جاه‌طلبی‌های بن‌سلمان تهدیدی برای پادشاهی بر سرزمین نفت
محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و اختلافات او با محمد بن نایف ولیعهد رژیم آل‌سعود از جمله دغدغه‌هایی است که نه‌تنها در داخل عربستان بلکه در خارج از این کشور نیز ذهن بسیاری از مقامات را به خود مشغول کرده است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از نیویورک تایمز، کاهش بودجه دولت، معلق گذاشتن قراردادهای دولتی و کاهش حقوق کارکنان دولتی همگی تنها بخشی از اقدامات محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد عربستان پس از کاهش قیمت نفت بود. بن‌سلمان 31ساله مردی است که به‌دنبال زیر و رو کردن سنت در جامعه عربستان، بازسازی اقتصاد و مصادره کردن قدرت به‌سود خود است. او فردی است که کمتر از دو سال به یکی از پویاترین شخصیتهای جهان عرب تبدیل شده است. این شاهزاده سعودی در یکی از تعطیلات خود در فرانسه پس از مشاهده یک کشتی تفریحی سریعاً به زیردستان خود دستور داد که با مالک آن برای خرید کشتی مذاکره کنند و تنها پس از چندین ساعت و با پرداخت 550 میلیون دلار کشتی تفریحی "سرنا" را از مالک شرکت وودکا خریداری کرد و همان روز به‌روی عرشه آن قدم زد.
از جنگ یمن گرفته تا تلاش برای عدم وابستگی به نفت و کاهش موانع اجتماعی پیش روی جوانان سعودی همگی مواردی است که ردپایی از محمد بن سلمان در آنها دیده می‌شود. جاه‌طلبی‌های بی‌پایان وی باعث شده مقامات درباره سعودی و حتی مقامات کشورهای خارجی احتمال تلاش بن‌سلمان برای رسیدن به قدرت و کنار زدن محمد بن نایف، پسرعموی خود و وزیر کشور عربستان را چندان دور از ذهن تصور نکنند، حتی بسیاری از این مقامات معتقدند که بن‌سلمان درحال حاضر به‌سمت تضعیف وزیر کشور گام برمی‌دارد. هرچند شاید جوانان عربستانی وی را به‌عنوان نماینده نسل خود بستایند اما بسیاری نیز او را یک تشنه قدرت تصور می‌کنند که به‌سرعت و به‌میزان بسیار زیاد به‌دنبال ایجاد تغییرات است.
تنش در بدنه قدرت
بن‌نایف در اوایل سال جاری میلادی به ویلای خود در الجزایر سفر کرد که به‌اعتقاد بسیاری دلیل آن تنها گذراندن تعطیلات همیشگی نبود زیرا در این سفر حتی نزدیکترین دوستانش مانند جان برنان، مدیر سیا نیز به‌راحتی قادر به برقراری تماس با وی نبودند. سفر در بازه زمانی جنگ یمن که عربستان مستقیماً در آن درگیر است باعث شد بسیاری از مقامات آمریکایی این‌طور نتیجه‌گیری کنند که تلاش برای فرار از اختلاف با پسرعموی جوان علت اصلی این سفر بوده باشد. پس از به قدرت رسیدن ملک سلمان، محمد بن سلمان به قدرت و اختیار بی‌سابقه‌ای رسید. اعلام تشکیل ائتلاف برای مبارزه با داعش موضوعی بود که در حوزه اختیارات بن‌نایف بود اما محمد بن سلمان نقشی برای وی یا وزارت کشور قائل نشد.
روابط خصوصی این دو چندان مشخص نیست. هرچند بن‌نایف در سایه حرکت می‌کند اما محمد بن سلمان در تلاش برای ارائه چهره‌ای پویا از خود است. وی با انتشار تصویری از خود کنار مارک زاکربرگ، مؤسس فیس‌بوک خود را چهره یک عربستان جدید معرفی کرد. با تمام این تفاسیر مداخله عربستان به‌دستور این وزیر دفاع جوان در جنگ یمن بدون هماهنگی با نهادهای امنیتی تحت امر بن‌نایف نتیجه مناسبی برای این کشور به‌همراه نداشت و نه‌تنها حوثی‌ها را از پایتخت یمن به عقب نراند بلکه باعث از بین رفتن جان هزاران نفر از مردم بیگناه این کشور شد. مقامات آمریکایی نیز اعلام کردند در زمان تشدید بحران یمن محمد بن سلمان برای تعطیلات در جزایر مالدیو استقرار داشت و اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا به‌سختی قادر به دسترسی به او بود.
طولانی شدن جنگ یمن همچنین یکی از عوامل تشدید اختلاف میان بن‌نایف و بن‌سلمان است. به‌گفته چندین مقام آمریکایی و کارشناس بن‌نایف که برای شکست القاعده در یک دهه پیش در داخل عربستان و همچنین بین مقامات آمریکایی از احترام زیادی برخوردار است اکنون از بی‌نظمی در یمن به‌سود خود بهره می‌گیرد.
آینده
محمد بن سلمان درحال جنگ با زمان است و تلاش می‌کند با توجه به وضعیت جسمانی پدر خود که به‌اعتقاد برخی حتی از فراموشی نیز رنج می‌برد هرچه سریعتر وجهه‌ای مناسب برای خود خلق کند تا درصورت مرگ پدر بدون دغدغه خاصی قدرت را در اختیار گیرد. باوجود آنچه مقامات آمریکایی سخنرانی طولانی وی در یک ویلای لوکس حین اجلاس گروه 20 نامیده‌اند که در آن از شکست سیاست آمریکا در خاورمیانه و امتناع دولت اوباما از اقدام جدی در سوریه تا بهبود روابط با ایران به‌عنوان دشمن بزرگ عربستان به اظهار نظر پرداخته بود، اما روابط فعلی وی با دولت آمریکا رو به بهبود است. اوباما مسئولیت حرکت در این مسیر را به جان کری، وزیر خارجه خود سپرده و طرفین چندین بار با یکدیگر در منزل جان کری در جورج تاون دیدار کرده‌اند، بااین‌حال به‌اعتقاد مقامات خارجی هرچه دوره پادشاهی ملک سلمان طولانی‌تر باشد محمد بن سلطان فرصت بیشتری برای قبضه کردن قدرت در اختیار دارد و از این زمان برای کسب تجربه بیشتر استفاده خواهد کرد.
انتهای پیام/*
