شهرسازی در دوره‌ قاجار و پهلوی مستحق نوستالژی نیست

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم رونمایی و جشن امضای کتاب «تاریخ شهر2» با حضور جهانشاه پاکزاد و جمعی از دانشجویان معماری عصر روز دوشنبه 29 آذر 1395 در دپارتمان شهرسازی مرکز معماری ایران برگزار شد.

جهانشاه پاکزاد در این مراسم گفت:‌ کتاب «تاریخ شهر2» به دوران قاجار و پهلوی پرداخته است. این دوران، دوره‌ی گذار به سرمایه‌داری یا همان بازار آزاد است.

او با تاکید بر آشنایی با تاریخ ادامه داد:‌ما باید تاریخ خود را بشناسیم. ملتی که تاریخ خود را نداند مجبور به تکرار تاریخ است.

این نویسنده و استاد دانشگاه درباره تفاوت‌های بومی‌سازی و بازگشت به گذشته، گفت: این دو مسئله دچار مشکل شده‌اند. دوره‌ی قاجار و پهلوی خیلی مستحق نوستالژی نیست. بسیاری از معماران علاقه‌زیادی به بافت های قدیمی دارند اما همین دوستان یک هفته هم نمی‌توانند با شرایط آن زمان زندگی کنند.

او ادامه داد:‌ من به دلیل این که سال‌ها در آلمان زندگی کرده‌ام و درس خوانده‌ام، می‌دانم که تئوری‌های غرب چقدر وابسته به فرهنگ و سنت آنجاست. به همین دلیل به طور کامل در کشور ما قابل پیاده سازی نیست. در این‌جا به تفاوت میان بازگشت به گذشته و بومی‌سازی می‌رسیم؛ بومی‌سازی نگاه به آینده دارد اما بازگشت به گذشته از ترس آینده، به گذشته پناه برده است.

پاکزاد گفت: در خواندن این کتاب چند پیش فرض لازم است.نخست آنکه باید بدانید که این کتاب تاریخ شهرسازی نیست. در این کتاب سعی شده شهر را پدیده‌ای اجتماعی ببینیم.

جانشاه پاکزاد در بخش دیگری از صحبت های خود مهمترین مشکل تاریخ نویسی شهری را رونویسی از تکرار مکررات دانست و گفت: از دوره رضاشاه به بعد عده‌ای آمدند و کتاب‌هایی نوشتند. این اشخاص به نوعی تاریخ سازی می‌کردند. یک سری چیزهایی که خاک روی آن نشسته شده بود، آن‌ها را بیرون می‌کشیدند و به عنوان تاریخ به خوردمان می‌دادند. مشکل دیگراین است که اکثر کتاب‌هایی که از همکاران ایرانی نوشته می‌شد، رونویسی از روی همین کتاب‌هاست که به آن اشاره کردم. امروز باز این مسئله دوباره در حال تکرار شدن است. الان از طریق ماهواره خیلی زیاد روی مسئله آریایی‌ها تاریخ سازی می‌کنند. این‌ها بیش از حد دارند تاریخ سازی می‌کنند.

پاکزاد در ادامه این مراسم در پاسخ به یکی از دانشجویان حاضر در مراسم به بیان تفاوتهای بین بومی سازی و معاصر سازی پرداخت و به فلسفه وجودی باغ شهر‌ها پرداخت. وی ضمن انتقاد از کسانی که تهران را برای برخی مقاصد تبلیغاتی باغ شهر معرفی می‌کردند گفت: باغ شهر ویژگی‌هایی دارد که شهرهای ما فاقد آن هستند و شاید به علل مختلف هرگز چنین پدیده‌ای در گشور ما رخ ندهد. یک ویژگی باغ شهر این است که خانه‌ها دیوار ندارند و هرکس می‌تواند به راحتی از کنار خانه‌های مختلف در یک باغ شهر بدون وجود حصار عبور کند. اما آیا در ایران می‌توان تصور کرد که خانه‌ای دیوار و حصار نداشته باشد.

در پایان این مراسم جشن امضای کتاب «تاریخ شهر2» برگزار شد.

انتهای پیام/