افزایش آگاهی؛ کاهش مرگومیر
نهضت جدید دفتر سازمان ملل متحد برای کاهش خطر بلایا با عنوان «سندای هفت»، بر هفت هدف سند چارچوب سندای متمرکز است که نخستین مورد آن کاهش مرگومیر ناشی از بلایاست.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، آیا میدانستید در سراسر جهان زنان و کودکان نسبت به مردان ١٤برابر بیشتر احتمال دارد در بلایا جان خود را از دست دهند؟
آیا میدانستید تقریبا 60درصد مرگومیر قابل پیشگیری مادران و ٥٣درصد مرگ قابل پیشگیری کودکان زیر ٥سال در مخاصمات و هنگام وقوع بلایا اتفاق میافتد؟
آیا میدانستید در خلال 20سال گذشته یکمیلیون و 300 هزار نفر بر اثر بلایا جان خود را از دست دادهاند؟ در طوفان و سیل، موج گرما و خشکسالی، زلزله و سونامی. بسیاری از آنان با آمادگی بهتر، نظامهای هشدار بهنگام و ساختمانهای مستحکمتر نجات مییافتند.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ١٩٨٩، «روز جهانی کاهش بلایا» را بهمنظور ترویج فرهنگ جهانی آگاهی از مخاطره و کاهش بلایا نامگذاری کرد.
نهضت جدید دفتر سازمان ملل متحد برای کاهش خطر بلایا با عنوان «سندای هفت»، بر هفت هدف سند چارچوب سندای متمرکز است که نخستین مورد آن کاهش مرگومیر ناشی از بلایاست. این نهضت میکوشد موجی از آگاهی درباره اقدامات اتخاذشده برای کاهش مرگومیر در سراسر جهان خلق کند.
فراخوان بانکیمون برای حرکت از مدیریت بلایا به سمت مدیریت خطر
تهران ٢٢مهر ١٣٩٥ (مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد) -- دبیرکل سابق سازمان ملل متحد در پیامی به مناسبت روز بینالمللی کاهش بلایا، ١٣ 206برابر با ٢٢ مهرماه جاری همه دولتها را فراخواند تا با همکاری جامعه مدنی و بخش خصوصی از مدیریت بلایا به سمت مدیریت خطر حرکت کنند.
متن کامل پیام بانکیمون به شرح زیر است:
سال گذشته، دولتها «چارچوب سندای برای کاهش خطرپذیری بلایا» را به تصویب رساندند و اهداف آن را در دستور کار 2030برای توسعه گنجاندند. امروز ما «نهضت هفتگانه سندای: هفت هدف و هفت سال» را معرفی مینماییم، نهضتی که تأکید میکند چگونه همه ما میتوانیم در کاهش خسارتهای ناشی از بلایا موثر واقع شویم. هدف امسال کاهش تلفات جانی است.
میتوانیم تلفات مادی را جبران کنیم، اما نمیتوانیم جان از دست رفته مردم را به آنان برگردانیم. اینجانب همواره از اینکه عده زیادی در این بلایا جان خود را از دست میدهند متاثر بودهام. اکثر قربانیان عموما فقرا و افراد آسیبپذیر هستند.
امروزه صدهامیلیون انسان در معرض خطرات ناشی از افزایش سطح آب دریاها، زمینلرزه، خشکسالی، امواج گرما، سیل و طوفان زندگی میکنند. آنان در زمینهای حاشیهای، دامنه تپههای بیثبات، یا سواحل در معرض طوفان زندگی میکنند. به همین خاطر است که اولین آرمان از آرمانهای ١٧گانه توسعه پایدار یعنی ریشهکنکردن فقر شدید، در راستای کاهش خطرپذیری بلایا ضروری مینماید.
گزارش «فقر و مرگ: مرگومیر ناشی از بلایا 2015-1996» که امروز از جانب دفتر کاهش خطرپذیری بلایای سازمان ملل متحد صادر شد، بیانیهای تقبیحکننده نابرابری است. در هنگام وقوع بلایا، کشورهای پردرآمد متحمل خسارتهای اقتصادی زیادی میشوند این درحالی است که مردم کشورهای کمدرآمد این هزینه را با جان خود میپردازند.
در روز بینالمللی کاهش خطرپذیری بلایا، همه دولتها را فرامیخوانم با همکاری جامعه مدنی و بخش خصوصی از مدیریت بلایا به سمت مدیریت خطر حرکت کنند. باشد که از فرهنگ واکنشی به سمت فرهنگ پیشگیری گذار کنیم و با ایجاد تابآوری، تلفات جانی را کاهش دهیم.»
پیشینه روز جهانی کاهش اثرات بلایای طبیعی
در تاریخ ٢٢دسامبر سال ١٩٨٩ میلادی، مجمع عمومی سازمان ملل متحد طی قطعنامه شماره ٤٤/٢٤٦ دومین چهارشنبه ماه اکتبر را بهعنوان روز جهانی کاهش اثرات بلایای طبیعی اختصاص داد. این رویداد به مدت یک دهه به همین منوال برگزار شد. درسال 2002پس از بررسیهای بیشتر، مجمع عمومی سازمان ملل تصمیم گرفت مراسم سالانه را بهعنوان وسیلهای برای ترویج فرهنگ جهانی کاهش بلایای طبیعی ازجمله پیشگیری، کاهش خطرات و آمادگی حفظ کند.
نهایتا، در ٢١ دسامبر 2009این مجمع طی قطعنامه شماره 64/200 روز ١٣ اکتبر را رسما انتخاب و عنوان آن را به روز جهانی کاهش فجایع (طبیعی) تغییر داد. هدف این روز بالابردن سطح آگاهی مردم از چگونگی اقدام برای کاهش خطر در مقابل حوادث است.
طبق یک تعریف علمی، حوادث غیرمترقبه، زاییده پدیدههای طبیعی هستند که بر اثر تغییرات در پوسته کرهزمین رخ میدهند و همهساله علاوه بر خسارات فراوان در جهان، هزاران قربانی به جای میگذارند. بر این اساس، حوادث شدید باعث ازهمپاشیدگی خانوادهها، بیخانمانی افراد، مشکلات بهداشتی، سوءتغذیه، رکود یا تعطیلی مراکز آموزشی و خدماتی، بیکاری و مهاجرت اجباری میشوند. همچنین اهمیت حوادث طبیعی تا آنجاست که سازمانهای بشردوست بینالمللی موظف شدهاند برنامههای خود را موازی با حقوق بشر برنامهریزی کرده و خود را در مقابل گروه هدف ازجمله در بخش حوادث طبیعی مسئول و پاسخگو بدانند. براین اساس، توزیع نظاممند دانش و اطلاعات بین افراد، خصوصا افرادی که در پاسخگویی شرکت دارند، اصل بنیادین دستیابی به درک مشترک از مشکلات و انجام هماهنگیهای لازم بینسازمانی در بخش حوادث طبیعی تعریف جهانی شده است.
طبیعت در طول تاریخ، چهره خشن خود را با پدیدههای ویرانگری نظیر زلزله، فوران آتشفشان، خشکسالی، جاریشدن سیل، شوکهای حرارتی، گردباد، طوفانهای گرمسیری و دریایی به انسان نشان داده و شالوده زندگی بشر را از بدو پیدایش آن با خطر مواجه کرده است. با توجه به اینکه این گونه فرآیندهای طبیعی اثرات منفی بر زندگی انسان داشتهاند، از اینرو از دیدگاه برخی صاحبنظران از آنها بهعنوان بلایا نام برده شده است. کارشناسان و صاحبنظران بر این باورند چنانچه طبیعت باعث ایجاد حادثهای شود که موجب تلفات و خسارت گسترده انسانی، مادی و طبیعی شده و قدرت آن بیشتر از توان بشر باشد، بلایای طبیعی نامیده میشود.
بلایا اغلب براساس عامل به وجود آورندهشان که میتواند طبیعی یا ناشی از دخالت بشر باشند، طبقهبندی میشوند.
١- بلایای طبیعی ناگهانی، این بلایا به دو گروه تقسیم میشوند: * بلایایی که منشأ زمینی دارند نظیر زلزله، زمین لغزش، وقوع بهمن، آتشفشان و سونامی
بلایایی که منشأ آبوهوایی دارند مانند طوفان، گردباد، سیل، سرما و گرمای شدید که تحتتأثیر مستقیم عوامل آبوهوایی قرار دارند و همچنین تهاجم آفات، آتشسوزی، رهاشدن مواد سمی و خطرآفرین در محیطزیست که تحتتأثیر غیرمستقیم عوامل آبوهوایی هستند.
٢. بلایای طبیعی تدریجی مانند خشکسالی، قحطی و بیماریهای واگیر که به تدریج جامعه را تحتتأثیر قرار میدهند.
کاهش اثرات بلایای طبیعی در مدارس
لزوم آموزش کودکان بهعنوان آسیبپذیرترین قشر بهنگام رخداد بلایای طبیعی، آشنایی، هشدار و رویارویی با خطرات آن امری ضروری به شمار میآید. آموزش به کودکان و نوجوانان بهعنوان آیندهسازان فردا بهترین و اصولیترین روش برای کاهش اثرات رخدادهای
طبیعی است.
در کنار آن مقاومسازی مدارس و ساختمانهای آموزشی نیز لازم است. در خلال دهه گذشته حوادث طبیعی جان بیش از 60هزار نفر را که اکثر آنها در کشورهای درحالتوسعه بودند، گرفت.
در سالهای اخیر ایمنسازی شهرهای کشور در برابر حوادث و سوانح غیرمترقبه مورد توجه قرار گرفته است. مدیریت شهری در سراسر کشور ناگزیر است برای کاهش اثرات بلایای طبیعی در شهرها از کارایی بسیار بالایی برخوردار باشد و آن را با گذشت زمان افزایش دهد؛ همچنین همواره روشهای مدیریت و فناوریهای موجود را بهویژه در مورد ایمنسازی خدمات تأسیسات و ساختمانهای شهر بهبود بخشد و بهنگام کند. ابعاد وسیع خسارات و تلفات ناشی از بلایای طبیعی در شهرهای گوناگون جهان سبب شده است پژوهشهای کاربردی گستردهای در زمینه بهینهکردن ایمنسازی شهرها انجام گیرد. از سوی دیگر، روشهای مقابله با بلایای طبیعی و ایمنسازی شهرها، افزایش کارایی روشهای مقابله با بلایای طبیعی و ایمنسازی شهری را ضرورت بخشیده است.
بنابراین آشکار است که پژوهشهای کاربردی در امور مربوط به ایمنسازی شهرها در برابر بلایای طبیعی سبب افزایش ابتکارات در طراحیها و یافتن بهترین سیاستها و کاراترین و باصرفهترین روشها و فناوریها خواهد شد. برای دستیابی به این هدف، گنجاندن برنامههای کاهش آسیبپذیری شهروندان و جامعه که در معرض مخاطرات و بلایای طبیعی هستند، در طرحهای توسعه شهری ضرورت دارد.
در حقیقت، حفاظت از جان و مال مردم، گنجینههای دانش و مهارتهای موجود ابزار تولیدی و صنعتی و تأسیسات و خدمات شهری در مقابل اثرات بلایای طبیعی باید بخش جداناپذیری از طرحهای آزمایشی کشور و مدیریت شهری قلمداد شوند.
خوشبختانه در سالهای اخیر مدیریت بحران و ایمنسازی شهرهای کشور مورد توجه قرار گرفته، زیرا مدیریت شهری کشور ناگزیر است برای کاهش اثرات بلایای طبیعی در شهرها منسجمتر و کاراتر از گذشته عمل کند و روشهای مدیریت و فناوریهای مرتبط با ایمنسازی خدمات تأسیسات و ساختمانهای شهر را دایما بهبود بخشد و بهروز کند.
در این راستا، در طرحهای توسعه شهری، کاهش آسیبپذیری شهروندان و جامعه در معرض مخاطرات و بلایا ضرورت دارد. بنابراین برای توسعه پایدار، نخست شهرها باید در جهت بقای سالم خود بکوشند.
با همین دیدگاه است که باید شهرها و شهروندان را با شیوههای ارتقای آمادگی ازجمله مانورهای مقابله با بحران در مقابل بلایای طبیعی و حوادث توانمند و استوار کرد تا بتوانند به حیات و رشدشان ادامه دهند.
منبع: شهروند
انتهای پیام/