قرنیه چشم از جنس دندان!
پیوند قرنیه مصنوعی دندانی در شدیدترین موارد آسیب قرنیه که بیمار خشکی چشم شدید همراه با آسیب پلک‌ها را دارد، به عنوان آخرین درمان انجام می‌شود.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، چند سال قبل بود که گفت‌وگویی با دکتر علیرضا غفاریه درباره اولین پیوند قرنیه مصنوعی در خاورمیانه با عنوان «دندانی که در چشم خانه می‌کند» انجام دادم.
دکتر علیرضا غفاریه، جراح و متخصص چشم و فوق‌تخصص آسیب‌شناسی چشم که هم‌اکنون در آمریکا به تحقیق در این زمینه مشغول است اولین پیوند قرنیه مصنوعی را در جنوب کشور در بیمارستان شریعتی دانشگاه علوم پزشکی فسا در سال 83 انجام داد. همچنین نوع دیگری از قرنیه مصنوعی به نام قرنیه مصنوعی دندانی ـ استخوانی ـ (Osteo-odonto-keratoprosthesis) توسط تیمی از جراحان ازجمله دکتر غفاریه در بیمارستان علی اصغر شیراز انجام شد. البته از آن زمان به بعد عمل پیوند قرنیه مصنوعی دندانی در کشور صورت نگرفته است.
با این حال دکتر غفاریه اعلام می‌کند: پیوند قرنیه از این طریق یک روش درمانی پیشرفته است که فقط در شش مرکز در دنیا ارائه می‌شود و خوشبختانه با همکاری پروفسور لیو که باتجربه‌ترین جراح فعال در این زمینه در دنیاست تا اواخر سال آینده این جراحی در بیمارستان فارابی توسط دکتر سیامک زارعی قنواتی، متخصص چشم و فوق‌تخصص قرنیه و جراحی عیوب انکساری انجام خواهد شد.
دکتر زارع قنواتی در پاسخ به این سوال که چه کسانی و به چه دلایلی نامزد پیوند قرنیه هستند، می‌گوید: برای هر بیماری‌ای که سبب اختلال در عملکرد قرنیه به عنوان یک لنز شفاف شود و با روش‌های غیرجراحی مانند عینک و لنز تماسی و روش‌های جراحی کم‌خطرتر بیمار نتواند دید موثر داشته باشد، باید عمل پیوند انجام شود. البته شایع‌ترین علل آن شامل قوز قرنیه، ورم قرنیه به دنبال عمل آب مروارید، عفونت قرنیه و ضربه و آسیب‌های شیمیایی به قرنیه است.
البته این فوق‌تخصص قرنیه تاکید می‌کند: پیوند قرنیه در مواردی که کدورت قرنیه، بیماری‌های شبکیه عصب بینایی یا مرکز بینایی در مغز وجود دارد، بی‌فایده است. افرادی که برای استفاده از داروهای تجویز شده یا معاینات دوره‌ای تعهد لازم را ندارند، نامزد مناسبی برای پیوند قرنیه نیستند.
پیوند قرنیه بدون عارضه نیست
بی‌شک پیوند قرنیه نیز مانند دیگر جراحی‌ها بی‌عارضه نیست و این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، عوارض پیوند قرنیه را این گونه برمی‌شمرد: عدم شفافیت قرنیه بعد از پیوند، عفونت قرنیه یا کل چشم، شل شدن بخیه‌ها، ترمیم تاخیری زخم قرنیه، آستیگماتیسم بالا بعد از عمل آب مروارید (کاتاراکت)، آب سیاه (گلوکوم) و رد پیوند ازجمله عوارض احتمالی پس از پیوند قرنیه محسوب می‌شوند.
زندگی پس از پیوند قرنیه
بیماران پیوند قرنیه باید به خاطر داشته باشند تا پایان عمر، معاینات منظم دوره‌ای زیر نظر چشم پزشک داشته و دارو‌ها و قطره‌های تجویزی را مصرف کنند.
دکتر زارع قنواتی در این باره تاکید می‌کند: قرنیه پیوندی هیچ وقت استحکام بافت طبیعی قرنیه را ندارد. بنابراین باید از هر موقعیتی که احتمال ضربه به چشم وجود دارد اجتناب شود. استفاده از عینک نیز به عنوان محافظ توصیه می‌شود.
وی می‌افزاید: بیمار نیز باید بداند همیشه قرنیه پیوندی در معرض رد پیوند و عفونت است. بنابراین هر گونه علائمی مانند درد، قرمزی، حساسیت به نور و کاهش دید باید جدی گرفته شده و به صورت شبانه روزی به اورژانس چشم پزشکی مراجعه شود.
وقتی چاره‌ای جز استفاده از قرنیه مصنوعی نیست
قرنیه مصنوعی در مواردی کاربرد دارد که احتمال موفقیت پیوند قرنیه متداول کم است.
این فوق‌تخصص قرنیه با اشاره به این موارد می‌گوید: هنگام وجود خشکی چشم شدید همراه با آسیب پلک‌ها، آسیب گسترده سلول‌های بنیادی قرنیه که سلول‌های پوسته خارجی قرنیه را می‌سازد، در صورت وجود التهاب شدید، وجود عروق خونی در قرنیه و سابقه رد پیوند تکرار شونده چاره‌ای جز استفاده از قرنیه مصنوعی نیست.
پیوند قرنیه مصنوعی دندانی در ایران
خوب است بدانید فقط سه نوع قرنیه مصنوعی هستند که نتایج قابل قبول و طولانی در دنیا داشته‌اند؛ قرنیه مصنوعی Kpro Fyodorove, Bostonو قرنیه مصنوعی شامل بافت دندان (Osteo-odento-keratoprosthesis).
به گفته دکتر زارع قنواتی پیوند قرنیه مصنوعی دندانی در شدیدترین موارد آسیب قرنیه که بیمار خشکی چشم شدید همراه با آسیب پلک‌ها را دارد، به عنوان آخرین درمان انجام می‌شود. این عمل در دو مرحله انجام می‌شود که مرحله اول شامل برداشتن دندان همراه با مقداری از استخوان نزدیک آن و برش دادن آن است. سپس مرکز دندان را سوراخ کرده و استوانه پلاستیکی در آن قرار داده می‌شود و آن را به مدت چند ماه زیر پلک پایین در سمت مقابل قرار می‌دهیم و روی قرنیه بیمار را با بافت مخاط دهان می‌پو‌شانیم. وی می‌افزاید: در مرحله دوم ترکیب قرنیه و دندان که اطراف آن بافت همبند رشد کرده است را با ایجاد برش روی پلک خارج می‌کنیم. با ایجاد برش در مرکز قرنیه بیمار مقداری از استوانه داخل چشم و ترکیب دندان و قسمت خارجی استوانه روی قرنیه قرار می‌گیرد.
دکتر غفاریه نیز تاکید می‌کند: قرنیه مصنوعی دندانی درمقایسه با دیگر انواع قرنیه مصنوعی ماندگاری بیشتری دارد.چون از دندان خود بیمار استفاده می‌شود و زیست سازگار محسوب می‌شود.
نخبه ایرانی و رتبه اول آزمون بین‌المللی چشم‌پزشکی
دکتر مهران زارعی قنواتی چشم پزشک ایرانی در امتحانات انجمن بین‌المللی چشم پزشکی (ICO) موفق به کسب رتبه اول در دنیا شد و توانست جایزه ویژه انجمن جهانی با نام جایزه «دکتر پیتر واتسون» به ارزش 6000 دلار همراه با بورسیه گذراندن دوره تکمیلی تخصصی دریافت کند. امتحانات انجمن بین‌المللی چشم پزشکی از سال 1995 آغاز شده است و هر سال چشم پزشکان دنیا در این امتحانات به صورت یکسان و همزمان شرکت می‌کنند. امتحان ICO در سال 2011 با شرکت بیش از 2000 چشم پزشک از 111 مرکز در 65 کشور دنیا برگزار شد که دکتر زارعی در میان بیش از 2000 چشم پزشک از 65 کشور دنیا ازجمله آمریکا و کشورهای اروپایی موفق به کسب این رتبه شده است. دکتر زارع قنواتی دو سال دیگر با به پایان رساندن دوره تخصصی خود به بیمارستان فارابی بازمی‌گردد و عمل پیوند قرنیه مصنوعی دندانی را در این بیمارستان انجام خواهد داد.
منبع: جام جم
انتهای پیام/
