زیگموند باومن، متفکر پست‌مدرن ضدصهیونیستی درگذشت

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا»، زیگموند باومن (Zygmunt Bauman)، جامعه‌شناس لهستانی و پست‌مدرن باومن در 9 ژانویه 2017 در 91 سالگی در لیدز انگلستان درگذشت.

باومن در 19 نوامبر 1925 در پزنان لهستان و در خانواده‌ای یهودی متولد شد. در14 سالگیبا حمله آلمان به لهستان در 1939 به همراه خانواده به روسیه پناه برد. باومن در روسیه به ارتش لهستانی‌های مهاجر پیوست و علیه آلمان وارد جنگ شد. در سال 1945 او در دو جنگ بزرگ در منطقه پامرینیا و همین‌طور برلین شرکت داشت و در پایان این جنگ مدال شجاعت گرفت.

پس از جنگ به شغل نظامی خود ادامه داد و تا سال 1948 افسر اطلاعاتی و سپس افسر نظامی بود. در سال 1953، پدرش که یک صهیونیست بود به سفارت اسراییل مراجعه کرد و این مسئله باعث اختلاف شدید او با زیگموند چپگرای ضدصهیونیست شد. با این حال، باومن در همان سال به خاطر یهودی بودن از ارتش اخراج شد.

باومن مدرک کارشناسی خود را تکمیل کرد و در 1954 در دانشگاه ورشو به ادامه تحصیل مشغول بود. او موفق به اخذ دکتری و تدریس در دانشگاه شد اما در جریان حوادث سال 1968، او هم مثل اکثر یهودیان لهستان از این کشور اخراج و مجبور شد به اسراییل برود. مدت کوتاهی بیشتر نتوانست در اسراییل بماند و به خاطر اعتراضاتی که به اقدامات اسراییل علیه فلسطینیان داشت مجبور به ترک اسراییل شد و به لیدز در انگلستان رفت.

او در ابتدای دهه 1990 بازنشسته شد؛ اما همچنان به عنوان استاد ممتاز در این دانشگاه به تدریس و تحقیق ادامه داد و در واقع مهم‌ترین آثار خود را پس از بازنشستگی نوشت.

باومن تاکنون 57 کتاب و بیش از 100 مقاله منتشر کرده است. بیشترِ این آثار در رابطه با نظریه و اندیشه‌های مرتبط با مسایل عمومی ‌و کلی است. در میان آثار باومن می‌توان توجه وافر وی به مسایل جهانی‌سازی، مدرنیته و پست‌مدرنیته، مصرف‌گرایی و اخلاق و کرامت انسانی را مشاهده کرد. از میان کتابهای وی می‌توان «عشق سیال»، «مدرنیتۀ سیال»، «مدرنیته و کشتار جمعی»، «اشارت پست‌مدرن» و «ترس سیال» را نام برد.

اولین اثر‌ باومن، مطالعه‌ ای دربارۀ حزب کارگر بریتانیا، چگونگی تشکیل حزب و طبقات اجتماعی بود که سال 1960 در لهستان انتشار یافت. باومن تحریر آثارِ خود را در موضوعاتی چون طبقه و منازعات اجتماعی تا اوایل دهۀ 1990 ادامه داد و آخرین کتاب او نیز در قالب موضوع خاطرات طبقات منتشر شد. تا زمانی که آخرین کتابهای وی مسایل طبقات را به طور مستقیم مورد خطاب قرار نمی‌داد، او خود را به عنوان یک سوسیالیست معرفی می‌کرد و هرگز به طور کامل مارکسیسم را رد نکرد. آنتونیو گرامشی تئوریسین مارکسیستی، به صورت خاص اثرات عمیقی را روی آرای زیگموند باومن گذاشت.

در اواخر دهۀ 1980 و اوایل دهۀ 1990، باومن تعدادی کتاب‌ با موضوع روابط مدرنیته، بروکراسی، عقلانیت و خروج اجتماعی را منتشر کرد. وی در پیروی از فروید، مدرنیتۀ اروپایی را به عنوان یک تعادل متضاد مورد مطالعه قرار داد. 

انتهای پیام/