مدیران کج‌سلیقه، طراحان بی‌علاقه
با نگاهی به پوسترهای ادوار مختلف رویداد بین المللی هنرهای تجسمی فجر، می‌توان کم کاری و نابودی هنر را دید. حتی بین المللی بودن رویداد باعث نشده تا مسئولان برای حفظ آبروی کشورشان درست کار کنند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا» پوستر نهمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر، بالاخره هفته گذشته رونمایی شد.دبیرخانه امسال در اقدامی مهم، هیچ یک از آثار ارسالی را شایسته نهمین دوره این رویداد بین المللی ندانست و گفت قرار است پوستری درخور طراحی شود. اتفاقی که در نهایت با نمایش پوستر نهایی، دست مایه طنز شد. نکته جالب این بود که پس از عدم پذیرش پوسترهای حاضر در مسابقه امسال همه‌منتظر رونمایی پوستری خاص و در شأن جشنواره بودند؛ اما پوستر جشنواره نهم «هیچ» نداشت. این موضوع باعث شد تا پوسترهای ادوار مختلف این رویداد را بازنگری کنیم.
به طور معمول پوستر این جشنواره از دل مسابقه‌ای که پیش از جشنواره برگزار می‌شود بیرون می‌آید. درواقع دبیرخانه دائمی این جشنواره هر سال، دو ماه پیش از برگزاری رویداد بین‌المللی فجر مسابقه‌ای برای انتخاب پوستر جشنواره بین‌المللی تجسمی فجر آن دوره برگزار می‌کند. در نهایت پوستری برای رویداد انتخاب می‌شود؛ اما پوستر ادوار گذشته این جشنواره نشان از عدم کیفیت آثار شرکت کننده در این رقابت دارد.
پوستری برای بین المللی‌ترین رویداد جشنواره تجسمی
از زمان برگزاری اولین رویدادها در دهه 60 و 70 شاهد ضعف عجیب در پرداختن به موضوع تبلیغات محیطی و گرافیکی رویدادها بوده‌ایم. ضعفی که علاوه بر دفع مخاطب هزینه‌های سنگینی نیز بر دوش رویدادها می‌گذارد. افرادی با هزینه‌های سنگین، طرحهایی با کیفیت سبک ارائه می‌دهند و به دلایلی مشخص به عنوان طراح انتخاب می‌شوند. در نهایت رویدادها با آثاری کم کیفیت یا کپی مواجه می‌شوند.
البته در همه ادوار رویدادهای مختلف، معمولاً کپی بودن یا کم‌کیفیت بودن اثر پس از رونمایی توسط منتقدان مورد بررسی قرار می‌گیرد. به هر حال از رویدادها به اندازه وسع هنریشان انتظار می‌رود اما ...
وقتی رویداد در زمینه هنرهای تجسمی برگزار می‌شود و جوایزی در زمینه گرافیک و حتی چیدمان به برگزیدگان اهدا می‌شود؛ چگونه می‌توان قبول کرد که تبلیغات رویداد حتی از متوسط کیفیت هنری برخوردار نباشد، آن هم یک جشنواره تجسمی در سطح بین‌المللی؟
از هزاران راهی که برای مشتاق کردن هنرمندان به طراحی پوستر جشنواره رویداد وجود دارد می‌گذریم؛ اما باز به این موضوع می‌رسیم که آیا این جشنواره داورانی در سطح عالی گرافیک ندارد؟
و اگر دارد؛ چرا طراحی پوستر به آنها سپرده نمی‌شود؟
آیا این چیزی جز عدم اهمیت دادن به موضوع تبلیغات محیطی است؟
نگاهی به کیفیت پوسترهای این 9 دوره، نشان می‌دهد، این رویداد تجسمی قادر به تولید یک طرح گرافیکی در شأن جشنواره بین‌المللی نیست. هر چند جشنواره تجسمی فجر در بخشی تخصصی به هنر گرافیک می‌پردازد و به برترین افراد در این حوزه جایزه می‌دهد؛ اما نه تنها نمی‌تواند طراحان گرافیک را برای تولید پوستر رویداد پای کار بیاورد؛ بلکه داوران این رشته نیز نمی‌توانند پوستری در شأن جشنواره ارائه کنند. معمولاً تولید پوستر را به فردی می‌سپارند و به آن نظارتی نمی‌کنند. نتیجه آنکه علاوه بر تلف شدن بخشی از بودجه جشنواره، حاصل «هیچ» است.
جالب‌تر آنکه داوران و هیئت هنری این جشنواره بین‌المللی تایید‌کنندگان نهایی این پوسترها هستند.
پوسترهای 9 دوره گذشته ساختار واحد ندارد و با یک نگاه سطحی طراحی شده‌اند.
گرافیک به عنوان یکی از بخش‌های حوزه هنرهای تجسمی در جشنواره بین‌المللی فجر بررسی می‌شود و به برگزیدگان آن جایزه اهدا می‌شود. این در حالی است که پوسترهای تجسمی فجر در این 9 دوره، بیانگر رویدادی نیست، المان ندارد، ثبات ندارد، هدف ندارد، نویسه (تایپوگرافی) مشخص ندارد؛ حتی قطع خاصی ندارد. در واقع این پوسترها انگار علتی برای تولید نداشته‌اند. فقط سفارش داده شده‌اند تا رفع تکلیف شوند.
خلاقیت نداریم! بعداً مراجعه کنید
پوسترهایی که قرار است علت جذب مخاطب به بازدید از یک رویداد هنری باشد نه تنها موضوع هنری مشخصی ندارد و المانی در آن دیده نمی‌شود؛ بلکه در برخی ادوار بی‌معنی است. جالب‌تر حضور نشان تجسمی فجر به عنوان نماد اصلی در برخی پوسترها به ویژه پوستر دوره نهم است.
آیا پوستری با نماد تکراری مرگ خلاقیت نیست؟
آیا نویسه و متن بخشی از پوستر نیست که با فونتهای معمول نرم‌افزار word نوشته می‌شود؟
آیا پرکردن پوستر با یک نشان سفید، دلیلی جز عدم توانایی است؟
اوج خلاقیت پوستر دوره نهم استفاده از 9 چشم در برگهای «نماد تجسمی فجر» است. پوستر به سبک آثار دهه 60 «زرین کلک» طراحی شده است. اثری کپی‌برداری شده آن هم از سبکی قدیمی؛ نشانگر فقدان خلاقیت بصری همراستا با زمانه است!
طراح می‌گوید: مجبورم کردند!
جالب‌تر مصاحبه طراح پوستر دوره نهم با خبرگزاری مهر است. طراح این پوستر در این گفتگو خود را تبرئه می‌کند و همه تقصیرها را گردن مسئولان برگزاری می‌اندازد. انگار کسی طراح را مجبور به طراحی ضعیف کرده است! در حالی که او می‌توانست از کیفیت هنر نکاهد و تن به این کار ندهد.
مهدی مهدیان، گرافیست و طراح پوستر نهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر است. او در صحبتهایش نکات مهمی را مطرح می‌کند که قابل توجه است:
«من در طراحی این پوستر مانند همیشه چند اثر ارائه دادم؛ اما در نهایت محدودیتی برای من گذاشتند که نماد و لوگوی جشنواره را به عنوان عنصر اصلی پوستر مورد استفاده قرار دهم که همان درختی است که عنصر بصری اصلی پوستر است. این امر گرچه برای من یک محدودیت بود؛ اما سعی کردم به سهم خودم ایرادهای دوره های قبل جشنواره در طراحی پوستر را برطرف کنم.»
این طراح در توضیح بیشتر طرح خود بیان کرد: «در شکل برگها 9 برگ را به شکل چشم طراحی کردم که هم نشان‌دهنده نهمین دوره جشنواره باشد و هم اشاره‌ای به جشنواره‌ای داشته باشد که هنری دیداری است. همچنین آنها را به رنگ طلایی که از رنگهای اصلی ایرانی است طراحی کردم. در واقع سعی نکردم کار عجیبی انجام دهم؛ بلکه بیشتر به دنبال این بودم که کار سلامتی باشد. ضمن اینکه در پس زمینه هم از عناصر بصری فرهنگ ایرانی سود بردم که به همین منظور دو رنگ قرمز و طلایی استفاده شده که در کتاب‌آرایی‌های ایرانی به شدت مورد استفاده قرار می‌گیرد.»
مسئله اینجاست که چرا طراح که ادعا استفاده از المانها در اوج محدودیت را دارد؛ چرا روی بخش نویسه پوستر کار نکرده است؟
از طرف دیگر چگونه مسئولان این جشنواره با رزومه‌های نگین طراحی را مجبور به طرح‌های خاصی می‌کنند که حتی مفهوم هم نیست!
انتهای پیام/
