«محمدعلی مهتدی»، استاد دانشگاه و پژوهشگر ارشد مطالعات استراتژیک غرب آسیا در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم، در خصوص سیاست خارجی دولت جدید آمریکا در قبال داعش و گروههای تروریستی، با اشاره به کانون فکری جریانهای تروریستی بیان داشت: این تصور که دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا همه قدرت را در این کشور در دست دارد، تصور باطلی است.
پژوهشگر ارشد پژوهشکده مطالعات استراتژیک غرب آسیا با تأکید بر حضور مراکز قدرت در ایالاتمتحده آمریکا اشاره داشت: شاید رئیسجمهور این کشور حدود یکسوم قدرت را در دست داشته باشد. کنگره، لابیها، شرکتهای چندملیتی و شبکههای عظیم تبلیغاتی در آمریکا حضور دارند و ترامپ با سر کار آمدن خود نمیتواند هر اقدامی را به انجام رساند.
وی با بیان اینکه داعش، جبهه النصره و سازمانهای تکفیری در دوره اوباما خصوصاً بعد از پیروزی مقاومت در جنگ 33 روزه در جنوب لبنان شکلگرفتهاند، خاطرنشان کرد: جنگ علیه حزبالله لبنان یک جنگ جهانی بود. هدف این جنگ بعد از نابود کردن مقاومت در لبنان و غزه، حمله به سوریه بود. سوریه به عنوان عمق استراتژیک مقاومت و همپیمان جمهوری اسلامی ایران محسوب میشود و این جنگ بعد از سوریه به ایران کشیده میشد. آمریکا به دنبال این امر طرح خاورمیانه بزرگ را اجرایی میکرد.
تحلیلگر مسائل غرب آسیا با تأکید بر اینکه پیروزی مقاومت همه معادلات غربیها را در هم ریخت، افزود: بر این اساس بعد از آن تصمیم گرفتند که گروههای تکفیری را در منطقه برای مقابله با محور مقاومت ایجاد و پخش کنند. غربیها از محور مقاومت تحت عنوان محور شیعی یا هلال شیعی نام میبردند.
وی با توجه به اینکه ترامپ ادعا کرده که خواستار مبارزه جدی با تروریسم از جمله داعش است، یادآوری کرد: اگر وی قادر به اجرای چنین ادعایی باشد، اقدام مثبتی محسوب میشود؛ اما دولت اوباما و همپیمانان منطقهای واشنگتن چون عربستان، قطر، امارات، اردن و ترکیه نیز که خود داعش و گروههای تکفیری را ایجاد کرده و از آن حمایت کردهاند، ادعای مبارزه با تروریسم را دارند.
پژوهشگر و کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به سرچشمه فکری گروههای تروریستی گفت: اگر ترامپ در ادعای خود مبنی بر مبارزه با تروریسم صادق باشد و مراکز قدرت در ایالاتمتحده آمریکا اجازه دهند که وی با تروریسم در منطقه به طور جدی مبارزه کند، این اقدام به نفع غرب و کل جهان است؛ اما باید منتظر ماند که آیا دولت جدید آمریکا با روی کار آمدن بعد از دو ماه دیگر توان و نیت مبارزه با داعش و جریانهای دیگر تروریستی در منطقه را دارد؟ این موضوع مستلزم حمله به کانون ایدئولوژیک این جریانها است. آن کانون اندیشه وهابیت است که مرکز آن در عربستان سعودی قرار دارد.
وی طبق ادعاهایی که ترامپ در رابطه با عربستان سعودی اظهار داشته است، بیان داشت: ترامپ نظر مساعدی به فعالیتهای عربستان در منطقه ندارد و خواستار مبارزه با اقدامات این کشور است. حجم سپردههای ارزی عربستان در غرب خصوصاً ایالاتمتحده آمریکا صدها میلیارد دلار است. تصور میشود که واشنگتن با تصویب قانون «جاستا» تصمیم گرفته است که این سپردهها را بلوکه کند و در نهایت به آن چنگ اندازد.
استاد دانشگاه و کارشناس ارشد مسائل منطقهای با تأکید بر قانون «جاستا» یادآوری کرد: احتمال میرود که در دوره ترامپ اقدام مذکور علیه عربستان اجرایی شود؛ چراکه این موضوع صرفاً تصمیم ترامپ نیست، بلکه به سود کل سیستم حاکم بر آمریکا است. با توجه به کسری بودجه آمریکا و بدهیهای هنگفت این کشور و خصوصاً نظر منفی ترامپ نسبت به ریاض، ممکن است که سیستم در واشنگتن تصمیم گیرد که چنین اقدامی را به انجام رساند.
وی با اشاره به اینکه مسئله گفته شده باعث نگرانی شدید رژیم آل سعود شده است، تأکید کرد: مشاهده میشود که ریاض هزینههای هنگفتی را برای کمپین کلینتون پرداخت کرد و امیدوار بود که سیاست دوره اوباما با پیروزی دموکراتها ادامه داشته باشد؛ اما این امر به نتیجه نرسید و هزینههای سعودیها بر باد رفت. حال اگر ترامپ وعدههای خود را اجرایی کند، کانون تروریسم و اندیشه تکفیری را خواهد خشکاند.
مهتدی با بیان اینکه دولت آمریکا در دوره اوباما تأکید داشت که بشار اسد در آینده سوریه نقشی نداشته باشد، افزود: واشنگتن همچنین رقابت شدیدی با حضور روسیه در منطقه داشت. اگر مواضع اعلامشده ترامپ نسبت به سیاستهای ولادیمیر پوتین و بقای بشار اسد اجرایی شود، اقدام مثبتی شمرده میشود که میتواند پایانبخش بحرانها در منطقه باشد.
وی بهرغم همه مسائل مذکور تأکید کرد: باید منتظر ماه ژانویه آینده بود تا دولت جدید آمریکا روی کار آید. بعد از آن مشخص خواهد شد که واشنگتن حامی تروریسم خواهد بود یا به مبارزه با آن اقدام خواهد کرد. به نظر میرسد که کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس و عربستان سعودی در دوره ترامپ وضعیت خوبی نخواهند داشت؛ لذا آنها از هم اکنون در نگرانی شدیدی به سر میبرند.
انتهای پیام/