آخرین حلقه پنج‌تن شعر خراسان
بقا آخرین حلقه پنج تن شعر خراسان بعد از آنکه ۸۷ سال از خدا عمر گرفت، رحل سفر بست. شاعری اخلاق‌مدار که تلاش کرد تا شعر را به خدمت اخلاق درآورد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، شعر او را شعر خوانده‌اند. هرچند سروده‌های زنده‌یاد بقا به نظر غالب کارشناسان، فاقد تصویر و خیال‌پردازی شاعرانه و ملاحظات فنی است، اما اگر شعر را فراتر از مشتی استعاره و تشبیه و... بدانیم و معتقد باشیم که شعر انسان را در مستی و شور و وجد فرو می‌برد یا او را به تأمل وامی‌دارد و نشاط و زندگی را به انسان می‌بخشد، شعر بقا، شعر است.
زنده‌یاد علی باقرزاده متخلص به بقا در سال 1308 در مشهد زاده شد و 87 سال از خداوند عمر گرفت. در این مدت هرچند در قالب‌های مختلف شعر گفت و حتی در نثر به خصوص در سفرنامه‌نویسی نیز طبع‌آزمایی کرد، اما عمده آنچه بقا را شهره کرد، حضور او در شعر شکوهمند، ارجمند و اوجمند خراسان با قطعات زیبا و حکیمانه است. چیره‌دستی و طبع بقا آنچنان است که او را در قطعه، بعد از پروین اعتصامی از سرآمدان روزگار می‌دانند. بقا در کنار اخوان ثالث، محمد قهرمان، احمد کمالپور، غلامرضا قدسی و ذبیح‌الله صاحبکار حلقه اصلی شعر خراسان را تشکیل می‌داد. هرچند شاعران و ادیبان دیگری چون محمدرضا شفیعی کدکنی نیز در این حلقه حضور داشتند، اما مهاجرت آنها به سمت تهران، حلقه شعر خراسان را به این پنج تن ختم کرد که به گفته یکی از اساتید، بقا یکی از پنج‌تن شعر خراسان بوده است.
بقا در روزگاری که موضوعات اخلاقی در شعر کم‌کم رنگ می‌بازد، با پرداختن به این موضوعات، انسان جامعه امروز را دوباره به تأمل در این مسائل وامی‌دارد. سروده‌های او هرچند از استعاره‌های دشواریاب و تصاویر خالی است، اما زبانی استوار و سهل ممتنع دارد؛ موضوعی که حکایت از تأمل و غور او در اندیشه و آثار گذشتگان دارد. چه او نیز خود شاعران جوان‌تر را همواره بر این امر تشویق کرده و گفته است که «شاعر امروز باید با آثار گذشتگان آشنا باشد، کتاب‌های زیادی را مطالعه کند و زنبوروار از شهد گل‌های معرفت بچشد و عسل تحویل جامعه دهد. همچنین شایسته است باید با کردار و رفتار خود به جامعه درس زندگی بیاموزد». او شعر را در خدمت اخلاق به کار گرفته و از این راه، بر مخاطب تلنگر می‌زند.
از بقا آثار متعددی به یادگار مانده است. از جمله کتاب‌های منتشر شده از این شاعر می‌توان به «زلال بقا» اشاره کرد که با مقدمه محمدجعفر یاحقی به چاپ رسیده است. کتاب هم دربردارنده سروده های شاعر در قالب‌های مختلف اعم از قطعه، چهارپاره، مثنوی و ... است و هم تعدادی از اخوانیات شاعر را منتشر کرده است. یاحقی در مقدمه این کتاب بیان کرده است که «روابط عمومی» شاعر قوی است. تنوع اخوانیات و موضوعات آن، از جمله مسائلی است که در این بخش به چشم می‌خورد. نامه‌هایی از غلامحسین یوسفی، امیری فیروزکوهی، شادروان غلامرضا قدسی، شادروان گلشن کردستانی و استاد احمد گلچین معانی، احمد کمالپور، ذبیح الله صاحبکار (سهی)، یدالله امینی (مفتون) و حجت‌‌الاسلام بهجتی دیده می‌شود.
اما اگر در پی شناخت شاعر از دید بزرگان ادب هستید، به کتاب «آئینه بقا» مراجعه کنید. کتابی که به مناسبت بزرگداشت این شاعر و باز هم به اهتمام یاحقی در مشهد منتشر شده است. در این کتاب، مقالات گوناگونی منتشر شده است که در آن اساتید فن، به زندگی، زمانه و ویژگی‌های شعری بقا پرداخته‌اند. بقا هرچند نسبت به دیگر اعضای شعر خراسان در میان عامه مردم شناخته شده نبود، اما در میان اساتید و اهل فن همواره جایگاهی رفیع داشته و دارد.
رهبر معظم انقلاب نیز در پیامی درگذشت این شاعر نامدار را تسلیت گفتند:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
خبر تأثرانگیز درگذشت دوست دیرین و شاعر فرزانه آقای حاج علی آقا باقرزاده متخلص به «بقا» را دریافت کردم.
ایشان شاعری شیرین سخن و انسانی نیک‌اندیش و رفیقی با صفا بود، با طبعی روان و شعری متضمن نکات اخلاقی و اجتماعی و مجالستی دلنشین و رفتاری بزرگوارانه و سرشار از ادب و صمیمیّت، قطعاتی از شعر او در شمار آثار برجسته‌ی شعر معاصر است که نام او را در دفتر شعر کشور ماندگار خواهد کرد. به فرزندان و خاندان گرامی ایشان تسلیت میگویم و رحمت و مغفرت الهی را برای وی مسألت میکنم.
سیّدعلی خامنه‌ای
20/ آذر/ 1395»
انتهای پیام/
