«نوذر شفیعی»، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل جنوب آسیا در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم، در خصوص چرایی ارتباط روسیه با طالبان به دنبال اظهارت مسکو مبنی بر وجود چنین ارتباطی، با اشاره به استفاده ابزاری واشنگتن از طالبان بیان داشت: افغانستان برای روسیه اهمیت زیادی دارد. این اهمیت به لحاظ جغرافیا، موقعیت ژئوپلیتیکی و تأثیرگذاری این کشور بر منطقه و نیروهای رادیکالی است که در افغانستان یا از طریق این کشور در منطقه فعالیت میکنند.
وی با توجه به اینکه روسیه از قدیم الایام در افغانستان نفوذ داشته است، یادآوری کرد: امروزه هم دولت این کشور و هم طالبان برای مسکو حائز اهمیت است؛ چراکه زمانی افغانستان به عنوان منطقه حائل در سیاست خارجی قدرتهای بزرگ اهمیت داشت و الآن به عنوان منطقهای عایق اهمیت دارد. منظور از منطقه عایق عبارت است از اینکه روسیه از طریق ارتباط با افغانستان خصوصاً گروه طالبان تلاش میکند از سرایت داعش و القاعده به داخل آسیای مرکزی و خاک روسیه ممانعت به عمل آورد.
این تحلیلگر مسائل جنوب آسیا با اشاره به هدف مسکو از برقراری رابطه با طالبان تأکید کرد: در واقع مسکو سعی کرده استراتژی همراهی با طالبان را در پیش گیرد. چینیها نیز چنین اقدامی را به انجام رساندهاند. آنها برای ممانعت از تأثیرگذاری طالبان بر سین کیانگ با این گروه ارتباط برقرار کردهاند. هدف مسکو از ارتباط با طالبان جلوگیری از استفاده ابزاری آمریکا از این گروه برای تأثیرگذاری بر ثبات و امنیت آسیای مرکزی و روسیه است.
وی با تأکید بر آموزش نیروهای مختلف در پاکستان گفت: ممکن است که طالبان به دلیل محدودیتهای خود عملاً از قدرت لازم برای بیثبات کردن آسیای مرکزی و روسیه برخوردار نباشد؛ اما یک سری نیروهای رادیکال از چچن، سین کیانگ چین، داغستان و نقاط مختلف در منطقه قبائلی پاکستان در کنار طالبان آموزش میبینند و به مناطق مختلف تسری پیدا میکنند. به نظر میرسد که همین موضوع هدف اصلی روسیه برای برقراری ارتباط با طالبان است. مسکو احتمالاً دولت افغانستان را نیز در جریان این اقدام قرار داده است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه مسکو در صورت ممکن تلاش میکند که طالبان را به پروسه صلح با دولت افغانستان نیز وارد کند، افزود: روسیه برای عدم نگرانی افغانستان از رفتار این کشور تلاش میکند که طالبان و دولت افغانستان را توأمان داشته باشد. بخشی از اقدام مسکو از طریق پاکستان صورت میگیرد. از آنجایی که آمریکا در جنوب آسیا هند را بر پاکستان ترجیح داده است، احتمالاً پاکستانیها نیز به طالبان چراغ سبز نشان دادهاند که با روسیه همکاری کند. در نهایت هدف اصلی از این همکاریها جلوگیری از استفاده ابزاری آمریکا از گروه طالبان است.
وی در پاسخ به این پرسش که «آیا مسکو میتواند مناسبات خود را با دولت افغانستان و طالبان مدیریت کند؟ میانجیگری بین طرفین به چه اندازه محتمل است؟» بیان داشت: در حقیقت کشورها امروزه هوشمند عمل میکنند. معادله به اندازهای پیچیده است که نمیتوان چارچوب مشخصی برای روابط قائل شد. روابط در حال حاضر دولت محور، گروه محور و فرد محور شده است. این پیچیدگیها باعث میشود که همه کشورها با مسائل هوشمندانه برخورد کنند.
نماینده دوره نهم مجلس شورای اسلامی با اشاره بر مسائل موجود بر سر راه روسیه مطرح کرد: تحولاتی چون اوکراین، سوریه و نگاه منفی ناتو به مسکو در پیرامون روسیه وجود دارد؛ لذا این کشور ناچار است که از ظرفیتهای کشورها یا گروههای دشمن خود نیز استفاده کند. مسکو در این مسیر حرکت میکند و میزان موفقیت این کشور به حجم تعاملات آنها بستگی دارد.
انتهای پیام/