج فارس
ساخت سازه شناور جدیدی در سواحل دوبی به نام لیلی‌پاد که توسط یک مهندس بلژیکی در دست اقدام است و سایر انواع آن به‌دلیل جابه‌جایی رسوبات کنار ساحل و فرسایش ساحلی باعث از بین رفتن اکوسیستم طبیعی منطقه، فرآیند تشکیل آن و واکنش حیات وحش ساکن شده است.
به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم،دبی با جاذبه‌ها و شگفتی‌هایی که در ساخت ساختمان‌های خود دارد یکی از شهرهایی است که نه تنها در سطح خاورمیانه پیشتاز بوده بلکه قابلیت رقابت با سایر شهرهای جهان را نیز دارد.
ایده شهرهای شناور درست زمانی نظر کارشناسان و متخصصان را به خود جلب نمود که رشد شهرنشینی با معضلات بسیاری همچون کمبود فضا، تخریب جنگل‌ها، ایجاد آلودگی‌های زیست‌محیطی و ... برای شهرها همراه شد.
در چنین شرایطی تغییرات آب و هوا، افزایش دمای کره زمین و در نتیجه ذوب شدن یخچال‌های طبیعی باعث شد بالا آمدن سطح آب اقیانوس‌ها و در نتیجه اختصاص اکوسیستم‌های آبی جهت سکونت و ایجاد شهرهای شناور خصوصاً برای کشورهای درحال توسعه‌ای که در کنار دریا و اقیانوس قرار دارند بسیار جالب و کاربردی جلوه نماید تا جایی که حتی تحقیقات نشان می‌دهد هریک از این شهرها قابلیت اسکان بیش از 50.000 نفر را نیز دارد!
اما آنچه در این بین به‌عنوان نقطه عطف ادامه ساخت چنین شهرهایی مطرح می‌باشد سود و ضرری است که این شهرها برای محیط زیست دارند.
در واقع سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا ایجاد شهرهای شناور در سطح خلیج فارس تهدیدی برای این اکوسیستم آبی به‌شمار می‌رود و یا باعث حفظ آن می‌شود؟
پاسخ به این سوال ارتباط مستقیمی با توسعه پایدار دارد. در دنیای امروز بحث توسعه پایدار شهری، تحقق آن و حفظ محیط زیست در آن راستا اولویت تمام کلانشهرهای دنیاست. بنابراین با توجه به این مهم بحث ساخت شهر شناور در سواحل دبی را باید از دو منظر متفاوت بررسی کرد.
نگاه اول اقداماتی است که به واسطه ساخت این نوع شهرها باعث دستیابی به توسعه پایدار می‌شود و نگاه دوم آسیب‌هایی است که توسط ساخت این شهرها به محیط زیست وارد شده و تحقق توسعه پایدار را با مشکل مواجه می‌کند. در نگاه اول؛ اهمیت استفاده از انرژیهای تجدید پذیر، جذب گردشگر، کاهش آلودگی هوا، حفظ تنوع زیستی، کاهش مصرف منابع و ... مطرح است که اغلب در ساخت این شهرها مورد توجه قرار می‌گیرد. در دبی نیز تیم طراحان اینگونه شهرها تلاش دارند تا کلیه انرژیهای مورد نیاز را از انرژیهای تجدید پذیر(خورشید، باد، آب، جزر و مد، بیومس) تأمین نمایند.
بر همین اساس ،حتی آنها در برخی موارد با استفاده از فناوری های نوین مانند نانو و ... در سطح پوسته این شهرها تجهیزاتی را به‌منظور جذب دی اکسیدکربن اتمسفر و تبدیل آن به اکسیژن نصب می‌نمایند تا علاوه بر صرفه‌جویی و کاهش هزینه در سوخت به تولید هوای پاک و جلوگیری از تغییرات آب و هوا و در نهایت جلوگیری از افزایش دمای کره زمین نیز کمک نمایند. در بسیاری موارد با تشکیل تالاب، دریاچه و کوه‌های مصنوعی تنوع زیستی جدید هم ایجاد شده که باعث جذب اکوتوریسم هم می‌شود. در هر حال وجود سازه‌های عجیب و غول آسا همچون موج شکن‌ها در خود شهر شناور و اطراف آنها و همچنین طراحی‌های متفاوت همواره گردشگران بسیاری را جذب دبی نموده که باعث رونق اقتصاد‌شهری آن نیز شده است.
در نگاه دوم بحث مضرات اینگونه شهرهای شناور مطرح است که دبی و اکوسیستم آبی خلیج فارس نیز از این معضلات مصون نبوده و دچار آسیب های جبران ناپذیری نیز شده‌اند، مانند گم شدن یکی از سه تخت صدف موجود در آن ساحل و در معرض خطر انقراض قرار گرفتن مرجان‌های دریایی و گیاهان و سبزه‌های کف خلیج فارس در اثر ساخت پالم(نخل).
ساخت سازه شناور جدید دیگری در این شهر به نام لیلی‌پاد ( به معنی برگ زنبق آبی) که توسط یک مهندس بلژیکی در دست اقدام است و سایر انواع آن به‌دلیل جابه‌جایی رسوبات کنار ساحل و فرسایش ساحلی باعث از بین رفتن اکوسیستم طبیعی منطقه، فرآیند تشکیل آن و واکنش حیات وحش ساکن شده است تا جایی که زیستگاه های دریایی، تخت صدف و چمن کف دریا از بین رفته، صخره های مرجانی دفن گردیده و گونه‌های دریایی محلی و همچنین گونه‌های دیگر وابسته به آنها که تأمین کننده غذای آنها می باشند کوچ نموده‌اند.
در نتیجه با از بین رفتن گیاهان و جانوران ماکرو تنوع ماهی‌ها و گیاهان به‌شدت کم می‌شود و امکان ماهی‌گیری و در پی آن درآمدزایی از بین می‌رود. همچنین به‌دلیل لایروبی، چیدن مجدد سنگ‌ها و شن‌ریزی جهت ساخت و ساز، استفاده از ماسه مسلح و غیر مسلح آب نیز به شدت آلوده شده است. ضمناً تغییر الگوی موج به‌دلیل تلاش آب‌های خلیج فارس برای حرکت در اطراف سازه جزیره‌ای جدید و افزایش سرعت آب شسته شدن برخی مناطق را درپی داشته که موجب انتقاد جمعیت صلح سبز نیز گردیده است.
به‌عنوان مثال آنها پالم را مخالف توسعه پایدار دانسته و ساخت هرچه بیشتر این نوع سازه‌ها را باعث افزایش فاصله شهر دبی از توسعه پایدار بیان داشته‌اند. صندوق جهانی حیات وحش نیز اعلام نموده که کشور دبی 5 برابر بیشتر از سایر کشورها از توسعه پایدار فاصله گرفته است.
حال آنچه اهمیت دارد ارزیابی است که از مقایسه مزایا و معایب زیست‌محیطی شهرهای شناور حاصل می‌شود. دوستداران محیط زیست معمولاً توسعه پایدار را از تمامی جنبه‌های آن مدنظر قرار می‌دهند و همواره تلاش دارند با حفظ محیط زیست از تمام ابعاد(انسانی، طبیعی) شرایط تحقق توسعه پایدار را تسهیل نمایند. بحث شهرهای شناور نیز از این قاعده مستثنی نبوده است اما آماده‌سازی زیرساخت ها و حتی سازوکارهای نحوه آماده‌سازی آنها در رابطه با شهرهای شناور مانند شهرهای سواحل خلیج فارس در دبی، محیط زیست منطقه را با دگرگونی‌‌هایی همراه می‌کند که امکان جبران آن حتی درصورت پیشرفت روند توسعه نیز وجود ندارد.
اینجاست که ضرورت دارد کلیه کلانشهرهای دنیا پیش از تصمیم به شروع انجام چنین طرح‌هایی مطالعات و ارزیابی محیط زیست را در سه مرحله ارزیابی توان، ارزیابی اثرات زیست‌محیطی و ارزیابی عملکرد مدنظر قرار دهند.
منبع:شهرفردا
انتهای پیام/
