نگاهی به گزارش قیاسی شش ماهه اول سالهای ۹۲ تا ۹۵

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشکاه خبرنگاران تسنیم «پویا»، مرکز هنرهای نمایشی در روزهای آخر هفته گذشته اقدام به انتشار گزارشی قیاسی از وضعیت شش ماه اول سالهای 92 تا 95 کرده است. در این گزارش با این مقدمه که «اجرای یک اثر نمایشی حاصل تلاش جمعی از هنرمندان این رشته هنری است که در نهایت باید در معرض دید مردم قرار گیرد و به عنوان محصولی قابل عرضه به جمعی که برای آن بهایی می‌پردازند تحلیل شود»،‌ تعداد نمایشهایی که در مدت زمان مشخصی روی صحنه رفته را نشانگر جامعه عهده‌دار تولید و اجرا دانسته است.

طبق این گزارش در بهار و تابستان سال 92 تعداد 357 مجوز اجرای نمایش صادر شده که از آن میان 268 نمایش جدید روی صحنه رفته‌اند و 79 مجوز نیز برای تمدید اجرا صادر شده بوده است.

این ارقام برای شش ماهه اول سال 93 صدور 527 مجوز رسیده که 120 مجوز برای تمدید اجرای آثار و 407 مجوز برای نمایشهای جدید بوده است.

در سال 94 تعداد 551 مجوز اجرا از سوی شورای ارزشیابی و نظارت صادر شده که 130 مورد از مجوزها مربوط به تمدید اجرا و 448 مورد نیز به جواز اجرای نمایشهای جدید بوده که در این مدت روی صحنه رفته‌اند.

در سال جاری، شش ماهه نخست سال با صدور 842 مجوز اجرا همراه شده است. این تعداد نشان می‌دهد 690 نمایش جدید روی صحنه رفته‌اند و 151 مجوز نیز برای تمدید اجرای نمایشها صادر شده‌اند.

این آمار نشان می‌دهد تعداد مجوزهای صادر شده و نمایشهایی که روی صحنه رفته‌اند با رشدی 300 درصدی روبه‌رو بوده است.

در این گزارش همچنین بخشی به رده‌بندی نمایشها بر اساس گروه مخاطبان اختصاص یافته است که طبق آن از میان 357 مجوز صادر شده برای بهار و تابستان سال 92 تعداد 165 مجوز برای نمایشهای حرفه‌ای و بزرگسال صادر شده که تنها 25 مورد آن به نمایشهای تمدید شده اختصاص داشته است. 79 مجوز به آثار کمدی و آزاد 49 نمایش تمدید شده و 30 نماش جدید را شامل می‌شود و از 43 مجوز برای قطعات نمایشی و سرگرمی تنها یک مجوز برای تمدید بوده است. در این سال 65 مجوز برای نمایشهای گروه سنی کودک بوده که 14 نمایش تمدید شده و 51 نمایش جدید بوده‌اند. اجراهای ویژه بانوان در این سال تنها یک مورد بوده و چهار نمایش نیز در گروه متفرقه طبقه‌بندی شده‌اند.

در شش ماهه سال 93 نمایشهای حرفه‌ای و بزرگسال تعداد 200 نمایش بوده‌اند که 194 مورد نمایشهای جدید و تنها شش مورد تمدیدی در آن دیده می‌شوند. برای نمایشهای کمدی آزاد 175 مجوز صادر شده که در آن 81 نمایش جدید و 94 مجوز تمدید دیده می شود. 76 مجوز نیز به قطعات نمایشی و سرگرمی اختصاص داده شده که تنها 6 مورد از آن مربوط به تمدید اجرا بوده است. برای مخاطبان کودک نیز 41 نمایش تولید شده‌اند و 13 نمایش نیز مجوز تمدید گرفته‌اند که در مجموع 54 مجوز اجرا برای نمایشهای این گروه سنی اعلام شده است. در این بازه زمانی هشت نمایش ویژه بانوان روی صحنه رفته که تنها یک مورد از آن تمدید شده است. تعداد 11 نمایش در طبقه‌بندی متفرقه قرار گرفته و چهار پرفورمنس نیز به اجرا در آمده‌اند که یک نمایش نیز مجوز تمدید دریافت کرده است.

در شش ماهه اول سال 1394 از 202 مجوز اجرا برای نمایشهای حرفه‌ای بزرگسال 199 نمایش جدید و سه نمایش نیز تمدید شده‌اند. نمایشهای کمدی آزاد نیز 117 نمایش جدید و 102 نمایش تمدید شده که تعداد مجوزهای در این گونه نمایشی را به 219 عدد رسانده است. در این بازه زمانی تعداد قطعات نمایشی و سرگرمی با رشد چشمگیر روبرو شده و 115 مجوز برای این گونه نمایشی صادر شده 62 نمایش جدید و 53 نمایش تمدید شده را شامل می‌شود. در زمینه نمایشهای کودک نیز 121 نمایش روی صحنه رفته‌اند که 68 نمایش جدید و 53 نمایش تمدید شده بوده‌اند. در این سال تنها سه نمایش ویژه بانوان اجرا شده و شش نمایش نیز در طبقه‌بندی متفرقه قرار داشته‌اند. دو نمایش در گروه پرفورمنس به اجرا در آمده‌اند.

در سال 1394، 311 نمایش برگرفته از متون ایرانی بوده و 50 نمایش نیز برگرفته از متون خارجی ، چهار نمایش نیز اقتباسی و یا برداشت آزاد از دیگر متون بوده‌اند.

در بهار و تابستان 1395 از بین 842 مجوز داده شده به نمایشها 339 مجوز به نمایشهای حرفه‌ای و بزرگسال اختصاص داشته‌اند که 315 نمایش جدید و 24 مورد نیز به نمایشهای تمدیدی داده شده‌اند. برای نمایشهای کمدی آزاد نیز 212 مجوز صادر شده که 107 نمایش جدید و 105 نمایش تمدید شده‌اند. در بخش قطعات نمایشی و سرگرمی نیز از 183 مجوز صادر شده تنها 16 نمایش مجوز تمدید دریافت کرده‌اند. برای نمایشهای کودک و نوجوان در این مدت زمان 68 مجوز اجرا صادر شده که 62 نمایش جدید و شش تمدید اجرا بوده است. اجرای 19 نمایش ویژه بانوان از ویژگیهای اجرای نمایش در بهار و تابستان سال جاری بوده است. 15 نمایش متفرقه و پنج پرفورمنس در این مدت روی صحنه رفته‌اند.

410 نمایشنامه برگرفته از متون ایرانی و 62 اثر نیز بر اساس متون خارجی روی صحنه رفته‌اند. 17 نمایش نیز اقتباسی یا برداشت آزاد از متون دیگر بوده‌اند.

وضعیت عجیب تئاتر آزاد

از نکات قابل تأمل این گزارش وضعیت تمدیدهاست. در بخش تئاتر بزرگسال یا حرفه‌ای با روند زمان تعداد آثار تمدیدی با کاهش روبه‌رو شده است. در حالی که در سال 92، 25 اثر تمدیدی در سالهای بعد با اعداد 94 و 102 افزایش پیدا می‌کند، با وجود رشد پنجاه درصدی در تعداد اجراها؛ اما با کاهش 400درصدی در بخش تمدید روبه‌رو شده است. جالب آنکه آثار تمدیدی سال 92 حتی از از سال 95 نیز بیشتر است.

در مقابل، در فضای تئاتر آزاد آثار تمدیدی از عدد 49 به 105 رسیده است. این در حالی است که عدد 30 کار جدید در تئاتر آزاد به رقم 107 رسیده است که نشانگر همان رشد بخش بزرگسال است.

آنچه از این قیاس می‌توان استنباط کرد وضعیت فروش این دو بخش است که به چنین ارقامی می‌رسیم. می‌توان ادعا کرد وضعیت فروش خوب تئاتر آزاد موجب شده است که با تمدید اثر مواجه باشیم و در مقابل فروش اندک در تئاتر بزرگسال فضا را برای کثرت آثار و اجرا نشدن مجددشان است.

این وضعیت می‌توان یک زنگ خطر درباره وضعیت تئاتر ایران است و این نکته را گوشرد می‌کند نیاز به بازنگری در سیستمهای کیفی و ارزشیابی است.

انتهای پیام/